Artık inkar edilemez bir şekilde tüm dünya genelinde yaşadığımız iklim krizi enerji piyasalarını ister istemez değiştirip dönüştürüyor. İklim krizini açık ve korkutucu bir şekilde tüm dünyanın yaşıyor olması bir yandan alışılagelmiş yöntem ve bakış açılarıyla enerji üretimi ve tüketimi kalıplarını parçalarken, yarattığı korku ve ekonomik kayıplar nedeniyle de bir enerji dönüşümüne yol açıyor. Petrol ve kömür gibi geleneksel fosil yakıtlar hala önemini korusa da, başaşağı gidiş her geçen gün daha da hızlanıyor. 

Durum böyle olunca da, daha on yıl öncesine kadar hayalperestlikle itham edilen biz iflah olmaz hayalperestlerin(!), ‘yenilenebilir enerji ile tüm dünya enerji ihtiyacının tamamını karşılayabilir’ hayali, gerçek olmaya bir adım daha yaklaşıyor. 

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı IRENA da buradan yola çıkarak, büyük bir hızla dönüşen global enerji sisteminin 2019 yılı içindeki seyrine ışık tutmak için, yıl içinde yenilenebilir enerji alanında yaşanan çarpıcı gelişmeleri toparlamış. Bu gelişmeler beni çok heyecanlandırdı. Umarım sizlerin de yüreği aşağıdaki bu gelişmeleri okurken kıpır kıpır olur…

*Almanya’da ilk kez elektrik üretiminde yenilenebilir enerji kaynakları kömürü geçti. 

*Dünya Bankası ilk kez Karayipler’e jeotermal enerji yatırımı yaptı. Ülkede kurulacak 7 MW kapasiteli bir jeotermal santral için banka 27 milyon dolar krediyi onayladı. bölgenin bu sektördeki teknoloji gelişimi için bir başlangıç olarak değerlendiriliyor. 

*Yenilenebilir enerji dünya genelinde yeni bir istihdam rekoru kırdı. 2018’de yenilenebilir enerji alanında çalışan sayısı 2017 yılına göre yüzde 7 oranında arttı. 

*Hindistan kömüre bağımlılığını azaltmak ve hava kalitesini arttırmak amacıyla 2030 yılına kadar 500 GW ilave yenilenebilir kapasitesi hedefi belirledi. 

*Birleşik Arap Emirlikleri, 90 bin kişinin elektrik ihtiyacını karşılayan dünyanın en büyük güneş enerjisi santralini Abu Dabi’de kurup işletmeye aldı. 

*Kenya’da 310 MW kapasiteli The Lake Turkana Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) elektrik üretimine başladı. 

*Güneş enerjisi düşük fiyat rekoru kırdı. Portekiz’de gerçekleştirilen güneş enerjisi ihalesinde Fransız Akuo Energy, 150 MW'lık projesi için MWh başına 14.76 EUR (16.53 USD) ile rekor düşük teklif verdi.

*Dünyanın en büyük yenilenebilir enerji pazarı olan Çin’de çatılarda üretilen teşviksiz güneş elektriğinin fiyatı şebeke elektrik fiyatından daha ucuz hale geldi. 

*Özellikle güneş ve rüzgar enerjisinde maliyetlerin hızlı bir şekilde düşmesinin etkisiyle son on yılda dünya genelinden yenilenebilir enerjiye 2,6 trilyon dolar yatırım yapıldı.

*Dünyanın en büyük online alışveriş şirketi Amazon, 2024’e kadar % 80 yenilenebilir enerji ve daha sonra % 100 yenilenebilir enerji hedefi belirledi. İklim krizi ile mücadele kapsamında şirket ayrıca 100 bin adet elektrikli kamyonet tedarik edecek. 

*Denizüstü (offshore) rüzgar enerjisi ilk defa teşvik olmadan ayakta kalabilecek konuma geldi. İngiltere’de denizüstü rüzgar santrallerinde elektrik üretim maliyeti son iki yılda yüzde 30 oranında düşerek, kömürden daha ucuz hale geldi. 

*Latin Amerika 2019 BM İklim Zirvesi’nde 2030 yılına kadar enerji bileşiminde yenilenebilir enerjinin payını yüzde 70’e çıkarma taahhüdünde bulundu. 

*Avustralya ve Japonya, giderek maliyet açısından daha rekabetçi hale gelen temiz hidrojene yatırım kararları aldılar. Avustralya, iklim değişikliğinin bir numaralı tetikleyicisi kömürden, en temiz yakıtlardan olan hidrojen elde ederek Japonya’ya ihraç etmeyi hedefliyor. Japonya özellikle de araçlarda fosil yakıt yerine hidrojen yakıt kullanımı üzerinde duruyor. 

*Avrupa’nın en büyük yüzer güneş enerjisi santrali Fransa’da elektrik üretmeye başladı. Fransa’nın Piolenc şehrinde devreye alınan 17 MW kapasiteli O’MEGA 1 Santrali, yaklaşık 10 bin kişiye elektrik sağlayacak. Santral ayrıca yılda 1.093 ton CO2 salımının önüne geçilmesine de yardımcı olacak.

*Avustralya’nın güneyinden Singapur’a güneş enerjisi sağlamak için 3 GW kurulu gücünde güneş santrali kurulacak. Dünyanın en büyüğü olacak olan santral, 3.800 km’lik bir deniz altı kablo ile Avusturalya’dan Singapur’a enerji sağlayacak. Projenin 20 milyar dolara malolması bekleniyor. Proje için iki Avustralyalı milyarder yatırım yapacak. 

*Ulaşım sektörünün karbonsuzlaştırılması alanında önemli bir adım atıldı. Dünyanın tamamen elektrikli ilk ticari uçağı Kanada'nın Vancouver kentinde havalandı. Deneme uçuşu 15 dakika sürdü.

*Dünya emisyonunun yüzde 6 ila 7’sinden sorumlu olan çelik sektörü yenilenebilir elektriği kullanma yönünde ilk kez bir adım attı. Amerikan çelik sanayi biri güneş elektriği ile biri de rüzgar elektriği ile çalışacak iki çelik fabrikası kurma planını açıkladı. 

*Afrika’nın ilk tamamen güneş enerjili köyü Fas’ta kuruldu. Fas’ın Id Mjahdi köyü tüm elektrik ihtiyacını güneşten karşılamaya başladı. 

*Avrupa, Yeşil Yeni Düzen programı kapsamında 2030’da karbon salımlarını %50 düşürüp, 2050’de ise tamamen karbon-nötr bir ekonomi hedefi koydu. 

*Tayland’ın bir köyünde elektrik ihtiyacı güneş enerjisinden karşılanmaya başladı. Bu ise kırsal alanlarda yenilenebilir enerjinin yaşamları dönüştürme potansiyelinin ilk örnekleri arasında değerlendirildi.