Enerji Günlüğü - ODTÜ Mezunları Derneği ve Makine Mühendisleri Odası Enerji Komisyonları Üyesi Haluk Direskeneli, Türkiye’nin yerli kömür kaynaklarını değerlendirirken, bu kömürün özelliklerine özel geliştirilip yerli tasarım santraller inşa etmesi gerektiğini söyledi.
Enerji Günlüğü Köşe Yazarı ve ODTÜ Mezunları Derneği Enerji Komisyonu Üyesi Haluk Direskeneli, Enerji Günlüğü ve DÜNYA Gazetesi tarafından düzenlenen Türkiye’de yerli kömür yatırımları konulu yuvarlak masası toplantısına katıldı. Direskeneli, Enerji Günlüğü Genel Yayın Yönetmeni ve DÜNYA Gazetesi Yazarı Mehmet Kara’nın moderatörlüğünde gerçekleştirilen toplantıda şu görüşleri dile getirdi:
“Yerli kömür yakma konusunda seçtiğimiz teknolojilerde ciddi tasarım sıkıntıları var. Son yatırımlar daha çok dönüşümlü akışkan yatak teknolojisiyle yapılıyor. Bu seçimin ucuz finansmanı var. Ancak ben son zamanlarda düzenli, kesintisiz, sorunsuz çalışan bir termik santral kazanı görmedim. Kullandığımız yerli linyit kömürünün kalorifik değeri çok düşük. Bazı santraller ön işlem ile linyitin içindeki su oranını düşürerek böylece kalorifik değeri yükselterek çalışabiliyorlar. Bazı kömürlerin su oranı yüksek bazılarının kül oranı yüksek. Bu duruma göre çalışma yapılması gerekiyor. Ama ortada, devamlı kesintisiz yüzde 100 kömürle yanan bir santral görmüyoruz.
İthal kömürü ben her zaman bir kumar olarak gördüm, fiyatlar devamlı dalgalandığı için. Ama ithal kömürü maliyetinde satın alırsanız, o zaman kumar ortadan kalkıyor, yani yapabiliyorsanız getirin yakın, itirazım yok. Eğer şu anda iyi fiyata alıyorsanız, iyi fiyata getiriyorsanız getirin yapın, kullanın, teknoloji de var. Bunu mümkün olduğu kadar yerli teknolojiyle yaparsanız daha iyi olur. Yerli yatırım olursa, yerli finansman olursa, yerli çalışan olursa, yerli istihdam olursa buna çok çok seviniriz.
Linyit kullanımına da bir itirazım yok. Siyasi iradeden, en üst seviyeden bir destek geldi. Bunu yerli yapalım, yerli linyit kullanalım dediler. Böylesine bir desteği de aldıktan sonra yerli kömürü eğer kullanabiliyorsanız, yani yakma teknolojisini doğru dürüst yapabiliyorsanız, temiz kömür teknolojilerini uygulayabiliyorsanız, toz turma filtreleri, kükürt tutma sistemleri varsa, niye olmasın?
Ama iş yatırım teşviğine gelince bizim coğrafyada her türlü teşvik itina ile suiistimal edilir. Yani eğer teşvik veriyorsanız bunun kaçarı yok, hangi iktidar gelse bu böyle. O yüzden, hiç bir şekilde teşvik olmasın derim. Yani normal standart teşvik neyse onları verelim ama özel teşvik olmasın, derim.
Çevre normlarından muafiyet de bir teşvik, muafiyeti de çok yanlış görüyorum. İhale sırasında verile fiyatların içine muafiyet için gerekli çevre ekipmanları ve yatırım masrafları da maliyet olarak girdi. Niye bu fiyatlar harcanmıyor? Bu masraflar, harcamalar niye yapılmıyor? Çevre normlarından muafiyet olmamalı. Kamu gerekli yaptırımları uygulamalı, derim.”
Yerli kömür: Teşviklesek de mi yaksak? Yoksa yerinde mi bıraksak?