Enerji Günlüğü - Elektrik dağıtım şirketleri hem önceden bilgilendirilerek periyodik denetime hem de habersiz denetimlere tabi tutulacak. Denetçiler akrabaların sahibi olduğu ya da yönettiği şirketleri denetleyemeyecek. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Elektrik Dağıtım Şirketleri Denetim Yönetmeliği yürürlüğe girerken, 13 Nisan 2013 tarihli Elektrik Dağıtım Şirketlerinin Faaliyetlerinin İncelenmesi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı. 

Yönetmeliğe göre dağıtım Şirketleri belirli sürelerde, belirlenmiş konularda ve yılda en az bir kez denetlenecek. Gerek görülmesi durumlarında veya başvuru üzerine kısmi denetimler yapılabilecek.

Şirketlerden denetime esas olmak ve yapılacak ön incelemelerde kullanılmak üzere ilgili her türlü bilgi ve belge istenebilecek. Gerek görülmesi durumunda, şirket yetkililerinden yazılı veya sözlü bilgi alınabilecek. Bu kapsamdaki taleplerinin ilgililerce ivedilikle karşılanması esas olacak. 

LİSANSSIZ ÜRETİM DE DENETİM KONUSU

Dağıtım şirketleri, yatırımları, hizmetleri, işletme, bakım, genel aydınlatma faaliyetleri, mali işlemleri, satın almaları, bilişim ve şebeke işletim altyapısı, hizmet kalitesi, tedarik sürekliliği, hukuki süreçler konusunda denetlenecek. Lisanssız elektrik üretimine ilişkin iş ve işlemleri de dağıtım şirketlerinin periyodik denetim konuları arasında yer alıyor. Gerekli görülmesi halinde, ilgili mevzuat kapsamında incelenmesi gereken diğer hususlar da denetim faaliyetleri arasında yer alıyor. Bu arada Şirketlerin ilgili yıla ait yatırım planı da EPDK’ya sunulmadan önce yerindelik ve öncelik bakımından Bakanlık tarafından yetki devri yapılmış ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşları tarafından incelenecek. 

DIŞARIDAN DENETİM HİZMETİ SATIN ALINABİLECEK 

Dağıtım şirketlerinin denetimi yetkisi Bakanlığa ait. Bakanlık, denetimi ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte yapabilecek ya da bu kuruluşlara yetki devretmek suretiyle yaptırabilecek. Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşları, denetim yükümlülüklerini, sonuçları itibarıyla Bakanlık açısından bağlayıcı olmayacak ve yaptırım içermeyecek şekilde inceleme, tespit ve raporlama yapmak üzere yetkilendireceği şirketlerden ilgili mevzuatına uygun şekilde hizmet satın almak suretiyle gerçekleştirebilecek. 

DENETİM HEYETİ NASIL OLUŞACAK?

Bakanlığın denetimi ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte yapması durumunda, denetim heyeti Bakanlık tarafından; Bakanlık temsilcisinin başkanlığında bakanlık personeli ve ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarından görevlendirilecek personelden oluşturulacak. Şirketlerin periyodik ve kısmi denetimini gerçekleştirecek denetim heyeti; en az dört yıllık eğitim veren veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yüksekokullardan mezun olan yeterli sayıda teknik ve idari personelden oluşacak. 

DENETÇİLERE KOLAYLIK 

Dağıtım şirketleri, denetimin sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesi için denetim heyetine tüm kolaylığı göstermek, çalışmalarına elverişli bir mekân, talep edilmesi halinde teknik cihazları sağlamak, denetim konularıyla ilgili yardımcı personel vermek, tüm yasal defter, belge, kayıtlar ile gerekli belgeleri ibraz etmek durumunda. Dağıtım şirketi, denetim konularına ilişkin gerekli görülen bilgi, belge, kayıt, pafta, harita, proje, doküman ve defterin aslı ve/veya örneklerini bildirilen sürede verecek. 

Denetlenen şirketler, denetlenen hususlara ilişkin olarak, teknik imkânsızlık, gizlilik, sır saklama, faaliyetlerinin bir kısmını mal ve hizmet satın alma yoluyla yaptırma gibi gerekçeleri ileri sürerek bilgi ve belge vermek/tedarik etmekten, her türlü elektronik bilgi kayıt sistemine erişim hakkı tanımaktan imtina edemeyecek. 

PERİYODİK DENETİM TARİHİ ÖNCEDEN BİLDİRİLECEK 

Yapılacak periyodik denetim tarihi şirkete önceden bildirilecek. Diğer denetimlerin önceden bildirim zorunluluğu yok. Denetim personeli şirkete ait evrak ve belgeleri üzerinde düzeltme yapmadan iade edecek, şirkete ait bilgileri gizli tutacak, tarafsız davranacak ve şirketin faaliyetlerine müdahale edemeyecek. Denetimler sırasında tespit edilen bulgular, belirtilen sürede görüşleri alınmak üzere şirkete verilecek. Tamamlanan denetim raporunun bir nüshası ilgili şirkete gönderilecek. 

