Enerji Günlüğü - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin 2033 yılına kadar verimlilik için 11 milyar dolarlık yatırım yapılarak 30.2 milyar dolarlık tasarruf sağlanacağını söyledi.
Enerji Verimliliği Derneği (ENVER) 5. Olağanüstü Genel Kurulu İstanbul’da yapıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, açılışta yaptığı konuşmada, ekonomik büyüme ile beraber Türkiye’nin birincil enerji tüketiminin son 10 yıl içerisinde kümülatif olarak yarı yarıya artış gösterdiğini vurguladı. Artan talebi karşılamak için son iki yılda üretimden, dağıtım ve iletime kadar enerjinin her alanında dev bütçeli yatırımların hayata geçirildiğini vurgulayan Bakan Dönmez şunları söyledi:
“Mevcut arz kapasitemizi geliştirmenin yanı sıra önemli bir diğer hususta enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması. Enerjide kaynak zengini bir ülke değiliz. Bu nedenle kaynaklarımızı azami verimlilikte kullanmak zorundayız. Çünkü yurt dışı kaynaklı her bir ilave enerji arzı ekonomimize ekstra yük demektir. Burada ihtiyacımız olan tek şey konuya kısa vadede değil uzun vadede bakarak gereken dönüşümü bir an önce hayata geçirmektir. Çünkü enerjinin verimli kullanılması neticesinde oluşan tasarruf ilave bir arz kaynağıdır. Enerji verimliliği en temiz yerli ve milli kaynakların başında geliyor.”
Türkiye’nin daha az enerji ile daha fazla katma değer sağlamak, daha az maliyetle daha yüksek verim almak için enerji verimliliğini hayatın her alanında istisnasız uygulamak zorunda olduğunu kaydeden Bakan Fatih Dönmez şöyle devam etti:
“Türkiye, enerji yoğun bir ekonomi. Bu ne anlama geliyor? Sanayide, tarımda, üretimin diğer alanlarında her birim ürünü gelişmiş ülkelere göre normalden daha fazla enerji harcayarak imal ediyoruz. Konutlarda ise ısınma, soğutma, aydınlatma gibi temel ihtiyaçlarımızı verimsiz alet ve ekipmanlar yüzünden daha fazla para ödeyerek karşılıyoruz. Sormamız gereken soru şu. Kaynaklarımızı bu kadar heba edecek kadar zengin miyiz? Enerji yoğunluğumuz gelişmiş Almanya, Japonya gibi ülkelerin yanı sıra OECD ortalamasının da üzerinde.”
Türkiye’nin dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmak gibi büyük bir hedefi önüne koyduğunu anlatan Bakan Dönmez “O zaman yapılacak şey basit. Enerji yoğunluğumuzu en az küresel rekabette önde olan ülkeler seviyesine, hatta daha da altına çekmek zorundayız. Bunun başka yolu yok. Yapacağımız şey belli. Verimli enerji, yüksek katma değer. Bizler aslında millet olarak köklü bir tasarruf geleneğine sahibiz. Biz tasarrufu bereket, israfı aşırılık olarak gören anlayışa sahip bir toplumuz. Artık milletçe enerjide israf ve bilinçsiz tüketimi önleyerek, tasarrufu hayatımızın merkezine koymak zorundayız” diye konuştu.
10.9 MİLYAR YATIRIM, 30.2 MİLYAR DOLAR TASARRUF
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Bu yıl Mart ayında açıklanan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı çerçevesinde bina ve hizmetler, sanayi ve teknoloji, enerji, ulaştırma, tarım ve bütün sektörleri ilgilendiren konulara yönelik altı alanda toplam 55 eylemi en ince detayına kadar belirlediklerini anlattı. Bu çerçevede 2023 yılına kadar enerji verimliliği alanında 10,9 milyar dolar yatırım gerçekleştirileceğini belirten Bakan Dönmez, böylece 2023 yılına kadar kümülatif olarak 23,9 milyon ton eşdeğer petrol (MTEP) tasarruf gerçekleştirilmesinin hedeflendiğini vurguladı. Dönmez, “2033 yılına geldiğimizde ise elde edeceğimiz tasarruf miktarı yatırım bedelinin 2,7 katı karşılığına, yani 30,2 milyar dolar seviyesine ulaşacak. Bir başka deyişle 1 koyup 3 kazanabileceğimiz potansiyeli yüksek bir alan söz konusu” ifadelerini kullandı.
