MEHMET KARA
Türkiye’ye, 1980’li yıllardaki ağır hava kirliliği sorununa çözüm olarak getirilen doğalgaz yakında 81 il merkezinde kullanılır hale gelecek. Pek çok ilçe merkezi de doğalgaz kullanmaya hazırlanıyor.
Türkiye’de yaklaşık 30 yıllık tarihe sahip doğalgazın kullanımı giderek yaygınlaşsa da, bu enerjinin ulaştığı kimi yerleşim birimlerinde kömür yakılmaya devam edilmesi, hava kirliliği sorununu yer yer yine hortlatmıştı. Çünkü İstanbul başta olmak üzere büyük illerin bazı mahallerinde doğalgaz konutların kapılarına kadar ulaştırıldığı halde evin içine giremiyor.
Peki neden?
Bunun bir nedeni son 15 yıldan bu yana hükümetin vatandaşlara ısınma yardımı olarak kömür dağıtması. Bir diğer nedeni de son yıllarda doğalgazın ucuza ithal edildiği halde vatandaşa pahalıya satılması.
İşte bunların da etkisiyle pek çok vatandaş, evine kadar ulaştığı halde doğalgaz ile ısınmak yerine kömür alıp sobasında yakmayı tercih eder oldu. Hatta bazı vatandaşlar kombilerin kalorifer ayarını tümüyle kapatıp evlerine eski usul soba kurmaya yöneldi.
Tabii bir de çoğu vatandaş için evine kombi ve kalorifer sistemi kurdurtmak tek seferde yüklü bir harcama kalemi demek. Dolayısıyla bütün temizliğine ve konforuna rağmen doğalgaz için bu toplu masrafı etmektense, odun ve kömür ile sobaya devam etmeyi tercih etmek, giderek yaygınlaşan bir tercih haline geldi.
Hatta Gazbir bünyesindeki doğalgaz dağıtım şirketleri, gaz ulaşan yerlerde vatandaşın evine bunu ulaştırmak için bazı formüller öneriyordu. Önerilerden biri hayata geçerse, evine kombi ve kalorifer sistemi kurdurtmak isteyen vatandaşa, bunun maliyetini ödemesi konusunda kolaylık sağlanacaktı. Evini doğalgaz kullanımına hazır haline getirmek isteyenlere, kombi dahil tesisat kurma maliyeti doğalgaz faturasına taksit taksit yansıtılacaktı. Böylece vatandaş, evindeki ısınma sistemini doğalgaza çevirme maliyetini zorlanmadan, bir-iki yılda ödeme imkanına kavuşacaktı. Ancak bu konuda somut adım atılamamıştı.
Doğalgaz dağıtım şirketlerinin belediye yönetimlerinden de bir talebi vardı. Dağıtıcılar, doğalgaz ulaşan yerleşim birimlerinde ısınma amacıyla kömür yakılmasının engellenmesini öneriyordu. Dolayısıyla 1980’li yıllarda Ankara, İstanbul, Bursa başta olmak üzere büyük şehirleri, korkunç seviyelere yükselen hava kirliliğinden kurtaran doğalgaz, aynı gerekçeyle bir kez daha gündeme geliyordu.
Nihayet bu konuda somut bir adım atılmış görünüyor. Düzce’de doğalgaz ulaştırılmış noktalarda kömür yakmak yasaklandı. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’nın doğalgaz bulunan yerlere kömür dağıtımı yapmaması kararlaştırıldı.
Ancak bu, vatandaşa alternatif çözüm sunulmadan atılan bir adım olamazdı elbette. Nitemik Vakıf, söz konusu yerlerdeki yardıma muhtaç vatandaşlara kömür dağıtmak yerine, doğalgaz bağlama maliyetini karşılamada destek vermeye başladı.
Ayrıca, 400’ün üzerindeki haneye doğalgaz veya elektrikle ısınma bedeli olarak yılda 350 TL’lik iki taksit halinde yılda toplam 700 TL’lik ısınma yardımı ödenmeye başlandı. Bunun yanı sıra yıl sonuna kadar Düzce’deki toplam 170 ihtiyaç sahibi vatandaşın evine doğalgaz bağlanması sağlanacak.
Aslında Gazbir Başkanı Yaşar Arslan, geçtiğimiz yıl kendisiyle yaptığımız bir röportaj sırasında Düzce’de başlayan bu uygulamayı, çözüm önerisi olarak dile getirmiş, konuyu hükümet yetkililerine ilettiklerini de eklemişti.
Anlaşılan o ki, Gazbir’in önerisi önümüzdeki dönemde diğer illere de yayılacak.
Ne diyelim? Aklın yolu bir!
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü