Enerji Bakanı Taner Yıldız, Azeri Şah Deniz II sahasında üretilecek doğalgazı Avrupa'ya taşıması planlanan projeler içinden seçilen Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) projesine Türkiye’nin ortak olması için teklif aldıklarını, bu öneriyi değerlendireceklerini söyledi.
BP'nin Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye Bölge Başkanı Gordon Birell bugün yaptığı açıklamada, Şah Deniz Konsorsiyumu’nun doğalgazı taşımak için TAP'ı seçtiğini açıklamıştı. Böylece TAP, Şah Deniz II sahasından üretilecek gazı Türkiye'nin batı sınırına kadar getirecek olan TANAP projesinin devamı olacak. İnşaatına gelecek yıl başlanması planlanan ve maliyeti 6-7 milyar dolar olarak öngörülen TANAP, 16 milyar metreküp kapasiteyle başlayacak ve 60 milyar metreküpe kadar çıkabilecek.
TANAP projesinde Azeri Socar'ın yüzde 80 ve BOTAŞ'ın yüzde 20 payı ile gündeme gelmişti. Projenin şekillenmesinin ardından BP, Statoil ve Total, Socar'ın TANAP'taki yüzde 29 hissesini almıştı.
OSTİM İşadamları ve Yöneticileri Derneği üyelerini kabulünde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Yıldız, "Konsorsiyum tarafından (üretilecek gazın) Avrupa'nın güneyine gitmesi tercih edildi. Bizim açımızdan çok bir fark yok... TAP'a ortak olma önerisi hem Şah Deniz Konsorsiyumu hem de TAP tarafından geldi. TAP'ın ortaklarından Statoil Şah Deniz II'nin de ortağı... Bu aşamadan sonra önce Batı Nabucco Projesi ile ilgili bütün ortaklarla birlikte değerlendirme yapacağız. Ardından bu öneriyi değerlendireceğiz" dedi.
TAP projesinde Norveç'ten Statoil, İsviçreli AXPO şirketi ve Almanya'dan E.ON Ruhrgas yer alıyor. TAP Azerbaycan doğalgazını Türkiye'den geçirerek Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden İtalya'ya ulaştıracak. Hattın uzunluğu 870 km olacak. Yetkililer, Türkiye'nin TAP'ta ne oranda ortak olabileceğine dair ayrıntıları taraflarla henüz değerlendirmediğini kaydettiler.
Yıldız, Türkiye'nin 2018 yılında Şah Deniz sahasındaki üretimden 6 milyar metreküplük gaz ihtiyacının karşılanması konusundaki anlaşmanın yürürlükte olduğunu ve bunun devam edeceğini kaydederek, şöyle devam etti: "Hem üretim hem de taşımanın eş zamanlı olması lazım. Şah Deniz II Konsorsiyumu bunun üretiminin 2018 yılında üretilebileceğini söyledi. Bizim yapacağımız iletim hattının da benzer tarihte tamamlanacağını söylemem lazım. Bizler TANAP'ta kamulaştırma işlemlerine başladık, güzergahla ilgili her türlü proje çalışmaları ikmal edildi."
"Temenni ederim ki Yunanistan'daki siyasi istikrarsızlıklar ve İtalya'nın ekonomik geleceği bu projeye herhangi bir zarar vermesin" diyen Yıldız, bu tür uluslararası projelerin hattın geçtiği ülkelerin siyasi istikrarıyla yakından ilgili olduğunu bildirdi. Yıldız, 2030 yılına kadar Avrupa'nın doğalgaz ihtiyacının 700 milyar metreküp civarında olacağını kaydederek, şöyle konuştu: "Güney Akım, TAP, Nabucco West ve diğer geliştirilecek projeler de dahil olmak üzere İsrail doğalgazı ve arkasından Akdeniz havasında bulunabilecek diğer doğalgazlar ve Irak gazı da dahil, bunlar Avrupa'nın doğalgaz ihtiyacını karşılamış olmuyor. Bütün bu projelere ihtiyaç var. Kimi kısa kimi orta vadeli olacak bu projelerin. Biz Türkiye'nin coğrafyasını ve enerjinin başlığını bir barış gerekçesi olarak kullanıp her zaman Avrupa'nın ve Türkiye'nin ihtiyacı için bunlara olumlu katkı vermeye devam edeceğiz."
Şah Deniz Konsorsiyumu tarafından seçilmeyen Nabucco konsorsiyumu üyeleri arasında Avusturyalı OMV'nin yanı sıra Macar MOL, Bulgaristan'dan BEH, Romen Transgaz ve Türkiye'den BOTAŞ yer alıyor. Diğer bir Alman enerji şirketi RWE, Nabucco konsorsiyumundan bir süre önce çekilmişti.