ISIYI 1 DERECE DÜŞÜRMEK YÜZDE 7 TASARRUF GETİRİR
Binalarda standarda uygun yalıtım ile ısıtma kaynaklı tüketimden yüzde 40’a varan tasarruf sağlanabileceğini anlatan Bakan Dönmez, “Bir hane için yıllık yaklaşık 600 TL tasarruf anlamına geliyor. Diğer yandan, Amerikan ısıtma soğutma ve iklimlendirme mühendisleri derneği (ASHRAE) standartlarına göre kış ayları için ideal iç ortam sıcaklığı 20°C ile 23,6°C aralığındadır. Oda sıcaklığının 22°C’den 21°C’ye düşürülmesi ile yüzde 7’lik bir tasarruf sağlamak mümkün” diye konuştu.
2017’DE 122 MİLYON DOLAR TASARRUF
2017 yılında enerji verimliliğine yapılan yatırımlarla yaklaşık 122 milyon dolar tasarruf edildiğini ifade eden Fatih Dönmez, böylece 500 milyon dolarlık doğal gaz ithalatının da önlendiğini kaydetti. Bakan Dönmez, önümüzdeki dönem kamuda enerji verimliliği yatırımlarının finansmanı için Dünya Bankası ile 200 milyon dolarlık bir kaynak anlaşmasına vardıklarını da belirtti.
FİYAT ARTIŞLARINI VERİMLİLİKLE ABSORBE EDECEĞİZ
Enerji verimliliğinden sıklıkla bahseden bir Bakan olacağını vurgulayan Fatih Dönmez, her platformda enerji verimliliğiyle ilgili konuları gündeme getireceğinin altını çizdi. Dönmez, “Enerjide son zamanlarda meydana gelen artışları absorbe etmenin de en önemli araçlarından biri enerji verimliliği. Bu kaynaklar hepimizin. Bu kaynaklar milletimizin. Enerji verimliliğinde hedeflediğimiz noktalara ulaştıkça yurt dışından ithal edeceğimiz enerji kaynakları da yıllara sari olarak azalacak. Böylece yurt dışına ödeyeceğimiz her bir kuruş yurt içinde, yani vatandaşımızın cebinde kalacak” diye konuştu.
Eneri Bakanı Fatih Dönmez, enerji yoğun bir ekonomiye sahip olduğunu belirttiği Türkiye’nin, uluslararası rekabet gücünü artırmak için üretimdeki birim maliyeti rakiplerle benzer ya da daha altına düşürmek zorunda olduğunu vurguladı. “Sanayinin dönüşümü ekonominin de dönüşümüdür” ifadesini kullanan Dönmez şöyle devam eti:
“Temel amacımız, sanayicimizin düşük maliyetli, rekabetçi ve verimli bir üretim altyapısına sahip olmasıdır. Sanayimizin dönüşümünü kredi ve hibe yardımlarıyla destekliyoruz. Son 10 yılda (Verimlilik Artırıcı Projeler) kapsamında 154 projeye destek ödemesi yaptık. Bu projelerin uygulanmasıyla toplamda 67 milyon Türk Lirası tasarruf sağladık. Gönüllü Anlaşmalar yoluyla desteklediğimiz projelerden de ayrıca 4,1 milyon Türk Lirası tasarruf ettik. Binalarda enerji verimliliği eylem planımızın en önemli ayaklarından bir diğeri. Kendi enerjisini kendi üreten, karbon emisyonunu azaltan, atık yönetiminde öncü, ısıtma ve soğutma sistemlerinde verimli bir altyapıya sahip yeşil binalar sürdürülebilir bir gelecek açısından büyük önem taşıyor. Binaların kendi elektriklerini üretebilmeleri ve bunu satabilmelerinin yolunu açtık. Bir sürü bürokrasi vardı. Onları kaldırdık. Alınan harç, vergi ve diğer masrafları da kaldırdık. Hatta tüketicilerin ürettikleri elektriğin bir kısmını satmalarına imkân sağladık.”
