EMİN ORHAN / KONUK YAZAR *

Enerjinin üretimi, sunumu 4. Sanayi Devrimi ile yeniden değişime uğrayacak.

Yenilikler, temiz enerji ve gelişimin sunumu, pek kabullenilemez bile olsa çok hızlı benimsenecek.

Enerji üretiminde geleceği daha çok inovasyanların denenmesi ile materyallerin değişimi şekillendirecek.

Özellikle yüksek maliyetli kentsel mega üretim kurulumları dünyanın yeniden kırsalda şekillenmesi ile güneş, rüzgar ve enerji depolama gibi yenilenebilir enerjilerin benimsenmesi karşısında güç kaybedecekler.

Dördüncü Sanayi devrimi teknolojik olarak dijital çağa girmemizi sunarken, karmaşık ve kalabalık edinimler kent ve bina yapım kültünün hızla değişmesine paralel mi olacaktır? Yoksa zaten yeni bir çağın habercisi olan çoklu değişimlerin birbirlerini domino etkisi ile mevcut proje misyonlarının sonunu mu getirecektir?

Finansal güçler, politika yapıcılar, yenilikçileri kendi cenderelerine alıp halkın enerji taleplerini yönetme eğilimlerini devam mı ettirecekler? Ya da yenilikçiler enerjinin dağıtımı, üretimi ve inovatif olarak ucuz malzeme bilimini geliştirip halkın yüksek taleplerinin kendi yönleri lehine ve halkın daha ucuz enerjiye ulaşmasında bir devrimi mi gerçekleştirecekler.

Devasa enerji yatırımları yerine, enerji üretiminin özellikle güneş, rüzgâr ve pil, batarya teknolojilerinin gelişmesi ile ucuzlaması önce enerjinin bir tekel kontrolünden çıkıp ulaşılabilir bir ürün haline gelmesini göreceğiz.

MEGA KENTLERE VEDA

Bununla birlikte, yenilenebilir enerji, geri dönüştürülebilir su kaynakları, ev atıklarının kullanımının her alanda kullanılırlığı ile enerji artık bireysel bir üretim prosesi halini alacak. Bu artık büyük nüfuslu şehirlere, mega/metro kentlere veda anlamına gelmektedir.

22. Asırda İnsanoğlu büyük şehirlerdeki apartmanlar yerine kendilerine ait bahçeli evlerde kendi ürettikleri enerji ile ve bahçelerindeki günlük sebze meyve yetiştirme, yumurtası ve sütünü dahi arazisinde yetiştirmenin dayanılmaz keyfini keşfedeceklerdir.

UCUZ ARAZİ BULMA SORUNU

22. Asırda en büyük sorun, insanın evlerini yapabileceği arazi bulma ve ucuza araziyi temin etme olacaktır. Çünkü özellikle kompozit malzemeler, bitkisel duvarlar ya da 2-3 günde monte edilen evler ve üzerine birkaç bin dolarla monte edilen rüzgâr pervaneleri ve güneş panelleri ucuzlarken taşranın arazileri çok değerli hale gelecek.

Enerji endüstrilerinin üretim, talep ve değiştirici güçleri enerji sistemini tamamen dönüştürebilecek etkenlere ne kadar odaklı bilinmez. Önemli zorluklar olsa da fırsatlar yaratabilecek derin teknolojik değişimler kesinlikle enerji alanında geliyor.

BÜYÜK ŞİRKETLER YENİLECEK

Büyük şirketler, çokuluslu ya da yerel işbirlikçiler değişimin önünde politik ortaklar bulsa bile enerjinin ediniminde mikro mekanik makineler ve ucuz materyaller karşısında hızla yenilecekler.

Bireysel kullanım, aile kullanımı diyeceğimiz enerji üretim tesislerinin kurulum maliyetleri kilovatsaat (kW) başına 100 dolarlar mertebesine düştüğü anda enerji edinimi sadece enerji piyasasını değil şehir mantığını da kökünden değiştirecek. Artık şehirlerden değil kasabalardan bahsedeceğiz. Çok gelişkin kasabalar mega şehirlerin yerini alacak. Üretimler kasabalara, insanlar küçük şehirlere yerleşecek. Buda yüksek toprak talebine sebep olacak.

YENİ FEODAL BEYLER TEKNOLOJİYLE GELECEK

Enerji liderleri ve politika yapıcıları bunu engellemek için eylem planları geliştirmeye çalışsa da mekanik bilgiye ulaşma ve onu montajlama yeteneği ile birlikte 4. Sanayi devrimi teknolojik değişimi yakalayanların feodal beyler gibi olmasını temin edecek. Yaşamak için daha az para, ömrünü vergi ödemeye adamama ve eğitim dahil, bir çok şeyi dijital çağın ilişkilerinde gerçekleştiren yeni bir jenerasyon hayatı daha farklı kenarından yakalayacak.