DÜRÜSTLÜK VE TARAFSIZLIK ÖNEMLİ 

Denetim heyeti, denetim faaliyeti sırasında, sonuçların değerlendirilmesinde ve denetim raporunun hazırlanmasında tarafsız bir bakış açısına sahip olmakla yükümlü. Heyet, dürüstlük ve tarafsızlığını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkân vermeyecek. Denetim faaliyetine ilişkin çalışmaların her aşamasında, gereken özen ve titizliği gösterecek. Denetim sırasında sistemin işleyişini olumsuz yönde etkileyebilecek derecede önem arz eden ya da ilgili mevzuata açıkça aykırılık teşkil eden hususların tespit edilmesi halinde, sonuçlanmasını beklemeksizin Bakanlığı veya Bakanlık tarafından yetki devri yapılmış ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarını derhal bilgilendirecek. 

YETERLİ SAYIDA FOTOĞRAF VE VİDEO 

Denetim heyeti, görevini yerine getirirken; fiziki inceleme, dijital inceleme, tespit, doğrulama, bilgi toplama, kayıt sistemini yeniden izleme, belge incelenmesi, analitik inceleme, örnekleme, sağlama, teyit alma ve benzeri tekniklerin hepsini ya da bir kısmını kullanarak hazırlayacağı raporu, gerektiğinde yeterli sayıda dijital fotoğraf ve/veya dijital video çekimleriyle birlikte sunacak. 

Denetim raporlarında asgari olarak, denetlenen şirkete ilişkin genel bilgiler, geçmiş denetimlerde tespit edilmiş hususların güncel durumları, inceleme ve denetime tabi hususlar ve bunlara ilişkin bulgu formları yer alacak. Rapora esas bilgi, belge, kayıt, tutanak ve benzeri dokümanlar ile inceleme ve tespitlere ilişkin formlar ve tablolar rapor ekinde bulunacak. 

DENETİM RAPORU 30 GÜNDE BAKANLIKTA

Denetim tamamlanma tarihinden itibaren en geç 30 iş günü içerisinde denetim raporu hazırlanıp Bakanlığa sunulacak. Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetki devri yapılmış ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşları, gerekli gördüğü hususlara ilişkin denetim heyetinden ilave denetim talep edebilecek veya denetim raporuna ilişkin ilave çalışma isteyebilecek. Denetim raporu EPDK tarafından ilgili mevzuat kapsamında değerlendirilerek sonuçlandırılacak. 

HİLELER İVEDİLİKLE BİLDİRİLECEK

Denetim faaliyeti sırasında ilgili mevzuat hükümlerine aykırı işlemlerin, hata ve hilelerin tespit edilmesi durumunda, bu husus denetim heyeti başkanı tarafından ivedilikle Bakanlığa veya Bakanlık tarafından yetki devri yapılmış ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarına bildirilecek. Adli yargıya intikali gerekli olan veya suç teşkil eden hallerin de Bakanlığa veya Bakanlık tarafından yetki devri yapılmış ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarına yazılı olarak bildirilmesi zorunlu. 

DENETÇİLERE ÇALIŞMA YASAĞI

Denetim heyetinde yer alan kişiler, denetim yaptıkları dönem ve dönemin bitimini takip eden iki yıl boyunca, denetlenen şirket ve denetlenen şirketin bağlı bulunduğu sermaye grubu veya iştirakleri nezdinde bedelli veya bedelsiz olarak yapım işi ile mal ve hizmet alım-satımı, yönetim, danışmanlık, belge düzenleme ve rapor hazırlama, borç-alacak ve ortaklık faaliyetlerinde bulunamayacak, hiçbir şekilde bu şirketlerde görev alamayacak. Bu kişiler ayrıca meslek ve meslek onuruyla bağdaşmayan işlerle uğraşamayacak. 

AKRABALAR DENETLEYEMEYECEK

Denetim heyeti üyeleri, üçüncü dereceye kadar (üçüncü derece dâhil) kan ve ikinci dereceye kadar (ikinci derece dâhil) sıhri hısımları ile eşlerinin; ortağı, yönetim kurulu başkanı, üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı veya şirketin benzeri isimler altında faaliyet gösteren birimlerinin müdürü bulundukları firmalarda denetleme faaliyetinde bulunamayacak. Denetçiler, denetim faaliyeti dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sırları kanunen yetkili kılınanlardan başkasına açıklayamayacak ve doğrudan veya dolaylı şekilde kendi ya da başkası yararına kullanamayacaklar.  

Enerji Günlüğü