Enerji Günlüğü – EPDK Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinde değişiklik yaparak ulusal stokla ilgili düzenlemeler yaptı. Yapılan değişiklik bugünkü Resmi Gazete’de yayınlandı.
Yapılan düzenlemeyle lisanslarda yer alacak asgari hususlara; rafinerici lisanslarında, tesislerdeki hammadde, ham petrol, ara ürün, akaryakıt harici ürün, akaryakıta harmanlanan ürün tankları, ulusal marker uygulanacak ve uygulanmayacak akaryakıt tankları ile dâhili tüketim tanklarına ilişkin tank numarası, kapasite, statü, kullanım durumu ve ürün cinsi bilgileri de eklendi.
Düzenleme ile rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahipleri, bir önceki takvim yılında yurt içine ikmal ettikleri günlük ortalama ürün miktarının minimum 20 katını ve bir tüketim tesisinde her bir cins üründen yılda 20 bin ton ve üzeri akaryakıt kullanan serbest kullanıcı lisansı sahipleri ise lisanslarına kayıtlı her bir ürün için günlük ortalama tüketimlerinin 15 katını ulusal stok olarak tutacaklar. Rafinerici lisansı sahiplerinin tutmaları gereken ulusal stok miktarının bulunmasında, ham petrol ve yarı mamul ürünler hariç olmak üzere ulusal stok mükellefiyeti kapsamında tutabilecekleri ürünler dikkate alınacak.
ULUSAL STOK MÜKELLEFİYETİ KAPSAMINDA ÜRÜNLER BELİRLENDİ
Ulusal stok mükellefiyeti kapsamında; serbest kullanıcı lisansı sahipleri tesislerinde lisansları kapsamında tükettikleri akaryakıt türlerini, dağıtıcı lisansı sahipleri; akaryakıt, havacılık yakıtları ve denizcilik yakıtlarından lisanslarına kayıtlı olanları, Kurum tarafından akaryakıtlara harmanlanan ürün olarak işlem göreceği belirlenen ürünleri ve diğer katkı maddelerini ulusal stok olarak tutabilecek.
Rafinerici lisansı sahipleri de Kurum tarafından ham petrol, akaryakıt, havacılık yakıtları, denizcilik yakıtları, akaryakıtlara harmanlanan ürün, madeni yağ olarak işlem göreceği belirlenen ürünleri, yarı mamul ürünleri ve diğer katkı maddelerini ulusal stok olarak tutabilecek.
Askeri amaçlı ikmal edilen ürünler, transit ve ihracat rejimleri kapsamında teslim edilen akaryakıt ve ihrakiye ile nafta (yakıt nafta ve benzin türleri üretiminde kullanılanlar dışında kalan) ulusal stoktan sayılmayacak ve ilgili stok yükümlülüğü hesaplamalarına dahil edilmeyecek.
Ulusal stok mükellefiyetinin yerine getirilmesinde ve denetlenmesinde;Rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahiplerinin ulusal stok mükellefiyetine esas yıllık ortalama 20 günlük ikmalinin belirlenmesinde tam bir takvim yılındaki teslimler (ihracat ve dağıtıcılar arası ticaret ve transit rejimi kapsamındaki satışlar hariç) esas alınacak. Bir takvim yılında ikmal edilen miktar kullanılarak belirlenen stok miktarı, izleyen yılın Mart ayından başlayan 12 aylık dönemdeki stok mükellefiyeti olarak takip edilecek. İlk defa lisans alanlar için tam bir takvim yılında faaliyet gösterilene kadar geçiş dönemi tanınacak. Stok yükümlülüğünün ifasına ilişkin dönem, tamamlanan takvim yılını takip eden yılın Mart ayında başlayacak. Yıllık ortalama 20 günlük ikmal miktarı, tamamlanmış takvim yılı verisi kullanılarak hesaplanacak.
