Enerji Günlüğü - Küresel ölçekte kömürden elektrik üretimi, 2020'nin ilk yarısında Covid-19 salgını ve rüzgâr ve güneş üretiminin artması nedeniyle %8,3 azaldı.

İklim değişikliği ve elektrik üretimi konusunda analizler gerçekleştiren düşünce kuruluşu EMBER tarafından yayınlanan ve küresel elektrik üretiminin %83'ünün gerçekleştiği 48 ülkeyi içeren rapora göre, küresel ölçekte kömürden elektrik üretimi, 2020'nin ilk yarısında 2019'un ilk altı aylık dönemine kıyasla %8,3 azaldı. Bu durum, 1990'dan bu yana en büyük düşüş gösteren 2019’daki yıllık %3'lük düşüşün ardından gerçekleşti. 2015 yılında %37,9'luk paya sahip olan kömürden elektrik üretimi, 2020’nin ilk yarısında %33'e geriledi.

Tarihte ilk kez bu yıl, dünyadaki kömür santralleri, kapasitesinin yarısından azıyla faaliyet gösterdi. Buna rağmen kömür kullanımının sadece yüzde 8 oranında düşmesinin iklim krizi ile mücadele için yeterli olmadığına dikkat çekildi.

DÜŞÜŞÜN %70’İ VİRÜS, %30’U YENİLENEBİLİR KAYNAKLI

2020’nin ilk yarısında gerçekleşen düşüş, elektrik talebinin COVID-19 salgını nedeniyle küresel ölçekte %3 düşmesi ve rüzgâr ve güneş üretimindeki artış sebepleriyle gerçekleşti. 2020'nin ilk yarısında kömürden üretimde yaşanan düşüşün %70'inin, COVID-19 salgını nedeniyle düşen elektrik talebiyle ilişkilendirilebileceği kaydedildi. Ancak kömürden elektrik üretimindeki düşüşün %30'luk bölümü, rüzgâr ve güneş üretiminin artması sebebiyle gerçekleşti. 

Kömürün payı, ABD’de %31 ve AB’de %32 seviyesine geriledi. Çin’de ise kömürün elektrik üretimindeki payında yalnızca %2 düşüş yaşandı. Bu durum, Çin’in küresel ölçekte kömürden elektrik üretimindeki payının 2015 yılındaki %44 ve 2019 yılındaki %50 seviyesinden bu yılın ilk altı ayında %54’e çıktığını gösteriyor. Dünyanın büyük kömür tüketicileri arasında yer alan Hindistan’da ise kömürün payı %77'den %68'e geriledi.

İKLİM HEDEFİ İÇİN YETERLİ DEĞİL

Kömürün elektrik üretimindeki payının önümüzdeki on yıl içerisinde yılda %13 azalması gerekiyor. Kömür üretimindeki düşüş, küresel salgının yaşandığı 2020'nin ilk yarısında dahi yalnızca %8 azaldı. IPCC'nin 1,5 derece senaryoları, kömürün 2030 yılındaki enerji portföyünün %6'sıyla sınırlanması gerektiğini gösteriyor.

Ember Kıdemli Enerji Analisti Dave Jones yaptığı açıklamada, “Dünyanın dört bir yanındaki ülkeler benzer bir yol haritası izliyor. Kömür ve doğalgaz yakıtlı termik santrallerde üretilen elektriği ikame edebilecek rüzgâr türbinleri ve güneş panelleri inşa ediliyor. Ancak küresel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlama olanağını sürdürmek için, kömürden elektrik üretiminin önümüzdeki on yıl içerisinde yıllık %13 azalması gerekiyor. Küresel salgın sırasında kömürden elektrik üretiminin yalnızca %8 düşüş yaşaması, bu hedeften ne kadar uzak olduğumuzu gösteriyor. Elimizdeki çözümler işe yarıyor ancak dönüşüm yeterince hızlı gerçekleşmiyor” ifadesini kullandı.