Enerji Günlüğü - Güneş Enerjisi Yatırımcıları Derneği (GÜNEŞDER), 2019 sonrası kurulan lisanssız elektrik tesislerinde üretilen ihtiyaç fazlası elektriğin YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınacağına yönelik düzenleme hazırlıkları hakkında bir değerlendirme yayınladı. Açıklamada Lisanssız elektrik üretimi yatırımlarının genişlemesini hedefleyen 9 Mayıs 2019 tarih ve 1044 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde lisanssız güneş enerji santrallerinde elde edilen ihtiyaç fazlası elektriğin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayınlanan, ilgili abone grubuna ait perakende tek zamanlı aktif enerji bedeli üzerinden 10 yıl süreyle satın alınacağı ifadesinin yer aldığı hatırlatıldı.
MEVSİMLİK ÜRETİM YAPANLARI VURUR
Bu karar neticesinde birçok yatırımcının ilgili kararnamede belirtildiği üzere sözleşme güçlerini geçmemek kaydı ile çatılarına enerji yatırımı yaptıklarına değinilen GÜNEŞDER açıklamasında “Bu yatırımcı grupları arasında otel, soğuk hava deposu, çırçır fabrikası, tarımsal ürün işleme tesisleri gibi mevsimlik çalışan işletmeler de bulunuyor. Bunlardan bazıları, güneş santrallerinin en düşük üretimi yaptığı zaman diliminde en yoğun elektrik tüketimine ihtiyaç duyuyor. Dolayısıyla güneş gibi düzensiz ve mevsimsel olarak değişkenlik gösteren bir kaynağa dayalı elektrik üretimi ile elektrik tüketimi ters orantıya sahiptir” denildi.
BANKALAR CUMHURBAŞKANI KARARINA GÜVENDİ
Bu arada, aynı dağıtım ve görevli tedarik şirketi bölgesinde faaliyet gösteren aynı şirkete ait farklı lokasyonlardaki tesislere de çatıları uygun olduğu ölçüde GES kurulduğu da hatırlatılırken şöyle denildi:
“Bu yatırımlar yapılırken yatırımcılar banka finansmanı kullandı. Bankalar da finansman sağlarken, projelerin fizibilitelerini cumhurbaşkanlığı kararnamesinde belirtilen müsaadeleri göz önünde bulundurarak değerlendirdi. Finans kuruluşları işleyişleri sebebiyle bu yatırımları proje finansmanı şeklinde değil ipotek ve şahsi kefalet alarak kendilerini garanti almış durumda.”
İFLASLAR GÜNDEME GELECEK
GÜNEŞDER Başkan Yardımcısı Serdar Ekiz, 2019 yılında yapılan düzenlemeye güvenerek yatırım yapan binlerce yatırımcının geriye dönük yeni düzenleme yüzünden mağdur olacağını belirterek “Ancak bir hukuk devletinde idari kararlar geriye yürümez. Hukuk devletinde kural olarak İdare, ileriye yönelik düzenleme yapabilir. Bunun aksi idareye güveni zedeler. 2019 yılında ihtiyaç fazlası elektriğinin satın alınacağını söyleyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı hukuki düzenlemeden yararlanmak isteyen yatırımcıya verilen bu imkanın bugün idari bir kararla geri alınması, buna güvenerek hareket eden firmaların iflasına yol açacaktır” görüşünü dile getirdi.
YILLIK MAHSUPLAŞMA YAPILMALI
Serdar Ekiz, gündemdeki düzenlemenin yol açacağı sıkıntıları önlemek için bazı önerilerde bulunduklarını da anlattı. Yatırımcının haklarını korumak ve güneş enerjisinden azami ölçüde yararlanmasını sağlamak amacıyla; tercihe göre yıllık mahsuplaşma, lisanssız tesislere dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi ikili anlaşma yoluyla enerji satışı imkanı tanınması veya yatırımcıya diğer abonelikleri ile tüketim birleştirme olanağı sunulması önerilerini dile getiren Serdar Ekiz, “Bunların uygulanması halinde kanunun özüne uygun hareket edilmiş olacak. Aksi takdirde, son günlerde kamuoyunda konuşulan şekliyle yeni bir düzenlemenin yürürlüğe girmesi binlerce işletmenin ait nakit akışlarını bozacak. Bankalar da tahsilat sıkıntısına düşecek. Proje finansmanı yerine şahsi varlıklarını ipotek ettikerer ya da kefaletle kredi kullanan küçük yatırımcı iflas noktasına gelecek” diye konuştu.
DÜZENLEME İLERİYE YÖNELİK ÇIKMALI
Lisanssız üretime dair yeni bir düzenlemeye ihtiyaç duyulması halinde bunun, mutlaka geçiş dönemi tanınması şartıyla ve ileriye yönelik yapılması gereğine vurgu yapan GÜNEŞDER Başkan Yardımcısı Serdar Ekiz ise “Enerji piyasası düzenleyicilerinden bu kararı tekrar gözden geçirmelerini, sektörel kuruluşlardan görüş alınarak çıkacak kararın herkesi memnun edecek bir düzenleme olarak sonuçlanmasını talep ediyoruz” dedi.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü