Enerji Günlüğü - Kolen Enerji Genel Müdürü Kaya Uğur Karayurt, portföylerindeki müşteri sayısı azalsa da, yeni kazandıkları büyük aboneler sayesinde toplam satışlarının ilk altı ayda yüzde 60 arttığını söyledi.
Türkiye son 17 yılda, elektrik sektöründe üretim ayağındaki hızlı büyümeyle göz doldurdu. Öyle ya, kurulu güç iki kattan fazla artarak 86 bin MW’nin üzerine çıktı. Hem de 1990’larda kurulmuş eski teknoloji kimi gaz ve fuel oil santralleri faaliyetlerine son verdiği halde.
Evet, elde ülkenin elektrik talebini fazlasıyla karşılayacak bir üretim kapasitesi var. Ancak sektörün elektrik ticareti kısmında son yıllarda ciddi sıkıntılardan söz ediliyor. Örneğin, 150’den fazla elektrik tedarik şirketi özellikle son bir yıldaki piyasa fiyatı-satış fiyatı dengesindeki değişim nedeniyle oyun dışı kalmış durumda.
Bu noktaya nasıl gelindiğini ve elektrik piyasasındaki son durumu, Kolen Enerji Genel Müdürü Kaya Uğur Karayurt ile konuştuk.
Elektrik fiyatlarında ve ticaretinde son durum nedir?
Elektrik maliyetleri geçen yıldan bu yana hep arttı. Hem üretim maliyetleri yükseldi hem de yenilenebilir kaynaklara verilen desteğin getirdiği maliyetler arttı. Bu artışlara karşılık, elektrik fiyat tarifeleri çok aşağıda kaldı. Bu da pazarda ciddi sıkıntılara yol açtı. Çünkü maliyetler artarken tarifelerin düşük kalması para kazanma marjı bırakmadı.
Tüm bunların sektörde ne tür sonuçları oldu?
Netice itibariyle, tedarik şirketleri maliyetin üzerinde satış fiyatı teklif edemeyecek noktaya gelince müşteri portföylerini boşaltmak zorunda kaldılar. Bu yüzden serbest tüketici sayısında da geçen yılın son çeyreğine göre çok ciddi bir düşüş yaşandı. O tarihlerde 4.7 milyon adet serbest tüketici vardı, bunun yüzde 85’i bugün yok. Kalan serbest tüketici sayısı 700 binlerde.
Kolen olarak siz ne yaptınız?
Kolen Enerji olarak abonelerimizle biz en başından beri her şeyi açık açık konuşarak ilerliyoruz. Biz fiyattan ziyade hizmete odaklanıyoruz. Abonelerimizle aramızda bir gönül bağı da oluşturuyoruz. Karşılıklı sadakat anlamında ilişkilerimizi bir yere getirdiğimiz için, ki bunlar romantik laflarmış gibi gelebilir size ama sonuçta müşteri de bizi anlıyor. Gelip geçici kimi sıkıntıları hoş görüyor. Dolayısıyla biz portföyümüzdeki abonelerimizi boşaltmadık.
Peki hiç mi azalmadı aboneleriniz…
Elbette bizim de müşteri sayımızda azalma oldu. Ama yolumuzu ayırdıklarımız, tahsilat sıkıntıları yaşadığımız ve çok uçuk kaçık tahammül edilemeyecek düzeyde zarar yazdığımız abonelerimizden ibaret. Hatta yeni büyük müşteriler aldığımız için abone sayımız azaldığı halde satışlarımızda düşme yok. Hatta toplam satış anlamında rakamlarımızın büyümeye devam ettiğini söylemeliyim.
Ne kadar arttı satışlarınız?
Aslında biz geçen seneye göre niceliksel bir artış hedefi koymamıştık. Bu yıla kadar her yıl satış rakamlarımızda yüzde 100’lük bir artış yaşıyorduk. Halen de hızlı büyümeye devam ediyoruz. Bu yılın ilk altı ayında sektördeki tüm olumsuzluklara rağmen satışlarımızda yüzde 60’lık bir artış olduğunu söyleyebiliriz.
Demek ki şartlar o kadar da kötü değilmiş desem?
Aman yanlış anlaşılmasın ve çok büyük paralar kazanılıyor algısı oluşmasın. Her sektörde olduğu gibi bu sektörde de kurduğunuz ilişki ne kadar sağlıklı olursa o ölçüde sağlıklı ilerleyebiliyorsunuz. Aldığımız aboneyi elde tutma, yanlarına yenilerini de ekleme çabası içindeyiz. Dayanabildiğimiz ölçüde elimizdeki aboneleri tutmaya çalışıyoruz. Küçük de olsa fırsat bulduğumuzda yeni aboneler kazanmaya devam ediyoruz. Çünkü daha nokta atışı tarzında çalışıyoruz. Kaldı ki biz grup olarak Türkiye elektrik piyasasının geleceğine samimiyetle inanıyoruz. Bu da bizim ekibimizin ana motivasyon kaynaklarından biridir. O sayede de düşük kar marjına ve yer yer zarar etmemize rağmen, bu alandaki varlığımızı büyüterek devam ettiriyoruz.
İyi de bu şartlar altında ayakta kalıp satışları arttırmanızın bir sırrı olmalı...
Bizim geçmişten gelen çok uzun vadeli elektrik tedarik anlaşmalarımız var. Yani maliyeti belli bir seviyenin altındaki elektriğimiz var. Bu sayede bazı abonelerimizde zarar etmemize rağmen düşük paçal maliyet sayesinde devam edebilecek durumdayız. Ama bu şekilde sürdürülebilir değil. Niye zarar edesiniz ki? Sonuçta şirketler kar etmek için kurulurlar. Kar elde etmek için kurulmuş bir müessesenin zarar etmesi sürdürülebilir değildir. Maliyetleri minimize ederek, iyi müşteriler edinerek, devam edebiliyoruz.
Şartların değişmesini bekliyor musunuz ya da ne öneriyorsunuz?
Büyük bir ümitle, sağlıklı bir piyasa oluşumu için yeni düzenlemeler gelmesini bekliyoruz. Sektörde bu kadar güzel şeyler olurken, enerji alanında, perakende tarafında da yaşanan tıkanmanın ortadan kalkmasını, piyasanın önünün açılmasını bekliyoruz.
Elektrikte pek çok tedarikçi firma neden oyun dışı kaldı?
Kolen Enerji Genel Müdürü Kaya Uğur Karayurt, şu anda bir tedarikçinin tüketiciye satmak üzere piyasadan elektrik almaya kalkması halinde direkt zarar edeceğini söyledi. Halen spot piyasadaki elektrik fiyatının beklenenden düşük seyrettiğin kaydeden Karayurt “Gün öncesi piyasasındaki piyasa takas fiyatı ortalaması şu sıralarda 207 TL civarında. Bu rakama, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim yapanlara ödenen destekleme fiyatlarının getirdiği 60-70 TL’lik ek maliyeti de ilave ederseniz toplam maliyet yaklaşık 270 TL’ye yükseliyor. Operasyonel giderler dahil diğer maliyetler de ortalama 10 TL saysanız, 270 TL’nin üzerinde bir toplam maliyetle karşı karşıya kalıyorsunuz. Oysa şu anda devletin belirlemiş olduğu satış tarifesi 245 TL, sanayi tarifesi ise 230 TL. Dolayısıyla hiç bir tedarikçinin 270 TL’nin üzerinde bir maliyetle piyasadan elektrik alıp abonelere satmayı düşünemeyeceği gayet açık” dedi.
Mehmet KARA – Enerji Günlüğü