Serbest kullanıcı lisansı sahipleri için yükümlülük lisansın alındığı tarih itibarıyla başlayacak. Ancak, projeksiyon üzerinden serbest kullanıcı lisansı alınması halinde lisansın alındığı ayı takip eden 4’üncü ay başında lisansta kayıtlı stok miktarı tutulmaya başlanması gerekiyor. Bu madde kapsamında 20 ve 15 günlük süreler değerlendirilirken bir yıl 365 gün alınacak.
ULUSAL STOK MÜKELLEFİYETİNİN TESPİT VE TAKİBİNDE ÜRÜNLERİN AĞIRLIKLARI ESAS
Rafinerici lisansı sahiplerince akaryakıt ve akaryakıta harmanlanan ürünler dışında tutulan stoklar, tank dibi için yüzde 10 ve nafta için ayrıca yüzde 4 oranları çıkarıldıktan sonra, 1,065 katsayısına bölünerek ürüne tahvil edilecek. Rafinerici lisansı sahiplerince tutulan stoklardan, benzin türlerinin üretiminde kullanılan yarı mamul ürünler, 10 mg/kg’dan daha fazla kükürt içeren motorin türleri ile jet yakıtı üretiminde kullanılabilecek kerosen stokları 1 katsayısı ile ürüne tahvil edilecek.
Dağıtıcı lisansı sahiplerinin ulusal stok yükümlülüğü kapsamında tutmaları gereken stokların en az yüzde 50’sinin benzin türleri ve/veya motorin türleri ve/veya havacılık yakıtlarından oluşması gerekiyor.
Ulusal petrol stoku yükümlülüğünün yerine getirilmesinde hesaplamaya dahil edilmeyecek hususlar da düzenlendi.
Lisanslı depolarda birden fazla kişiye ait ürünün birlikte depolanması durumunda, tank kapasitesinin stok hesabına dahil edilmeyen yüzde 10’u lisanslı depoyu kullanan kişiler arasında her bir lisans sahibince depolanan ürün miktarı oranında paylaştırılacak.
Akaryakıta harmanlanan ürünler ve katkı maddelerinin ulusal stok mükellefiyetine sayılması için akaryakıta harmanlanmış ve/veya katkılanmış olması veya münhasıran bu amaç için ayrı olarak bekletiliyor olması gerekiyor.
Yükümlü olunan stok miktarı, yükümlüler tarafından her zaman kullanılabilir ve erişilebilir halde mevcut bulundurulacak.
Yapılan düzenleme ile tesislerindeki hammadde, ham petrol, ara ürün, akaryakıt harici ürün, akaryakıta harmanlanan ürün tankları, ulusal marker uygulanacak ve uygulanmayacak akaryakıt tankları ile dâhili tüketim tanklarına ilişkin tank numarası, kapasite, statü, kullanım durumu ve ürün cinsi bilgilerini lisanslarına işletmek ile yükümlü olacak.
Tesislerindeki tankların lisansa kayıtlı kullanım durumlarından ve ulusal marker uygulanacak akaryakıt tankları hariç ürün cinsi bilgilerinden hangisinin fiilen kullanıldığını,Petrol Piyasası Bilgi Sistemi Yönetmeliği kapsamında Kuruma bildirmek ile yükümlü olacaklar.
Yönetmeliğe eklenen geçici madde ile maddenin yürürlüğe girdiği tarihte rafinerici lisansı sahibi olan kişiler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde bu lisans tadil başvurusu yapmakla yükümlü olacak.
Ayrıca, eklenen diğer bir geçici madde ile, maddenin yürürlük tarihinde lisans alma tarihi itibariyle faaliyet süresi bir takvim yılından daha az olan rafinerici ve dağıtıcı lisansı sahiplerinin yükümlülük başlangıç tarihlerinin ve tutmakla yükümlü oldukları stok miktarlarının tespitinde ilk defa lisans alanlar ile aynı şekilde işlem yapılacak.