Enerji Günlüğü - (Mehmet KARA) Zorlu Enerji, ABD’li güneş paneli üreticisi First Solar ile Türkiye’de ince film güneş paneli üretimine başlayacak. Zorlu Holding Enerji Grubu Başkanı Sinan Ak, konuyla ilgili görüşmeler için bu hafta ABD yolcusu.
Zorlu Holding Enerji Grubu Başkanı Sinan Ak, Enerji Günlüğü’ne yaptığı açıklamada enerji yatırımlarında yurt dışına ağırlık vermeye başladıklarını söyledi. Daha önce 50 MW’lik rüzgar santrali kurdukları Pakistan'da bu kez 300 megavatlık güneş santrali kurmak üzere lisans aldıklarını belirten Sinan Ak, “İlk etapta bunun 100 megavatlık kısmını hayata geçireceğiz. İnşaatına başladık. Finansmanını ise Asya Kalkınma Bankası (ADB), Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ve Eco Ticaret ve Kalkınma Bankası (Eco Trade and Development Bank) gibi uluslararası kurumlardan sağlayacağız” dedi.
DUBAI’DE ŞİRKET KURACAK
Sinan Ak, Asya Kalkınma Bankası (ADB) ile birlikte Dubai'de bir şirket kuracaklarını açıkladı. Kuruluş için hazırlıklara başladıklarını kaydeden Sinan Ak, Pakistan'daki tüm varlıklarının bu şirketin altında yer alacağını söyledi. ADB’nin de bu şirkete Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) ile kurduğu LEAP Fon üzerinden ortak olacağını anlatan Ak, “Orada enteresan bir yapı oluşturuyoruz. Bunu yaparsak finansman ve projeler oradan gelecek. Biz de bu işlerin izinleri, süreçleri ve yatırım tarafında kalan kısımlarını yapacağız. EPC ve mal sahibi gibi hareket edeceğiz” diye konuştu.
Zorlu Enerji'den Filistin’e 30 MW’lik güneş santrali!
KÖRFEZ’DEN ÇEVREYE YAYILACAK
ADB'nin Manila’daki merkezinde Japonlarla bir öngörüşme yaptıkları bilgisini paylaşan Sinan Ak, Kasım ayında bu kez Japonya’ya gideceklerini, son hazırlıkları tamamlayıp şirketi hayata geçireceklerini anlattı. Dubai merkezli ortak yapının oluşmasının bir yıllık bir sürece yayılabileceğini ifade eden Sinan Ak, “Bu yapı ile Kazakistan'dan Bangladeş'e, Endonezya'dan Pakistan ve Afganistan’a uzanan bölgede güneş, jeotermal ve rüzgar santrali yatırımları yapmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
FIRST SOLAR İLE PANEL ÜRETECEK
Geçtiğimiz bahar aylarında yapılan YEKA güneş santrali lisans ihalesine birlikte katılmayı planladıkları ABD’li First Solar ile bundan vazgeçtiklerini hatırlatan Sinan Ak, bunun tamamen teknik nedenlerden kaynaklandığını anlattı. Ak şunları söyledi:
“First Solar, geçen sene Kasım ayında Seri 4 dedikleri ürünü kaldırma ve Seri 6'ya geçme kararı aldı. Bu kararla panellerin boyutunu 0,72 metrekareden 2,2 metrekareye çıkartıyorlar. Fiyatı da ucuzladı. Dediler ki (Bizim şu an itibarıyla insan kaynağımız sınırlı ve bu yeni panelleri ilk etapta kendi tesislerimizi değiştirme ve yenilemede kullanmak zorundayız, en az iki sene boyunca. Size 26 ülkenin distribütörlüğünü verelim, bin megavatın üzerinde bir kapasiteye ulaşabileceğinizi öngörüyoruz. Ulaşın, gelin ve birlikte Türkiye'ye fabrikayı yapalım.) Yani First Solar YEKA’dan Türkiye’ye fabrika ve güneş paneli yatırımından kesinlikle vazgeçmedi. Sadece, tamamen teknik sebeplerden dolayı erteledik. Bu hafta Amerika'da da bu konuyu görüşeceğiz.”
