Enerji Günlüğü – Bulgaristan Güney Akım doğalgaz boru hattı projesinin dondurulması konusunda AB’den gelen çağrıları kabul etmedi ve Haziran ayında inşa çalışmalarına başlayacağını söyledi.
Bulgaristan Enerji bakanı Dragomir Stoynev 24 Nisan Perşembe günü, Gazprom destekli Güney Akım doğalgaz boru hattını görüşmek için Avrupa Komisyonu'nun enerjiden sorumlu üyesi Günther Oettinger ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Stoynev, Güney Akım'ın durdurulmayacağını söyledi ve Avrupa Parlamentosu'ndan gelen, projenin dondurulması çağrılarını kabul etmedi.
AP, Ukrayna'daki krizin ardından Güney Akım'ın inşa edilmemesi ve AB'nin Rusya'dan başka tedarikçilerden doğalgaz alması gerektiğini söylemişti. Ancak Sosyalistlerin öncülüğündeki hükümet, Güney Akım'ı kuvvetli bir şekilde destekliyor. Bulgaristan Parlamentosu 4 Nisan'daki ilk görüşmede, ülkedeki enerji yasalarında Güney Akım'ın boru hattı değil, entekonektör olarak tanımlandığı taslağı kabul etmişti. Bu sayede Gazprom destekli proje, AB'nin enerjide serbestliğe ilişkin Üçüncü Paketi'nden muaf tutuluyor.
Stoynev, AB'nin enerjide serbestlik kurallarının denizdeki boru hatlarına değil, yalnızca karadaki bölümlerine uygulanabileceğini anlattı. Bulgar Bakan, Sofya'nın Güney Akım'la ilgili tartışmalı bir yasa taslağının ikinci görüşmede kabul edilmeden önce herhangi bir değişikliğe uğraması halinde Komisyon'u bilgilendirme sözü verdi.
MUHALEFET PROJEYİ SABOTE EDİYOR
Bakan Stoynev, merkez-sağ muhalefeti projenin hayata geçmesini 'sabote etmekle' ve bu sebeple Avrupa Komisyonu'nu boru hattıyla ilgili yanlış bilgilendirmekle suçladı. Bulgar Bakan, muhelefetin Oettinger'in ekibine aktardığının aksine Güney Akım'ın karadaki ilk istasyonunun Karadeniz'den 20 değil, 2 km uzaklıkta inşa edileceğini ve bunun da 'büyük bir fark' olduğunu söyledi.
HUKUKİ SORUNLARIN ÇÖZÜLMESİNİ BEKLEMEYE GEREK YOK
Stoynev, Bulgar devlet radyosuna yaptığı açıklamalarda aynı zamanda Güney Akım'ın inşasının, Bulgaristan ve Rusya arasındaki hükümetlerarası anlaşmayla ilgili hukuki sorunlar çözülmeden de başlayabileceğini, boru hattının inşasıyla faaliyetinin birbirinden ayrı konular olduğunu söyledi.
Avrupa Komisyonu geçtiğimiz Aralık ayında, Güney Akım'ın inşası için Rusya'nın Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan, Yunanistan, Slovenya, Hırvatistan ve Avusturya ile imzaladığı ikili anlaşmaların tamamının AB hukukuna aykırı olduğunu ve baştan müzakere edilmeleri gerektiğini söylemişti.
AVRUPA KOMİSYONU AÇIKLAMALARDAN TATMİN OLMADI
Ancak Stoynev'in açıklamaları, Komisyon'u tatmin etmişe benzemiyor. Oettinger'in sözcüsü Sabine Berger EurActiv'e yaptığı açıklamalarda Komisyon'un Bulgaristan'daki enerji kanununda teklif edilen değişikliklerle ilgili kaygısının, Bulgaristan'ın 'açık deniz doğalgaz boru hattı' olarak adlandırdığı, karada da bazı kısımları ve tesisleri bulunan, denizdeki boru hattını Üçüncü Enerji Paketi'nin dışında tutmasıyla ilgili olduğunu söyledi. Berger, AB hukukunun AB'nin yetki alanındaki altyapıyı kapsadığını ve buna Bulgaristan'ın kara suları ve münhasır ekonomik bölgelerinin de dahil olduğunu savundu.
Stoynev'in 2km-20km konusuyla ilgili açıklamalarına işaret eden Berger, 'Açık deniz doğalgaz boru hattının' karadaki kısmının uzunluğunun, teklif edilen değişikliklerin doğalgaz direktifine uygunluğuyla ilgili Komisyon'un değerlendirmesiyle bir ilgisi bulunmamaktadır' dedi.
Berger, Komisyon'un aynı zamanda Bulgaristan'ın Güney Akım için Rusya ile aralarındaki hükümetlerarası anlaşmayı, Güney Akım'daki diğer hükümetlerarası anlaşmalar gibi AB hukukuna aykırı olarak değerlendirdiğini ve kaygı duyduğunu da ekledi.
KOMİSYON'DAN SOFYA'YA 'ŞİKAYET' MEKTUBU
EurActiv, Komisyon'un Bulgar yetkililere gönderdiği 14 Ağustos 2013 tarihli ve Bulgaristan ile Rusya arasındaki anlaşmanın detaylı olarak analiz edildiği bir mektuba ulaştı. Bulgaristan Enerji Bakan Yardımcısı Evgenia Haritonova'ya hitaben yazılan altı sayfalık metin, Bulgaristan Parlamentosu'ndaki bazı milletvekillerinin baskısına rağmen kamuoyuyla paylaşılmamıştı.
Mektupta, Yedi anlaşmada da söz konusu olduğu üzere enerji üreticilerinin aynı zamanda sevkiyat ağlarına da sahip olmasını yasaklayan AB enerji piyasası kurallarının ihlaline ek olarak, şu şikayet noktalarına işaret ediliyor:
- Bulgaristan, Avrupa Komisyonu'nun AB devlet desteği kurallarına aykırı olarak değerlendirdiği şekilde, Gazprom'a en avantajlı vergi rejimini uygulama taahhüdünde bulundu;
- AB rekabet kurallarına aykırı olarak, hükümetlerarası anlaşmanın bir noktasında Bulgar ve Yunan şirketlerin görevlendirileceği, bir diğer noktasında da tarafların (Bulgaristan ve Rusya) şirketlerinin tercih edileceği belirtiliyor;
- Hükümetlerarası anlaşma, boru hattını kullanma tarifelerinin, sevkiyat tarifesini AB hukukuna uygun olarak onaylayacak ulusal bir düzenleyici kurumun yetkileriyle çelişkili olarak 'Şirket'in' belirleyeceğini öngörüyor.
Berger, 'Eğer Güney Akım boru hattı kamu alımları da dahil olmak üzere AB hukukuna aykırı olarak inşa edilirse ya da AB hukukuna aykırı olarak faaliyet gösterirse Komisyon, AB mevzuatının uygulanması için gereken adımları atacaktır' dedi.
Kaynak: EurActiv