Enerji Günlüğü - Socar Türkiye Başkanı (CEO) Kenan Yavuz, Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi(TANAP) ile Socar'ın Türkiye'de bugün itibariyle en büyük 5. yatırımcı konumunda bulunduğunu belirtti. Yavuz, SOCAR'ın 2023 yılına kadar Türkiye'ye 15 milyar dolarlık yatırım yapacağını söyledi.
Kenan Yavuz, Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut ile Kaya Termal Otel'de düzenlediği toplantıda Socar Türkiye grubunun yürütülen yatırımları ve gelecek planlamalarını açıkladı. Türkiye’nin en büyük dış yatırımcısı olduklarına değinen Yavuz, "TANAP’la beraber Türkiye’de yürüttüğümüz yatırımların tutarı 17 milyar dolardır. Bu yatırımlar hızla 20 milyar dolara doğru gidiyor. Satın alma dahil, devam eden yatırımlarla petkim yarımadasında 2023 yılına kadar 15 milyar dolarlık yatırım yapacağız. Bu rakamlarda sanayi alanında Türkiye’nin ikinci büyük şirketi olacağız. 2023 yılında Socar olarak Türkiye'nin en büyük 3 şirketinden biri olacağız. Bunu Sayın Cumhurbaşkanı'na ilettiğimizde 'Neden birinci olmuyorsunuz' dedi. Biz de 'Neden olmasın' diyerek, birinci olmayı hedeflerimiz arasına almış durumdayız" diye konuştu.
SOCAR PETKİMİN “MONOPOL” OLMASINDAN ŞİKAYETÇİ
Socar'ın Petkim'i 2008 yılında özelleştirmeden aldığını hatırlatan Yavuz, Petkim yarımadasını petrokimya, rafineri, enerji, lojistik ve dağıtım entegrasyonuna dayalı Türkiye'nin en önemli üretim üssü haline getirebilmek için yatırımlara başladıklarını kaydetti.
Petrokimya ürünlerinde Türkiye gibi tam rekabetçi piyasada tek üretici olmanın zor olduğunu belirten Yavuz, "Türkiye’nin yüzde 100’ünü ithal ettiği ürünlerde, Petkim’den başka hiç kimsenin üretebilme kabiliyetinin uzun sürede de olamayacağı ürünlerde, Türkiye gibi tam rekabet piyasasına tabi yüzde 95 ithalatını sıfır gümrükle gerçekleştiren açık bir ekonomide tek üretici olmak kadar felaket bir şey yoktur. Herkes Petkim'e tek üretici, monopol gibi bakıyor ama inanın tek üretici olmak açık ekonomilerde çok kötü bir şey. Gönülden diliyorum ki, Petkim gibi bir başka petrokimya şirketi daha Türkiye'de kurulur da derdimizi paylaşabileceğimiz ikinci bir partnerimiz olur" diye konuştu.
Türkiye piyasasında rakiplerinin tamamının ithalatçı olduğunu ifade eden Yavuz, Brezilya’dan Çin’e, Kanada’dan Malezya’ya Suudi Arabistan’dan Rusya’ya, ABD’den İspanya’ya kadar dünyada kim üretiyorsa sadece taşıma maliyetiyle Türkiye’ye mal sattığına işaret etti.
PETKİM’İN 69 DIŞ ÜRETİCİ RAKİBİ VAR
Yavuz, Petkim’in bugün itibariyle 69 dış üretici rakibi bulunduğunu vurgulayarak, "Son derece haksız bir rekabetle karşı karşıyayız. Biz Petkim olarak başka bir petrokimya tesisinin kurulması için duacıyız. Şu da bir gerçek ki yeni bir rafineri yatırımı, bizden başka kimsenin cesaret edebileceği bir yatırım değildir" dedi.
Petkim'in bugünkü üretim kabiliyetinin omuzlarına büyük bir sorumluluk yüklediğini dile getiren Yavuz, "Biz yapmazsak olmuyor. Bizim de bir imkansızlıklarımız var, yapabileceklerimiz, yapamayacaklarımız var. Bu er meydanına herkesi bekliyoruz. Açık ekonomilerde tek üretici olmak büyük bir sorun. Kapalı ekonomilerde tek üretici olursanız köşeyi 100 kere, bin kere dönersiniz" diye konuştu.