EVLERİNİ ÇÖPTEN YAPACAK İNSANLAR

Evlerini samandan, tahtadan, hatta kenevirden veya preslenmiş çöpten yapacak insanlar olacak. Apartmanlarda yaşama kültürü bugüne kadar bizim neslimizin kültürel görgüsünde zenginlik anlamı taşırdı. Yeni nesil ise kendi taleplerini ve kendi hayatlarını daha özgürce kurmayı, teknolojinin değişimini bir fırsat olarak değerlendirecektir.

Sürdürülebilir, güvenli ve ucuz enerji temini 4. Sanayi devriminin hedefi olmasa bile sebebi olacak. Hesaplı malzeme bulmak net sosyal ve ekonomik değerleri optimize etmede etkin olacaktır. Yeni trendler ve teknolojiler enerjinin biçimsel yapısını değiştirecek.

HAMMADDE TALEBİ 2100’E KADAR İKİYE KATLANACAK

dağıtım ve tüketim şekilleri kökten değişecek. Ama buna rağmen dünya hammadde talebi yüzyılın sonuna gelmeden iki katından daha fazla olacak. Hem evsel ya da endüstriyel enerjinin kendi tüketim ekseninde üretilmesi için makine yapıları, teknoloji çok büyük değişim geçirecek. Hem de buna rağmen enerji talebi artıkça çatışmaların, kargaşaların içinde çok hızlı değişim yaşayacağız. Sınırların zorlandığı bir çağa ayak basacağız. Bu 22. Asır makro üretimleri, mega fabrikaları, devasa enerji yatırımlarını, metro kentleri, apartman kültürünü, kentleşme olgularını hallaç pamuğu gibi atacak.

MADEN ESASLI YENİ ENERJİ ÇÖZÜMLERİ

Özellikle enerji üretiminde mini su jeneratörleri, ev tipi güneş enerji panelleri, rüzgâr pervane, mikro kojenerasyon ve belki bizim hiç göremeyeceğimiz enerji edinimi için nükleer olmasa bile maden esaslı değişik alternatif enerji elde edinimleri dünyayı enerji anlamında değil medeniyet anlamında da değiştirecek.

İNSAN 50 KW’YI CEBİNDE TAŞIYABİLECEK

Tüm bunların içinde en önemli konulardan birine dikkat çekmek şart. Bu da pil, batarya denen enerjinin saklanması için gereken alet ve imkânlar. Zaman içinde elde edilen 10 kW ya da 50 kW bir enerjiyi sadece 200 gramlık bir kutuyla yanınızda, cebinizde taşıdığınızı düşünürsek dijital çağın 22. Asırda daha neler sunacağını kestiremesek de hissederiz.

HIZLI DEĞİŞİM DEĞİL, DEVRİMDİR BU!

Enerji sektörel anlamda hızla değişmiyor. Bilakis bir devrim yaşıyor. Bu devrimin nerede ne zaman başlayacağını bugünden yarına kestirmemiz zor. Bundan 300 sene önce fotoğraftan bahseden birisi, yâda 100 yıl önce dijital cep telefonu toplumlar için ne ise enerjinin bir kibrit çöpünde aylarca yetecek kadar saklanması da bizim için odur.

Ama değişim kaçınılmaz. Değişim bile bir gün değişecek. 

EMİN ORHAN: 1965 Yılında Nevşehir'de doğdu. İlkokul, ortaokul ve lise hayatı İstanbul Bakırköy'de geçti. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni 1987 yılında bitirdi. Üniversite sonrası bir süre İsviçre'de bulundu. Türkiye 'ye dönünce dahil olduğu ortaklıklarla imalat sanayinin içinde yer aldı.
Dış ticaret ve üretim makineleri konusunda uzmanlaştı. Kuzey Afrika, Orta Asya ülkelerine trafo ve jeneratör alımlarında danışmanlık yaptı. Halen Urfa merkezli trafo üreticisi firmalara dış ticaret danışmanlığı yapıyor. 
Kalkınma Ekonomisi ile ilgili yayınlanmış bir kitabı var. Yurt dışında ve yurt içinde çeşitli makaleleri yayınlandı. İnternet mecralarında çeşitli yazıları yayınlandı, yayınlanıyor. Üretim, kalkınma, enerji ve makine sektörleriyle ilgili araştırma ve geliştirme konularında makaleleri var. İngilizce, Almanca ve Arapça biliyor. Evli ve üç çocuk babası. 

Görüş ve önerileriniz için lütfen: [email protected]