Enerji Günlüğü - SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, Türkiye’nin iklim hedefine ulaşmasında önemli yeri olan ısı pompalarının ve diğer elektrikli teknolojilerin yaygınlaşmasının hızlanması için vergi politikalarının temiz teknolojileri destekleyecek şekilde belirlenmesini önerdi.
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, ‘Türkiye'de Konut ve Sanayi Sektörünün Elektrifikasyonu’ raporunu açıkladı. Rapora göre elektrifikasyonla konutların ve sanayinin toplam nihai enerji talebi 2053 yılında 127 TWh azalacak. Bu sayede doğalgaz ithalatı 22,8 milyar m3, karbon emisyonu 43,6 milyon ton azalacak.
ISI POMPALARI ISINMA İÇİN EN UYGUN TEKNOLOJİ
Raporda, ısı pompaları ve diğer elektrikli teknolojilerin sanayide 150 – 200oC'ye kadar olan ısıtma taleplerini karşılamak için çok uygun bir seçenek olduğu ifade edilirken binaların tüm ısıtma ihtiyaçlarını karşılayabileceği vurgulanıyor. Isı pompasının yüksek verimi sayesinde binalarda ısınma için en uygun teknoloji olduğuna dikkat çekiliyor. Doğalgaz kombi/kazanlarının verimi yüzde 85-90 düzeyindeyken ısı pompaları kullanılan elektriğin yaklaşık 3 ila 5 katı kadar ısı üretebiliyor.
ÇATI GES DESTEKLİ ISI POMPASI DOĞAL GAZDAN DAHA EKONOMİK
Raporda elektriğin çatı üstü güneş enerji santrali (çatı üstü GES) tarafından sağlanması halinde, ısı pompasının enerji maliyetinin sübvansiyonlu doğalgaz tarifelerine kıyasla daha ekonomik olacağı ifade ediliyor. Isı pompalarının ilk yatırım maliyetinin yüksek olması, dönüşümü yavaşlatıyor, ancak yatırım maliyetlerinin önümüzdeki yıllarda düşeceği öngörülüyor.
Elektrik fiyatlarının doğalgaz fiyatlarından ayrışması nedeniyle 2041’den sonra elektrikli ısıtıcılarla ısınmak, doğalgazdan daha ekonomik olacak. Elektrifikasyon için gerekli ısı pompaların kurulumunun geri ödeme süresi, 2030 yılında 9,2 yıla, 2040’ta ise 3,2 yıla inecek.
SANAYİDE ELEKTRİK KULLANIMI ARTACAK
Rapora göre konutlarda yüzde 20 olan elektrik tüketimi ısı pompası kullanımının da etkisiyle 2053 yılında yüzde 63'e yükselecek. Elektrifikasyon sonucunda sanayide doğrudan elektrik kullanım payının ise 2021 yılındaki yüzde 28'lik seviyeden 2053 yılında yüzde 46’a çıkacağı tahmin ediliyor. Elektrifikasyona ilave olarak çimento endüstrisinde biyokütle kullanımı, demir-çelik endüstrisinde yeşil hidrojen kullanımı ve farklı sektörlerdeki doğalgaz kullanımının temiz sentetik yakıtlarla yer değiştirmesi 2053’e kadar net sıfır emisyona ulaşılmasını sağlayabilir.
Sanayide de konuttaki gibi fiyatların ilerleyen dönemlerde düşeceği öngörülüyor. Elektrik sisteminde yenilenebilir enerjinin payı arttıkça, elektrik fiyatlarının doğalgaz fiyatlarından ayrışacağı ve daha ekonomik olacağı vurgulanıyor.
“ELEKTRİFİKASYON ENERJİ SEKTÖRÜNÜNÜ KARBONSUZLAŞMASINDA EN ÖNEMLİ STRATEJİ”
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Direktörü Alkım Bağ Güllü, elektrifikasyon, enerji sektörünün karbonsuzlaşması için en önemli stratejilerden birisi olduğunu vurgulayarak, elektrifikasyon oranının artmasının, enerjide dışa bağımlılığı yüksek olan Türkiye’nin enerji ithalatının ve cari açığının düşürülmesi, enerji arz güvenliğinin sağlanması için de son derece önemli olduğunu belirtti.
ELEKTRİFİKASYON HIZLANDIRILMALI
Raporda Türkiye’de ısı pompalarının ve diğer elektrikli teknolojilerin yaygınlaşmasının hızlanması için şu öneriler getirildi:
- Elektrifikasyonun gelişimini yavaşlatan en önemli etken, yüksek oranda sübvansiyonlu mesken doğalgaz tarifeleri. Perakende elektrik ve doğalgaz tarifelerindeki sübvansiyonlar tamamen kaldırılmasa dahi, sübvansiyon düzeyleri eşitlenmeli
- Rekabetçi enerji fiyatlarına yönelik vergi politikaları, temiz teknolojileri destekleyecek şekilde belirlenmeli
- Isı pompaları ve diğer elektrikli teknolojilere ilk yatırım finansmanı sağlanmalı
- Isı pompaları ve diğer elektrikli teknolojilere geçişte ilk olarak yeni yapılacak binaların bu sistemleri kullanması vergisel avantajlarla ya da kurulum destekleriyle sağlanabilir
- Konutlarda ve sanayide ısı pompaları ve diğer elektrikli teknolojileri yaygınlaştıracak iş modelleri ve hizmetleri geliştirilmeli
- Doğalgaz boru hatlarının genişletilmesine yönelik politikalar, net sıfır perspektifinde tekrar değerlendirilmeli
- Güneş enerjisi elektrik üretimi ve ısı pompası tüketimi arasında belirli şartlar dahilinde yıllık mahsuplaşma yapılabilmeli
- Net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmak ve enerji sisteminde fosil yakıtların kullanımının sonlandırılması için belirli yasal kısıtlamalar/sınırlandırmalar uygulanabilir.