BİNA DÖNÜŞÜMÜNDE KAMU ÖNCÜ OLACAK
Kamu binalarının enerji verimliliği için öncü bir rol üstleneceğini kaydeden Enerji Bakanı Dönmez, “Bakanlığımız binalarında yüzde 40’lık bir enerji verimliliği potansiyelimizin varlığını tespit ettik. Bunun için arkadaşlar çalışmalara başladı. Bu anlamda bayrağı önde taşıyan kamu kuruluşu olacağız. Diğer yandan yerel yönetimlerin öncelikle su arzı, atık su arıtma, katı atık toplama, toplu taşıma ve katı atık bertaraf konularındaki potansiyellerin belirlenmesi için yaptığımız çalışmalar devam ediyor” dedi.
ELEKTRİKLİ VE HİBRİT ARAÇLARA DESTEK
Hükümet olarak ulaştırma sektöründe son yıllarda yaşanan önemli değişiklikleri yakından takip ettiklerini kaydeden Bakan Dönmez “Elektrikli araçların kullanılması ile yaşanan devrim gelecekte artarak devam edecek. Ulaştırmada enerji verimliliğini artırmak için düşük emisyonlu, çevre dostu, küçük motor hacimli, yakıt pilli, elektrikli ve hibrit araçlara verilen destek devam edecek. Bakanlık olarak bu konuda da öncü olmak istiyoruz. Kiralama ve satın alma yoluyla yapılacak yeni araçların temininde yerlilik oranına haiz elektrikli ve hibrit araçları tercih edeceğiz. Böylece yüzde 30'lara varan bir tasarruf imkânı elde edeceğiz” dedi.
TARIMDA MODERNİZASYON TEŞVİKİ GELECEK
Tarım sektöründe daha fazla enerji harcayan araçlar yerine birim başına daha az enerji ile daha yüksek verimlilik odaklı tesis ve ekipmanların yaygınlaştırılmasını sağlayacaklarını anlatan Enerji Bakanı Dönmez, en iyi sulama teknolojilerinin kullanılması, mevcut pompa ve sulama sistemlerinin iyileştirilmesi konularında üreticilerin teşvik edileceğini müjdeledi.
ELEKTRİĞİN TÜKETİLECEĞİ YERDE ÜRETİLMESİ
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, atacakları en önemli adımlardan birinin de elektriğin tüketileceği yerde üretilmesi ile ilgili olacağını açıkladı. Bakan Dönmez, yerinde üretim sayesinde, elektrikte yatırım ve taşıma maliyetleri ile işletme kayıplarının da minimize edileceğinin altını çizdi. Enerjinin iletimi, dağıtımı ve talep tarafında daha modern bir altyapı ile iletim ve dağıtımdan kaynaklı kayıpların önüne geçileceğini anlatan Bakan Dönmez, “Enerji verimliliği uygulamalarında vatandaşlarımız en önemli paydaşlarımız arasında. Enerji verimliliğinin özendirilmesi, bu konudaki farkındalık ve toplumsal bilincin artırılması maksadıyla gerek dağıtım şirketleri gerekse de bizler eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerine ağırlık vereceğiz. Bu anlamda faturaları yeniden düzenledik. Artık dağıtım şirketleri vatandaşlarımıza bu konuda yol gösterecek, konut başına tüketimi azaltacak teşvik ve önerilerin yer alacağı yönlendirici sistemler geliştirmeye başladı. Enerji verimliliğinde arzuladığımız hedeflere ulaşmak ve hatta bir adım ötesine geçmek için bütün paydaşların uyumu ve sinerjisi büyük önem taşıyor.”
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü / İSTANBUL
