Son günlerde sosyal medyada solar yatırımlarıyla ilgili paylaşımlarda yeni yapılan çatı tipi güneş enerjisi santrali projelerine sıkça rastlıyoruz.

Ancak ve maalesef, bu yatırımların bazılarında çıplak gözle bile bakıldığında ciddi hatalar göze çarpıyor. Modüllerin üzerinde yürüyen elemanlar, modül dizileri arasına yürüyüş yolu koyulmaması gibi hatalar dikkatimi çekiyor.

Geçtiğimiz haftalarda Enerji Günlüğü`nde yayınlanan bazı haberlerde bu konuları gündeme getirmiştik. Zenit Enerji`den Can Çamcı ile yaptığımız röportajın başlığı "GES`inizin kalitesi en zayıf halka kadar" idi. Yazıda, vasıflı iş gücü istihdamının önemine vurgu yapılmıştı. Bir başka röportajda da HSG Enerji Türkiye Müdürü Berkant Özcan`ın konuyla ilgili şu sorusunu hatırlıyorum: 3-4 günlük eğitimler ne kadar faydalı...

Gelelim meselenin can damarına. Her gün internette güneş enerjisiyle ilgili 3-4 günlük kurs ve eğitim ilanları görüyoruz. Fiyatların yüksekliği bir yana, 3-4 günde bir kişi ne öğrenebilir?

Biz Almanya da bu tip eğitime gidenleri Angelernte Arbeiter olarak adlandırırdık. Yani Google Translater’a göre yarı vasıflı işçi! Bu durumdakiler çalışma hayatında, vasıfsızların önünde ve çırakların arkasında bir yere konumlandırılırdı.

Nedense işte bu tip kurslara ve eğitimlere gidenler bir havaya girip kendilerini GES ustası olarak ifade eder durumdalar... Tamam, eğitime ve öğrenme çabalarına saygı duymak lazım. Ama bakın bakalım Almanya`da bu eğitimlerin süreleri ne kadar?

Normal okul eğitiminden sonra 3 yıllık "Auszubildender", yani çırak olarak bir iş yerinde eğitime başlarsınız. Üç buçuk gün iş ve bir buçuk gün meslek okulu olarak bu üç yıl geçer. Her yıl sınıfı geçmek şartıyla, üçüncü yılın sonunda bir sınava katılırsınız. Ondan sonra vasıflı eleman, yani "Facharbeiter" olarak işe başlarsınız.

En az 3 yıllık iş tecrübesinden sonra ise bir sınava daha girerek ve bu sınavdan da başarıyla çıkarak usta, yani "Meister" unvanını kazanabilirsiniz. Bu sınavın, üniversite diploma sınavından daha zor olduğunu burada ifade etmek isterim.

Uçuş hostesliği eğitimi bile 6 ay sürerken ve sonunda MEB onaylı bir sınava girilerek sertifika alınabilirken, 3-4 günlük eğitimlerle ve Türkiye`de geçerliliği olmayan sertifikalarla bir kişi GES ustası olabilir mi? Bana sorarsanız çırak bile olamazlar.

Vasıflı elemanların yetişmesi için Milli Eğitim Bakanlığı`ndan meslek liselerinde güneş santrali kurulumuyla ilgili eğitimler ders programına alınmalı. Meslek Yüksek Okullarında da acilen bu konularla ilgili bölümler açılmalı.

Yoksa insan kaynaklı hatalardan dolayı gelecekte Türkiye GES sektöründe büyük sorunlar yaşanabilir. Kurulum hatalarının, sistem çalışmaya başladıktan 1-2 yıl sonra anlaşılabildiğini de vurgulayalım.

Bunların dışında, Türkiye`deki solar şirketleri ile sivil toplum kuruluşlarına da bir görev düşüyor. Eğitimli bir nesil yetiştirebilmek için acilen staj kontenjanları açılmalı. Ve tabii stajyerler bu şirketlerde çaycı veya postacı olarak değil birebir sahada eğitilerek değerlendirilmeli.

Üniversite yıllarında Almanya`nın önde gelen uçak ve uzay sanayi şirketlerinden Dornier AG`de üç ay staj yapmıştım. Beni o üç ay içinde Airbus A320`nin kanat bölümünde, Alpha Jet Askeri Eğitim Uçağı ve AWACS uçaklarında oradaki usta (Meister) ile beraber çalıştırmışlardı.

Son olarak öğrencilere seslenmek istiyorum. Tatillerinizi deniz kenarında geçireceğinize staj yapmakla geçirin. İleride vahşi iş ormanına girdiğinizde stajlarda öğrendikleriniz sizin için bir pusula vazifesi görecek. Bu sayede siz de vahşi ormanda yolunu en kolay bulabilecek kişiler olacaksınız.

Şirketlerin CEO`larından da korkmayın. Onlar da bir zamanlar sizin gibi birer öğrenciydiler. Ben Dornier AG de staj yapmak için uçak ve uzay sanayi sektörünün Noel Balosu`na katıldım ve orada direk Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı`nın oturduğu masaya gidip, şirketlerinde üç aylık üniversite stajımı yapmak istediğimi söyledim.

Vahşi ormanda savaşmasını bilen başarılı olur, bunu unutmayın. Hiç kimse size altın tepsi içinde iş fırsatı sunmaz.

...