Enerji Günlüğü - EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, serbest elektrik tüketicilerinin, daha ucuza elektrik satın alma imkanını kullanmaya çalışırken imzalayacakları sözleşmeler konusunda dikkatli olmalarını istedi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, elektriğini istediği tedarikçiden alma hakkına sahip serbest tüketicilere yönelik bir açıklama yaptı. Serbest tüketici grubundaki vatandaşların imzalayacakları elektrik alım sözleşmelerine çok dikkat etmelerini isteyen Yılmaz şöyle dedi:
“Serbest tüketiciler haklarını ve yükümlülüklerini çok iyi bilmeli. Kurumumuzun web sayfasında bu konuda özel bir düzenleme yaptık. Web sayfamıza bakmadan kimse serbest tüketici sözleşmesi imzalamamalı. Vatandaşlarımız sözleşme imzalayacağı şirketin web sayfamızdaki tedarikçi listesinde bulunup bulunmadığını mutlaka kontrol etmeli. Ayrıca haklarını ve yükümlülüklerini layıkıyla öğrenmeden bu konuda adım atmamalı.”
Elektrik satan tedarikçi şirketlerin serbest tüketiciyi muhtemel riskler ve ticari seçenekler konusunda bilgilendirmek zorunda olduğunun altını çizen Mustafa Yılmaz “Vatandaşlarımız küçük indirimler için büyük taahhütler altına kesinlikle girmemeli. Tedarikçisini çok dikkatli seçmeli ve kendi tüketim alışkanlıklarına uygun sözleşmelerin altına imza koymalı” dedi.
SERBEST TÜKETİCİLER NELERE DİKKAT ETMELİ?
İşte serbest tüketicilerin dikkat etmesi gereken bazı hususlar (EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’dan):
- Serbest tüketici hakkını kullanmaya başladığınızda mevcut sayacınız mekanik ise elektronik ile değiştirilecektir. Yeni sayaca ilişkin maliyeti dağıtım şirketi karşılar, tüketiciden bedel talep edemez.
- Önceki yıl tüketimi belirlenen limiti aşan tüketiciler yeni yılda serbest tüketici hakkını kullanabilir, fakat serbest tüketici iken herhangi bir yılda, son belirlenen limitin altında tüketim yaparsa serbest tüketicilik hakkını takip eden yılda kaybeder, takip eden yılın Şubat ayından itibaren düzenlenen tarifeden enerji almaya başlar.
- Serbest tüketici hakkını kullanan tüketici tüketimle ilgili iki belge alır. Birincisi tüketim miktarını içeren okuma bildirimi olup, dağıtım şirketince bırakılır veya tüketicinin talep etmesi halinde elektronik ortamda gönderilir. İkinci belge ise fatura olup, tüketiciye elektrik satan tedarik şirketince gönderilir. Tüketiciler faturadaki tüketimleri ile okuma belgesindeki tüketim miktarını karşılaştırabilir, uyumsuzluk varsa elektrik aldıkları tedarik şirketine başvurabilir.
- Elektrik alım satım sözleşmenizde süre taahhüdü varsa, taahhütle ilgili güncel bilgilerin tedarik şirketinin keseceği faturada yer alması zorunludur, bu bilgileri faturadan takip edebilirsiniz. Taahhütle ilgili faturada yer verilmesi zorunlu bilgiler ise taahhüdün süresi, sürenin kaçıncı ayında bulunulduğu ve taahhüdün sona erme tarihi ile taahhüdün bozulması halinde uygulanacak cezai ücret ve/veya cayma bedellerinin uygulama esaslarına ilişkin bilgilerdir.
SERBEST ELEKTRİK TÜKETİCİSİNİN HAKLARI
Elektrik abonelerinin hakları (Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamındaki haklar):
- Tüketici, belirsiz süreli veya süresi bir yıl ve daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleşmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin istediği zaman feshetme hakkına sahiptir.
- Süresi bir yıldan az olan belirli süreli abonelik sözleşmesinde tedarikçi tarafından sözleşme koşullarında değişiklik yapılması halinde veya tüketicinin hizmetten yararlanmasına engel olabilecek geçerli bir sebebin varlığı halinde tüketici sözleşmeyi feshedebilir.
- Tüketici, taahhütlü sözleşme/anlaşma imzalamış (Süresi bir yıldan az) ise sözleşme/anlaşma yürürlüğe girdikten sonra 14 gün içerisinde cayma hakkına sahiptir.
- Belirli süreli abonelik sözleşmelerine sözleşmenin belirlenen süre kadar uzayacağına ilişkin hükümler konulamaz; ancak abonelik sözleşmesinin kurulmasından sonra, sözleşmenin sona ereceği tarihe kadar tüketicinin talepte bulunması veya onay vermesi hâlinde abonelik sözleşmesi uzatılabilir.
- Tüketiciden güvence, depozito veya teminat adı altında bir ücret alınması söz konusu ise bu ücretin tutarı ve aboneliğin sona ermesi durumunda tüketiciye ne kadar süre içerisinde ve ne şekilde iade edileceğine ilişkin bilgi sözleşmede yer alır.
SERBEST TÜKETİCİ STATÜSÜNÜN KISA TARİHÇESİ
Türkiye’de serbest bir elektrik piyasası oluşturma çalışmaları 20 Şubat 2001 sayılı 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile hızlandı. Sersbest tüketici kavramı da ilk olarak bu 4628 sayılı Kanun’la mevzuatta yer buldu.
EPDK SIFIRLAMAMAYI TERCİH ETTİ
Yıllık tüketimi her yıl belli bir miktarın üzerinde ki tüketiciler elektrik enerjisi ihtiyaçlarını temin amacıyla tedarikçilerini seçebilme hakkına kavuştu. Serbest tüketici olabilmek için tüketilmesi gereken asgari elektrik miktarı EPDK tarafından belirleniyordu. 4628 Sayılı Kanun’un yerini 2013 tarihli 4646 Elektrik Piyasası Kanunu aldı. 4646 Sayılı Kanun çıktığında serbest tüketici limitinin 2015 yılı itibariyle sıfırlanması da öngörülmüştü. Ancak bu konuda EPDK’ya gerekli görmesi halinde limitin sıfırlanmasını öteleme için açık kapı bırakıldı.
214 LİSANSLI TEDARİKÇİ VAR
EPDK bu öteleme imkanını üç yıldan bu yana kullanıyor. Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu kararı ile 2017 yılı için belirlenen serbest tüketici limiti, 2016 yılında 2400 kWh ve üzerinde elektrik tüketenler olarak belirlendi. Aylık yaklaşık 82 TL ve üzerinde fatura ödeyen tüketiciler serbest tüketici olma hakkını kazanıyor.
Serbest tüketici sayısının artmasına bağlı olarak, elektrik ticareti yapmak üzere kurulan ve EPDK’dan bu faaliyet için lisans alan tedarik şirketlerinin sayısı da hızla arttı. Halen 214 adet tedarikçi lisansı sahibi oyuncu bulunuyor.