Enerji Günlüğü - Tayvan Dış Ticareti Geliştirme Konseyi (TAITRA) Başkanı James Huang, İstanbul’un “akıllı şehir” haline gelme sürecinde, özellikle de trafik sorununun çözümünde etkin rol üstlenmek istediklerini söyledi.
Asya’da küçük bir ada ülkesi olan Tayvan dünyaya açılmak istiyor. Teknoloji alanında kaydettiği muazzam gelişme ile ‘Asya Kaplanı’ ünvanını kazanan Tayvan adeta dünyaya açılan bir kapı olarak gördüğü Türkiye ile ilişkilerine özel bir önem veriyor. Bu nedenle geçtiğimiz günlerde ülkenin önde gelen şirketlerinden oluşan bir heyet Türkiye’ye gelerek bir dizi etkinlik ve görüşme gerçekleştirdi. Bu organizasyonlara öncülük eden Tayvan Dış Ticareti Geliştirme Konseyi (TAITRA) Başkanı James C. F. Huang Enerji Günlüğü’nün sorularını cevapladı. Huang Türkiye ile ilişkileri geliştirmeye çok büyük önem verdiklerini belirterek özellikle yenilenebilir enerji ve akıllı şehir çözümleri konusunda Türkiye ile işbirliği alanında devasa bir potansiyel olduğuna dikkat çekti. İşte James C. F. Huang ile gerçekleştirdiğimiz söyleşi:
Sabiha KÖTEK (SK): Sizce Türkiye, Tayvan teknoloji şirketleri için ne tür fırsatlar barındırıyor?
James C. F. Huang (JH): İki ülke arasında büyük bir işbirliği potansiyeli var. Türk hükümeti ve Türkiye’deki özel sektör, endüstriyel yapısını yenilemeye, geliştirmeye çalışıyor. Endüstri yapısını geleneksel emek yoğun üretimden veri bazlı üst endüstriyel seviyeye çıkarmayı, akıllı üretime geçip daha fazla değer yaratmayı, enerjide kurulu güç kapasitesini daha da arttırmayı planlıyor. Tayvan bu noktada büyük bir rol oynayabilir.
SK: Nasıl?
JH: Biz ülke olarak dünyanın en iyi Bilişim ve İletişim Teknolojileri (ICT) çözümlerine, akıllı şehir çözümlerine, yeşil enerji çözümlerine sahibiz. İşte bu nedenle geçtiğimiz günlerde ülkemizin önde gelen yeşil enerji, IT ve akıllı şehir çözümleri sunan şirketlerinden oluşan bir heyetle Türkiye’ye geldik. Bu şirketlerden bazıları Türkiye’ye zaten yatırım yapıyorlar. Yani Türkiye ile Tayvan arasındaki ekonomik yatırım ve ticaret potansiyeli çok büyük. Türkiye, Tayvan’ın en önemli ticari ortağı. Biz Türkiye’yi Avrupa ülkesi kabul ediyoruz, AB’nin de altıncı en büyük ticari ortağı. Dolayısıyla Türkiye pazarına ve ticari ve ekonomik bağlara büyük önem veriyoruz.
SK: Türkiye kendi pazarının yanında, Tayvanlı şirketlere EMEA Bölgesi için ne tür fırsatlar sunuyor?
JH: Türkiye Avrupa’ya, Orta Asya’ya, Ortadoğu’ya ve tüm yakın coğrafya ülkelerine açılan bir kapı, bir hub. Dünyanın bu parçasının merkezi. Tayvanlı şirketler, Türkiye’deki şirketlerle ortaklık kurarak, bu parçadaki ülkelere ulaşabilirler. Özel ilişkilere sahip olduğunuz Avrupa’ya, Orta Asya’ya ve Orta Doğu’ya ulaşabilirler. Türkiye’nin sahip olduğu özellikler diğer bir çok ülke için olduğu kadar Tayvan için de çok büyük bir avantaj. Gelecekte Türkiye’ye daha fazla ticari heyet getirmeyi hedefliyoruz.
SK: Tayvan’ın özellikle güneş enerjisi teknolojisinde son derece gelişmiş çözümleri olduğunu bizzat yerinde görme şansım oldu. Tayvan’ın Türkiye enerji sektöründe hedefi nedir?
JH: Güneş hücresi üretiminde dünyanın ikinci büyük ülkesiyiz. Global güneş hücre üretiminin yüzde 10’unu gerçekleştiriyoruz. Enerji Türkiye’de büyük bir endüstri. Ayrıca Türkiye güneş açısından çok iyi bir coğrafyaya ve gelişen bir güneş enerjisi pazarına sahip. Türkiye’de yenilenebilir enerji endüstrisinin yıldızı parlıyor. Bu nedenle daha yakın işbirliği içinde çalışabiliriz. Onun için İstanbul’a geldik ve Tayvan ve Türkiye Yeşil Enerji ve Akıllı Şehir Forumu’nu gerçekleştirdik. Sizin de mega şehirlerde yaşayabilmek için akıllı ve yeşil enerji çözümlerini adapte etmeye ihtiyacınız var.
SK: Türkiye için akıllı şehir çözümlerinizden biraz bahseder misiniz?
JH: Tayvan’da muhtemelen en iyi akıllı trafik çözümlerine sahibiz. Tüm fiziki altyapı ekipmanları IoT (nesnelerin interneti) ile kendi aralarında bağlantı kurarak birçok trafik sıkışıklığını azaltabiliyor ve trafik akışını yönetebiliyoruz. Tayvan otoyol sistemimizde ücretli geçiş gişesi göremezsiniz, daha çok hissedersiniz. ITS adını verdiğimiz elektronik gişeler var. Metro sistemimiz şehir otobüs sistemiyle oldukça iyi bir şekilde bağlantılıdır. Tüm bunlar tek bir sisteme entegredir. Ayrıca u-bike (bisiklet) sistemimiz ve elektrikli motosiklet sistemimiz, hepsi tek çatı altında birbirine entegre durumda. Bu sayede Taipei’de bir noktadan diğerine ulaşmak oldukça kolay.
SK: Kesinlikle bizim de İstanbul’da böyle bir sisteme ihtiyacımız var. Bay Huang son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
JH: Tayvan’a döndüğümüzde şirketlerimize şu mesajı ileteceğiz: Türkiye 80 milyon nüfusa sahip büyük bir ülke. Nüfusunun üçte biri 25 yaşın altında, yani oldukça genç bir nüfusa sahip. Türkiye Ortadoğu’nun ve hatta Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi. İş dünyamızın Türkiye’ye daha fazla yoğunlaşması gerekiyor. Mart 2015’ten bu yana İstanbul ve Taipei arasında direkt uçuşlar var. Bu sayede her yıl daha fazla Tayvanlı turist Türkiye’ye geliyor. Geçen yıl 8 bin Tayvanlı turist Türkiye’ye geldi. Bu sabah mesela buradaki otel odamda uyandığımda aşağıdan Tayvanca konuşmaların geldiğini duydum. Gördüm ki aşağıda büyük bir Tayvanlı turist grubu var. Tur rehberi caddede Tayvanlı turist grubuna Tayvan dilinde İstanbul’un güzelliklerini ve tarihini anlatıyordu. Odamdan onları duyabiliyordum ve kendimi çok mutlu hissettim.
SK: Bu ilişkilerin geleceğine dair bir işaret olabilir mi?
JH: Kesinlikle. Bunun çok çok iyi bir işaret olduğunu düşünüyorum.
Sabiha KÖTEK - Enerji Günlüğü