Enerji Günlüğü - WWF-Türkiye, sürdürülebilir pamuk üretiminin çiftçiye kolay ve somut uygulamalar ile anlatılması ve sürdürülebilir üretimdeki maliyet avantajının somut verilerle açık ve net olarak ortaya koyulması gerektiğini ortaya koydu.

Halk arasında “beyaz altın” olarak bilinen bitki pamuğun üretiminin önemine dikkat çekmek için her yıl 7 Ekim'de dünya genelinde Dünya Pamuk Günü kutlanıyor. WWF- Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), tekstil sektörünün en önemli hammaddelerinden biri olan ve dünyada yıllık rekoltesi 25 milyon tonun üzerinde bulunan pamuğun üretim süreçlerinin ekolojik, ekonomik ve sosyal olarak sürdürülebilir kılınması ve “onarıcı”, “koruyucu”, ya da “sürdürülebilir” tarım       uygulamalarının pamuk çiftçileri arasında yaygınlaşmasına ışık tutmak için “Pamukta Sürdürülebilir Tarımın Yaygınlaştırılması için Önerileriyle Pamuk İncelemesi” raporunu kamuoyuna sundu.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KAYNAKLI KISIR DÖNGÜ

Pamuk, iklim krizi karşısında kırılgan bir ürün. Bu araştırmaya göre Türkiye'de küresel iklim değişikliğine inanan pamuk çiftçisi oranı % 87 ve her 100 çiftçiden 74'ü yaşadığı bölgede kuraklık ya da yağışların azaldığını gözlediği ifade ediyor. Ancak ürün veriminin düşmesine engel olmaya çalışan çiftçiler gübre ve kimyasal kullanımını artırarak bunu telafi etmeye çalışıyor ve doğal olarak böylece bir kısır döngü ortaya çıkıyor. Aşırı kaynak kullanımı, artan çevresel tahribat ve toprak sağlığının azalması, pamuk üretiminde radikal dönüşüm ihtiyacını gözler önüne seriyor.  

ÇİFTÇİYE PRATİK VE UYGULANABİLİR BİR YOL HARİTASI SUNULMALI

Rapora göre, sürdürülebilir pamuk üretiminin yaygınlaşması için çiftçiye pratik bir şekilde ve doğrudan uygulanabilir ve de çerçevesi belli adımlardan oluşan kolayca hayata geçirilebilir bir yol haritası sunmak önemli. Çiftçiye aktarılırken kolay ve somut uygulamalar ile başlanarak kademeli olarak çiftçiler pratikleri öğrendikçe yenilerini eklemek esas. Bu uygulamalar aktarılırken sürecin başında öncü ve yenilikçi çiftçilerle başlanmalı ve çiftçinin çiftçiye öğrettiği sosyal bir hareketin parçası olabilecekleri öğrenme ortamları oluşturulmalı.   

İYİ PAMUK STANDARDI BİLİNİLİRLİĞİ ARTMALI

İyi Pamuk Standardı, pamuk üretiminde tüm dünyada uygulanabilir asgari üretim kriterlerinin çiftçiler tarafından benimsenmesini sağlayarak çiftçi merkezli, çok paydaşlı ve gerçekçi bir yaklaşımla tüm dünyada pamuk üretimini ekolojik ve sosyal olarak sürdürülebilir kılmayı amaçlıyor.

Özellikle Güneydoğu illerinde İyi Pamuk'un bilinirliğinin artırılması gerektiğine dikkat çeken rapor, çiftçiler arasında sürdürülebilir tarımın yaygınlaşmasında bireysel üretim kararlarını hızla etkileyen bir sosyal hareket yaratma sürecinin önemini vurgularken, sürdürülebilir pamuk üreticilerinin kolektif bir hareketin ve topluluğun parçası olduklarını özümsemeleri için araç ve yöntemler geliştirilmesinin gerekliliğini gözler önüne seriyor.

Ayrıca İyi Pamuk Standardı'nın ve diğer sürdürülebilir üretim yöntemlerinin devlet tarafından verilen iyi tarım gibi desteklerden faydalanması için yürütülen lobi çalışmalarının güçlenerek sürdürülmesi gerekliliğine dikkat çekiyor.

ŞEFFAF BİR VERİ SİSTEMİ OLUŞTURULMALI

Rapora göre ürününün takibini mümkün kılacak şeffaf bir veri sisteminin oluşturulması, çiftçinin ürettiği pamuğun tedarik zinciri içerisinde fiyatlanmasına ilişkin bilgiye erişebilmesi ve ürününü takip edebilmesi önemli. Ayrıca sürdürülebilir üretimdeki maliyet avantajını yerel bazda toplanan somut verilerle açık ve net olarak ortaya koymak için araştırmalar yürütülmeli, elde edilen sonuçlar yayım faaliyetlerinde öne çıkarılmalı.

UZMAN KİŞİLERİN ETKİNLİĞİ BELİRLEYİCİ 

Pamuk çiftçilerinin tarımsal üretim süreçlerinde teknik destek ve danışmanlık talebini karşılayacak ve sahada çiftçi ile yüz yüze iletişimi sağlayacak uzman kişilerin etkinliğinin, uygulamalardaki başarının en önemli belirleyicisi olduğu raporda vurgulanan konular arasında yer alıyor.

KİMYASAL KULLANIMI SAĞLIĞI TEHDİT EDİYOR

Konvansiyonel yöntemlerle üretilen pamuk, tarımsal ürünler arasında birim alan başına kimyasal pestisit kullanımının en yüksek olduğu ürün. Yaygın olarak pamuk üretiminde uygulanan konvansiyonel yöntemler sırasında yanlış toprak işleme, gübreleme ve aşırı pestisit kullanımı, karbon salımını artırarak iklim değişikliğini de olumsuz etkiliyor. Ayrıca yüksek miktarda kimyasal kullanımı üreticilerin ve tüketicilerin sağlığı bakımından da önemli bir tehlike teşkil ediyor.