Enerji Günlüğü - Yılda 290 milyar dolarlık ilave yatırımla yenilenebilir enerjinin küresel enerji dağılımındaki payını 2030 itibariyle ikiye katlayabilmek, bu sayede de yılda yaklaşık 4.2 trilyon dolarlık tasarruf elde etmek mümkün.
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) Yenilenebilir Enerjinin Geleceği İçin Yol Haritası (Roadmap for a Renewable Energy Future) başlıklı bir araştırma yayınladı. Rapor, küresel enerji kullanımında yüzde 80 paya sahip, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 40 ülkeyi kapsıyor.
BU HIZLA ANCA YÜZDE 21
Rapora göre, dünyada son yıllarda yenilenebilir enerjinin elektrik üretimindeki payı ciddi düzeyde artarak yüzde 18 seviyesine ulaştı. Mevcut ulusal planlara göre, bu pay 2030 yılına kadar ancak yüzde 21’e ulaşabilecek.
HIZI 6’YA KATLAMAK LAZIM
Bu oranın 2030 yılında yüzde 36’ya ulaşabilmesi için yıllık yenilenebilir enerji kurulum hızının 6 katına, brüt 770 milyar dolara çıkması gerekiyor. Bunun küresel enerji sisteminde yaratacağı net harcama artışı ise sadece yıllık 290 milyar dolar.
4.2 MİLYAR DOLARLIK TASARRUF FIRSATI
Bu yolla elde edilebilecek yıllık tasarruf tutarı ise ilave harcama ihtiyacının tam 15 katı, yani 4.2 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Bu tasarruf tutarına, hava kirliliğine ve iklim değişikliğine yapılacak harcamaların düşürülmesiyle ulaşılabilir.
AMİN: EN VİCDANİ YOL
IRENA Genel Direktörü Adnan Z. Amin raporun sonuçlarını değerlendirirken yenilenebilir enerjinin toplam içindeki payını iki katına çıkarmanın sadece mantıklı ve makul değil aynı zamanda bunu yapmamaktan da çok daha düşük maliyetli olduğunu vurguladı. Amin şunları söyledi:
“Yenilenebilir Haritası Raporu, sadece en ekonomik yolu değil, çevresel ve sosyal olarak en vicdani yolu da gösteriyor. Bu yol daha fazla iş yaratacak, hava kirliliğini azaltarak milyonların hayatını kurtaracak ve Paris’te üzerinde mutabık kalınan küresel ısınmanın 2 dereceyle sınırlandırılması hedefi için izlenmesi gereken yola girmemizi de sağlayacak.”
KARAR ALICILARA UYARI
IRENA Genel Direktörü Adnan Z. Amin, insanoğlu yenilenebilir enerji çağında olmasına rağmen gerekli çaba sarf edilmezse uluslararası iklim ve kalkınma hedeflerine gerekli hızda erişilemeyeceğini vurguladı. Amin, “Bu yol haritası, hem kamuda hem de özel sektördeki karar vericilere, eldeki fırsatları ve bu fırsatları kaçırmanın maliyeti hakkında önemli bir uyarı yapıyor” dedi.
ELEKTRİK DIŞINDA YENİLENEBİLİR YAVAŞ
IRENA Raporu’na göre yenilenebilir enerjinin payının elektrik üretimi dışındaki alanlarda da artması için, ulaşım sektörü, binalar ve sanayi sektöründe önemli bir potansiyel mevcut. Ancak bu sektörlerdeki gelişmeler, olması gerekenden daha yavaş ilerliyor.
YENİLENEBİLİRİN PAYINI 2 KATINA ÇIKARMANIN FAYDALARI
IRENA Raporu’nda, yenilenebilir enerjinin küresel enerji kullanımındaki payının ikiye katlanmasının çeşitli alanlardaki yansımalarına ilişkin notlar da yer alıyor.
1 - 2030 yılında 24.4 milyon insana yenilenebilir enerji sektöründe istihdam sağlanabilir. Bu, 2014 yılının rakamlarına göre, sektörde 15 milyondan daha fazla yeni istihdam anlamına geliyor.
2 - Küresel gayri safi hasılada ilave 1.3 trilyon dolarlık artış sağlanabilir.
3 - Fosil yakıt kullanımından kaynaklanan hava kirliliğinin düşürülmesiyle yıllık ortalama 4 milyon kişinin hayatı kurtarılabilir.
4 - Küresel sıcaklık artışı, sanayi öncesi dönemlere göre 2°C’nin altında tutulmasını sağlanabilir.
5 - 2030 yılına kadar enerji kaynaklı sera gazı emisyonu 12 milyar ton düşürebilir. Bu rakam, ülkelerin Paris Anlaşması öncesi verdiği Ulusal Katkı Niyet Beyanlarındaki rakamın tam 5 katı emisyon azaltımı demek.
5 TEMEL ADIM ÖNERİSİ
Bu hedefe ulaşmak için raporda 5 öncelik belirleniyor:
(1) Fosil yakıtlar lehine sonuç veren, piyasa aksaklıklarını gidermek; (2) enerji sistemlerinin esnekliğini arttırarak farklı yenilenebilir enerji formlarının sisteme girişini kolaylaştırmak;
(3) Yeni kentsel dönüşüm projelerinde ve sanayide ısınma ve soğutma amaçlı yenilenebilir enerji kullanımını önceliklendiren çözümler üretmek;
(4) Yenilenebilir enerji ve biyoyakıtların ulaşımda kullanımını arttırarak hava kirliliğini düşürmek
(5) Biyoenerjinin sürdürülebilir, ekonomik ve güvenilir bir şekilde teminini sağlamak.
IRENA KİMDİR? IRENA NE İŞ YAPAR?
IRENA, Türkiye dahil 144 ülkeyle Avrupa Birliği’nin üyesi bulunduğu IRENA; yenilenebilir enerji konusunda bilgi ve işbirliği için görevlendirilmiş bir kuruluş. 31 ülke daha üyelik sürecinde. IRENA, biyokütle, jeotermal, hidro, okyanus, güneş ve rüzgar enerjisinin de aralarında bulunduğu yenilenebilir enerji kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı üzerine çalışmalar yürütüyor. Enerjiye ulaşım, enerji güvenliği, düşük karbon ekonomisi ve refah alanlarındaki çalışmalar da IRENA’nın faaliyetleri arasında.
Müge BEKAROĞLU OKAN