Enerji Günlüğü - Türkiye’nin sahip olduğu zengin bor madeninin ekonomik değerini yükseltecek ilk Bor Karbür Tesisi’nin kurulumuna Balıkesir’in Bandırma ilçesinde başlandı.
Dünyanın en büyük bor rezervlerine sahip olan Türkiye’nin ilk Bor Karbür Tesisi’nin temeli Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in de katılımıyla bugün Balıkesir’in Bandırma ilçesinde atıldı. Kamu-özel işbirliği içerisinde kurulacak Tesisi Çinli şirket China Machinery Engineering Corporation (CMEC) inşa edecek. Kurulacak tesiste yaklaşık 250 kişi istihdam edilecek.
Yüksek teknolojiyle zırh üretimi ve nükleer başta olmak üzere farklı sektörlerde kullanılan bor içerikli ürünler imal edilecek Bor Karbür Tesisi'nin yatırım tutarı yaklaşık 70 milyon dolar olarak hesaplanıyor. 24 ayda tamamlanarak faaliyete geçmesi hedeflenen Bor Karbür Tesisi ilk etapta yılda 1000 ton kapasiteyle devreye girecek ve yaklaşık 25-30 milyon dolar değerinde ürün üretilecek.
BOR KARBÜR DÜNYANIN EN SERT ÜÇÜNCÜ MALZEMESİ
Bor Karbür endüstriyel olarak Karbotermik Yöntem (Borik asit’in Elektrik Ark Fırınında karbon ile redüklenmesi) ile üretiliyor. Bor karbür (B4C) yüksek sıcaklığa dayanımı, sertliği, fiziksel mukavemeti, düşük yoğunluğuyla endüstriyel açıdan son derece önemli. Bor Karbür, elmas ve kübik bor nitrür (BN)’den sonra gelen en sert malzemedir. Ergime sıcaklığı yüksek olup (~2500°C), yoğunluğu (2,52 g/cm3) düşüktür. Birçok kimyasal reaksiyona karşı direnci çok yüksektir. Mukavemet değerleri açısından da çok üstün özelliklere sahiptir. Yüksek sertlik, mukavemet / yoğunluk oranının çok önemli olduğu askeri amaçlı uygulamalarda, zırh malzemelerinde, aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretiminde ve nükleer uygulamalarda nötron tutucu olarak kullanılmaktadır.
Bordan elde edilen katma değer; -borik asit gibi rafine ürünlerde 3 katına, bor karbür gibi ürünlerde 150 katına, bu ürünlerin kullanıldığı zırh yapımı ve nükleer gibi sektörlerde ise 500 hatta 2000 katına çıkabiliyor.
TÜRKİYE DÜNYA BOR KARBÜR ÜRETİMİNİN YAKLAŞIK YÜZDE 7’SİNİ ÜRETECEK
Dünyada yaklaşık 12.000-15.000 ton Bor Karbür üretilebiliyor. Piyasada hakim üretici ülke Çin olup, Almanya, Hindistan, Japonya, ABD, Ukrayna, Güney Kore, İngiltere de üretim yapmakta.
Sabiha KÖTEK - Enerji Günlüğü/Bandırma