Petkim'i devraldıktan sonra Petkim yarımadasını petrokimya, rafineri, enerji, lojistik ve dağıtım entegrasyonuna dayalı Türkiye'nin en önemli üretim üssü haline getirebilmek için yatırımlarına ve projeksiyonlarına başladıklarına dikkati çeken Kenan Yavuz, Star Rafinerisi yatırımlarının da bu kapsamda olduğunu söyledi.
YATIRIMLAR ÜÇ AŞAMALI YAPILACAK
Yatırımlarını 2008-2018 ve 2023 vizyonu ve daha sonra da 2030 vizyonu olmak üzere üç aşamalı olarak gerçekleştireceklerini söyleyen Yavuz, yatırımlarının en önemli boyutunu Star Rafinerisi'nin oluşturduğunu kaydetti. 10 milyon ton kapasiteli rafineride petrokimya odaklı ürünler üreteceklerini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Rafinerimizin diğerlerinden farkı, biz petrokimya odaklı bir rafineri inşa ediyoruz. Benzin ya da fuel oil üretmeyeceğiz. Dizel, nafta gibi hem Petkim'i gözeten hem de Petkim'in ithalat açığını azaltan ürünlere odaklanacağız. 10 milyon ton kapasitenin 3 milyon tonunu Petkim yarımadasında tüketerek bugün ithal etmiş olduğumuz ürünün tamamını kendimiz karşılamış olacağız. Diğer 7 milyon ton civarındaki rafinaj ürünlerimiz de Türkiye piyasasında satılmış olacak."
RAFİNERİ’NİN MALİYETİ 4,5 MİLYAR DOLAR
Yavuz, Star Rafinerisi yatırımı için taksimetrenin 20 Mayıs 2013 yılında çalışmaya başladığını, 51 ayın sonunda yatırımın tamamlanmış olacağını açıkladı. Rafineri altyapısı için şu ana kadar 250 milyon dolar fiilen harcama yaptıklarını söyleyen Yavuz, bu harcamanın tamamını öz kaynaklarından karşıladıklarını dile getirdi. Kenan Yavuz, şu bilgileri verdi:
"Rafinerimizin maliyeti finansman maliyeti hariç 4,5 milyar dolar olacak. Finans maliyetiyle birlikte 5 milyar dolarlık bir yatırım olacak. Bu tutarın yüzde 35’ini 2 milyar dolara yakınını öz kaynaklarımızdan karşılayacağız. Hükümet rafineri yatırımını stratejik yatırımlar arasına alarak teşvik sistemini değiştirdi. Stratejik yatırımlar arasına girmesi için yüzde 50’den fazlasının ithal edilmesi gerekiyor. Stratejik yatırımları kapsayan kanun çıktıktan sonra Türkiye’de 1 ve 2 nolu stratejik yatırım teşvik belgelerini biz aldık. Böylece yatırımlarımızın stratejik, Türkiye’nin en can alıcı yatırımlar olduğu tescillenmiş oldu."
PETKİM KONTEYNER LİMANI İÇİN 28 YILLIK ANLAŞMA
Yavuz, Petkim Konteyner Limanı'nın Türkiye'deki 3. büyük yatırımları olduğunu ifade ederek, bu yatırım için dünyanın en büyük konteyner firması ile 28 yıllık bir anlaşma yaptıklarını anlattı.
Limanın 3. kuşak gemilerin yanaşabileceği bir yapıda olacağını vurgulayan Yavuz, "Limanımız, Pire Limanı'na alternatif bir yapıda olacak. 700 metre rıhtım uzunluğu, 17 metre derinlikle 3. kuşak gemilerin girebileceği bir yapıda olacak. 400 milyon dolarlık bu yatırımımızın birinci kısmı bugünden 20 ay sonra devreye girmiş olacak" dedi.