Enerji Günlüğü - Türkiye’nin önde gelen yerli kömüre dayalı termik santral işletmecilerinden YK Enerji Anonim Şirketi (YK Enerji AŞ), Muğla Milas’taki Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerine kendi ruhsat sahasından yeterli yakıt sağlayamıyor. Şirket kendi ruhsat sahasında iki santrali tam kapasiteyle çalıştıracak miktarda linyit kömürü üretemediği için piyasa şartlarında elektrik üretemiyor. Kömür tedarik edemeyen tesisler verimli çalışamayan Şirket, santralinin piyasa şartlarında elektrik üretebileceği bir maliyetle, teknolojisine uygun kömür tedariki için devlet tarafından, ruhsat sahasındaki üretim imkanlarının kendisine sağlanmasını bekliyor.

ELEKTRİĞİN YÜZDE 2.5’İ BU SANTRALLERDEN

Muğla’nın Milas ilçesinde bulunan Yeniköy ve Kemerköy Termik santralleri, Türkiye'nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 2,5'ini karşılıyor. Santrallerde elektriğe çevrilen yakıt, açık ocak madenciliği faaliyeti ile şirkete ait kömür sahasından tedarik ediliyor. Türkiye’nin büyüyen ekonomisinin ihtiyaç duyduğu elektriği karşılamakta güçlük çektiği ve bu nedenle enerji buhranı riski yaşadığı 1985-1995 yılları arasında “stratejik” öneme sahip tesisler olarak hayata geçirilmişti. Toplam 1050 MW’lik kurulu güce sahip bu iki tesis, Cumhuriyet tarihinin en büyük özelleştirme ihalelerinden biri ile özelleştirilmişti.

İSTEMEYE İSTEMEYE KÖMÜRE DÖNÜŞ

Pandemi sürecinden çıkışta ertelenmiş talebin devreye girmesi ve tedarik zincirindeki kırılmalar, dünyada enerji fiyatlarının patlamasına yol açmıştı. Bu da kömürden elektrik üretimini yeniden öne çıkarmaya başlamıştı. Rusya’nın 24 Şubat 2022’de başlayan Ukrayna işgali ve ardından yaşananlar, son 10 yılda öne çıkan “kömürden çıkış” trendini tersine çevirmeye yetmişti. Çünkü Rusya’nın Avrupa’ya gaz akışını kesmesi elektrik arzını riske atmış, bu yüzden hem kapatılması beklenen nükleer santraller hem de devre dışı bırakılmış kömür tesisleri kurtarıcı olarak görülmeye başladı.

İTHAL KÖMÜRÜN PAYI ARTIYOR

Türkiye’de de elektrik üretiminde kömürün payı artıyor. Enerji Günlüğü’nün yaptığı derlemeye göre,18 Ekim 2022 tarihinde kömüre dayalı elektrik üretiminin payı yüzde 40’ı aştı. Sadece ithal kömür ile üretilen elektriğin payı ise yüzde 26 seviyesine ulaştı. Yerli linyitten elektrik elde eden kömür santrallerinin payı ise yaklaşık yüzde 15 ile sınırlı kaldı. Türkiye’de yerli kaynakların kullanılamadığı hallerde elektrik üretiminde doğalgaz ve ithal kömür devreye giriyor. Bu da cari açık üzerinde büyük etkisi olan enerji ithalatı faturasını yukarı taşıyor. 

Enerji Günlüğü