Enerji Günlüğü - Uluslararası Enerji Ajansı IEA Başkanı Fatih Birol, ekonomik yavaşlama olmazsa petrol fiyatlarının bir süre daha yüksek kalmaya devam edeceğini söyledi.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi - IICEC tarafından düzenlenen "Enerji Güvenliği, Temiz Enerji & Finansmanın Rolü" temalı konferansta konuşan Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, petrol piyasasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Birol, 100 dolarların üzerinde olan petrol fiyatlarının enflasyona en fazla katkı yapan şeylerden bir tanesi olduğuna dikkat çekti. Yaz aylarında artan talebe bağlı olarak durumun daha da ciddi olabileceğinden endişe duyduğunu ifade eden Birol, üretici ülkelerin üretimi arttırmaları veya stoklarını serbest bırakmalarının fiyatlarda bir rahatlamaya neden olabileceğini kaydetti. Yine dünyanın resesyona gitme eğilimi daha fazla bir ihtimal dahilinde olursa bunun da petrol talebini aşağıya doğru çekeceğini söyleyen Birol, özellikle burada Çin ekonomisini ne yapacağının son derece önemli olduğunu vurguladı.
“PETROL ŞİRKETLERİNİN GELİRLERİ ALIŞILMADIK BİÇİMDE ARTTI”
Birol, petrol ve doğalgaz fiyatları yükseldikçe şirketlerin alışılmadık biçimde olağanüstü gelir elde ettiklerine de dikkat çekerek, “Buna vintpoll diyoruz, Son beş yılda dünya petrol sektörünün geliri yılda ortalama 1.5 trilyon dolar. Bu sene ise ortalama 4 trilyon doları aşıyor. Muazzam bir para iki buçuk katı kadar bir artış var şirketlerin gelirlerinde” dedi.
“PETROL ŞİRKETLERİNİN YATIRIMLARININ SADECE %5’İ TEMİZ TEKNOLOJİLERE”
Herkesin bu parayla bu şirketlerin ne yapacaklarını merak ettiğini kaydeden Birol, “Acaba bu petrol şirketlerinin yatırımlarının yüzde kaçı temiz enerji teknolojilerine gidiyor, yüzde kaçı onların geleneksel yatırımlarına gidiyor? Söylenenlerden ziyade rakamlara bakmak lazım. Dünyadaki petrol şirketlerinin yatırımlarının sadece yüzde 5’i temiz enerji teknolojilerine gidiyor, yüzde 95’i kendi diğer geleneksel yatırım alanlarına gidiyor. Yani konuşmalara verilen önemle, yatırımlara verilen önem arasında ciddi bir fark, belki de bir uçurum var. Bunun da altını çizmek gerekiyor” bilgisini paylaştı.
Birol, temiz enerji teknolojilerine yatırım konusunda en ciddi pay ayıran petrol şirketlerinin Avrupa’dakiler olduğunu ve onları kuzey Amerika’dakilerin izlediğini ifade etti. Bu konuda en son sırada da Asya ve Ortadoğu’daki şirketlerin geldiğini kaydetti.
Mevcut şartlar dahilinde hükümetlere çok ciddi bir rol düştüğüne vurgu yapan Birol, “Yol göstericilik rolü stratejik vizyon koyma rolü bir yandan enerji güvenliğini sağlayıp yüksek fiyatların tüketicilere mümkün olduğu kadar az yansımasını gayret edip ve atılan adımların da ülkelerin iklim değişikliğiyle ilgili mücadelelerine fazla zarar vermemesi gerektiğini düşünüyorum” dedi.
“AVRUPA’YI SON DERECE ZOR BİR KIŞ BEKLİYOR OLABİLİR”
“Eğer önümüzdeki aylarda ekonomide ciddi bir zayıflama olmazsa ve petrol üreticisi ülkeler önemli yeni adımlar atmazlarsa Avrupa çok ciddi bir sorunla karşı karşıya kalabilir” diyen Birol, şu anda Avrupa’daki gaz stoklarının da son derece düşük seviyede olduğuna dikkat çekti.
Bir yandan Avrupa Rusya’dan gaz ithalatını azaltma adımları atarken Rusya’nın da Avrupa’ya doğalgaz ihracatını tamamen kesebileceğini belirten Birol, “Avrupa’yı son derece zor bir kış bekliyor olabilir. O yüzden biz Avrupa’ya on maddelik bir eylem planı hazırladık ve birçok ülke sevinerek söyleyeyim ki bu on maddelik acil eylem planı diye Avrupalı liderlerle paylaştığımız bu planın belli kesimlerini birçok ülke Almanya dahil olmak üzere bu planı uyguluyorlar” dedi.