Enerji Günlüğü - Makine Mühendisleri Odası (MMO), enerji politikalarında yaşanan sorunların, halkın yararını gözeten, kamucu ve toplumcu bir programla çözülebileceğini savundu.
TMMOB Makine Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu, ‘Türkiye Enerjide Nereye gidiyor’ başlıklı bir rapor yayınladı. Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, rapora ilişkin yaptığı açıklamada çalışmanın "enerjide gölgelenmeye çalışılan sorunları ve gizlenen gerçekleri" dile getirdiğini belirtti.
ENERJİDE FOSİL VE İTHAL KAYNAK ORANI YÜKSEK
Türkiye'de birincil enerji kaynakları arzında fosil kaynakların yüzde 83,5, yenilenebilir kaynakların yüzde 16,5 paya sahip olduğunu vurgulayan MMO Başkanı Yener, enerji tüketiminde ithal kaynakların payının ise yüzde 69 olduğunu vurguladı. Yunus Yener, AK Parti’nin iş başında olduğu 2002-2019 döneminde Türkiye’deki birincil enerji kaynağı talebinin yüzde 87,3 arttığını kaydetti. Bu dönemde enerji girdileri ithalatı yüzde 102,4 artarken, yerli enerji kaynakları arzının yüzde 83,6 artışla talep ve ithalattaki artışın gerisinde kaldığını anlattı.
ELEKTRİK ARZI İHTİYACIN ÇOK ÜZERİNDE
Yunus Yener, elektrik konusundaki abartılı tahminler ve plansız yatırımlarla ihtiyacın çok üzerinde bir kurulu güç ve üretim kapasitesi tesis edildiğini ifade etti. Elektrik talebinin 2018 yılından beri kayda değer bir artış göstermediğini anlatan Yunus Yener, buna karşılık yüzde 89.5 ile ihtiyacın çok ötesinde bir yedek gücün oluştuğunu söyledi.
FATURA ÖDENEMİYOR, ZARAR TÜKETİCİYE YIKILIYOR
MMO açıklamasında, enerjideki yüksek fiyatlar nedeniyle düşük gelirli gruplarını faturalarını ödemekte güçlük çektiği, ödeme yapamayan milyonlarca hanenin elektrik, su ve doğal gazının kesildiği ifade edildi. Açıklamada pandemi döneminde şirketlere sağlanan destekler nedeniyle oluşan ek maliyetlerin de fiyat artışları yoluyla tüketicilere yüklendiği ifade edildi. MMO Enerji Çalışma Grubu’nun hesaplamalarına göre Ekim 2020 itibariyle hane halkı aylık ortalama elektrik ve doğal gaz harcamaları toplamı İstanbul’da asgari ücretin 15,10’unu oluşturuyor. Bu oran, başkent Ankara’da yüzde 16,30 olarak hesaplandı.
HES’LERİN VE KÖMÜR SANTRALLERİNİN ÇEVREYE ETKİSİ
MMO Başkanı Yunus Yener, yenilenebilir enerji kaynaklarını destekleme mekanizması (YEKDEM) sonrası kar hırsıyla, mevzuata ve tekniğe aykırı şekilde Karadeniz’in su kaynakları üzerine HES’ler inşa edildiğini söyledi. Çevre yükümlülüklerini yerine getirmediği için kapatılan bir çok kömür santralinin yeniden çalışmaya başladığına dikkat çeken Yunus Yener, bu durumun yasal dayanaklarının ne olduğunun kamuoyu ile paylaşılmadığının da altını çizdi.
TPAO VE BOTAŞ VARLIK FONU’NDAN ÇIKARILSIN
MMO Başkanı Yunus Yener, elektrik üretiminde yenilenebilir kaynakların payını arttırıp doğalgazın payının yüzde 20 nin altına indirilme imkanı bulunduğunu söyledi. Yenilenebilir enerji kaynaklarının tamamen doğalgazın yerini almasının mümkün olmadığına işaret eden Yunus Yener, “Bu açıdan, Karadeniz’de bulunan yeni doğalgaz rezervi çok önemli. 405 milyar metreküp olduğu söylenen rezervin tüketime sunulması zaman alacak ve maliyetli olacak. Bu kaynağın çıkarılıp tüketime sunulması kamu eliyle yapılmalı. Bu nedenle TPAO ve BOTAŞ Varlık Fonu kapsamından çıkarılmalı” dedi.
SİNOP NÜKLEER SANTRALİ PROJESİNDEN VAZGEÇİLSİN
Yunus Yener, Sinop Nükleer Güç Santrali (Sinop NGS) yatırımı için verilen “ÇED Olumlu Kararı”nın hukuka ve kamu yararına ayrırı olduğunu savundu. Yener, MMO’nun iptalini istediği ÇED Raporu’nun geçerli olmayan bir anlaşmayı referans aldığına dikkat çekti. Yener, ÇED raporunun atıkların biriktirme ve imha şekli ile maliyetini dikkate almadığının alçını çizerken “Lisansı bile olmayan bu projeden vazgeçilmeli” görüşünü dile getirdi.
Benan ÖZTÜRK