BİR YILDA 300 MW’LİK PANEL SATTI
Sinan Ak’ın verdiği bilgiye göre Zorlu Grubu, First Solar ile yapılan 5 yıllık distribütörlük anlaşması kapsamında ilk sene 300 megavat satış yaptı. Gelecek sene için 400 megavat hedefleniyor. İlk yurt dışı satışı Ukrayna'ya yapıldı. Kazakistan'da 50 megavat için görüşmeler sürüyor, Romanya ve Arnavutluk’ta da görüşmeler yapılıyor. Pazarın potansiyeline bakıldığında Türkiye'de mutlaka fabrika kurulması gerektiğinin altını çizen Ak, "Şu anda piyasada panel yok. First Solar diyor ki 'biz 2018, 2019'u sattık, isterseniz 2020'ye panel verelim'. Amerika'daki talep artışı ve Çin ürünlerine anti-damping gelecek olması, Çin'deki inanılmaz potansiyel oluşu ve Hindistan'ın gelişiyle bu kapasiteler yetmemeye başladı" diye konuştu.
OSMANİYE EDAŞ’A 360 MİLYON TL YATIRIM
Sinan Ak, yurtiçindeki enerji yatırımlarında da hedeflerinin değişmediğini ve pazar payında yüzde 5'e doğru ilerlediklerini aktardı. Dağıtım tarafında Osmangazi Elektrik Dağıtım AŞ'yi 360 milyon dolara satın alarak sektörde yeni bir adım attıklarını ifade eden Ak, hizmet bölgelerinde 2020'ye kadar 360 milyon liralık da yatırım yapacaklarını söyledi.
SATIN ALMA FIRSATI KOLLUYOR
Sinan Ak, Zorlu Grubu olarak Osmangazi Dağıtım’ı da satın aldıktan sonra elektrikte yüzde 5 pazar payını yakaladıklarını belirterek “Ama üretimimiz o kadar değil. Üretimimizde de önümüzdeki iki yıl içerisinde yapmayı düşündüğümüz santraller var, bunları gerçekleştirdiğimiz taktirde üretim de yüzde 5'e yaklaşacak” dedi. Yüzde 5 hedefini yakaladıktan sonra yeni hedefler koyacaklarını ifade eden Sinan Ak “Neden yüzde 10 olmasın diyoruz. Çünkü sektörde bundan sonra değişik birleşme ve satın almalar olacak. Biz de o süreçte durumumuza, mali olanaklara ve fırsatlara bakacağız.”
TÜRKİYE GÜNEŞTE HUB OLABİLİR
Türkiye'de çatılara kurulacak güneş santralleri için bir düzenleme beklendiğini belirten Sinan Ak, “Bu işin basitleşmesi lazım. Ama çatılar için yerli üretimi beklemek çok da doğru değil. Türkiye'nin önünü açsanız, 20 bin, 30 bin megavata kadar çıkabilir bu. Şu an engel olan regülasyon. Bu işin stratejisinin daha iyi açıklanması bekleniyor, ki insanlar da ona göre hareket edebilir. Ben Türkiye'nin güneş işinde bir hub olabileceğini düşünüyorum. Çevre ülkelerde çok fazla potansiyel var, pazar çok büyük. Herkesin ilgisi artık güneşte ve bu yüzden biraz daha teşvik edici davranılırsa daha hızlı ilerleriz. Belki fiyatlar biraz daha düşebilir. Ama ortalama maliyete bakmak lazım. Artık başlamakta fayda var. Türkiye'nin çatılarının potansiyeli muazzam."
KWH’I 1.78 CENT’E ELEKTRİK HAYAL DEĞİL
First Solar’ın Türkiye ve bölgede ciddi bir potansiyel gördüğünü vurgulayan Sinan Ak, “Kendi kurulu güçlerini 3 bin megavatlardan 6 bin megavatlara ve sonrasında da bu tür yeni açılımlarla 10 bin megavata çıkarmayı hedefliyorlar. Bu yeni modelle maliyetleri de yüzde 40 aşağı çekeceklerini söylüyorlar. Kilovatsaat başına söylenen 1,78 dolar/cent rakamlar da hayal değil. Bu tip teknolojilerle bu rakamların olabileceğini öngörüyoruz.”
Mehmet KARA – Enerji Günlüğü