Enerji Günlüğü - Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Ankara Şubesi’nin düzenlediği Lisanssız Güneş Enerji Santralleri Ulusal Çalıştayı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) ve Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü’nün destekleriyle gerçekleşti. Energy is Future (EIF) Dünya Enerji Kongresi ve Fuarı’nın desteğiyle gerçekleşen çalıştay enerji üreticileri, dağıtıcıları ve denetleyicileri, politika geliştiriciler, uzmanlar, yatırımcılar ve akademisyenleri bir araya getirdi.
Açılış konuşmalarında sırasıyla EMO Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu, Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi, Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı ve Teknoloji Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Şevki Demirtaş ve EPDK Başkan Yardımcısı Hacı Ali Ulutaş yer aldı. Çalıştayın moderatörlüğünü EMO Ankara şubesinden Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu ve Hatice Bilge Alğın üstlendi.
“DÜZENLEME NASIL YAPILMAZ”A ÖRNEK
Şevki Demirtaş’ın açılış konuşmasında yönelttiği “Yenilenebilir enerji projeleri sahada nasıl uygulanabilir?” sorusu sunumlar boyunca lisanssız güneş enerji santrallerini düzenleyen yönetmelikteki son değişikliklere yapılan eleştirilerle yanıtlanmış oldu. Bu bağlamda son yönetmelik değişikliklerinin enerji yatırımcılarının önünü kestiği eleştirileri dile getirildi. Görüş beyan eden katılımcılardan bazılarına göre söz konusu değişiklikler, yasal düzenlemelerin nasıl yapılmaması gerektiğine örnek teşkil ediyor.
ÜZERİNDE DÜŞÜNÜLMÜŞ DEĞİŞİKLİKLER
Yönetmeliğe gelen eleştirileri ise EPDK Başkan Yardımcısı Hacı Ali Ulutaş “Herkesin bildiği yanlış, az bilinen doğrudan yeğdir” sözüyle yanıtladı. “Yönetmelik aceleye getirilmedi. Hazırlık aşamasında fiili tespit bir buçuk yıl, hukuki çalışma ise 7 ay sürdü” diyen Ulutaş, bu sözleriyle yönetmelikteki son değişikliklerin üstünde çalışılmış ve düşünülmüş değişiklikler olduğunu savundu.
LİSANSSIZ DENİLDİĞİNDE YANLIŞ ANLIŞILYOR
Çalıştay, konuşmacıların farklı açılardan konuyu irdelediği ve akabinde katılımcıların görüşlerini ve sorularını yönelttiği iki kısımdan oluştu. EPDK Grup Başkanı Serkan Aktaş konuşmasında 2019 sonrasındaki değişiklerle şekillenen yeni anlayışa göre hazırlanan lisanssız üretim mevzuatının tüketim ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bir düzenleme olduğunu belirtti.
TÜKETİME ÖZGÜLENMİŞ ÜRETİM
Kamuoyunda ‘5.1.h’ olarak da bilinen 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 14. maddesinde 2020 yılında yapılan değişiklikler farklı ölçüm noktasında tesis kurulumuna imkân tanıyor. İlgili kanunun gerekçe metninde yer alan “... lisanssız elektrik üretimi ile tüketicilerin kendi ihtiyacını üretmesi amaçlanmaktadır” ifadesini hatırlatan Aktaş, mevzuattaki değişikliğin amaca hizmet ettiğini savundu. Yetkililer de lisanssız üretimin esasen tüketime özgülenmiş üretim olduğunun altını çiziyor.
KUTAY KALELİ: KURALSIZ DEĞİL, LİSANSSIZ
Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü GÜNDER’in başkanı Kutay Kaleli ise elektrik üretiminde lisanssız ifadesinin yanlış anlaşıldığını belirtirken kelimenin kuralsız, yasaya aykırı bir duruma değil, kendi ihtiyacını karşılamaya, yani öz tüketime işaret ettiğine vurgu yaptı. Kaleli, “6446 sayılı kanunun tek hedefi öz tüketimdir. Eğer öyle olmasaydı bu yatırımları lisanslı projeler olarak adlandırmamız gerekirdi” sözleriyle mevzuatın amacına açıklık getirmeye çalıştı.
GÜNEŞ YATIRIMLARINDA EŞGÜDÜM ŞART
Güneş enerjisi üretiminde Türkiye’nin atılıma geçtiğine dikkat çeken Kaleli “Tüm kamu kurumları, STK’lar, sanayiciler eş güdümlü çalışmalı. Eğer bu sağlanmazsa rüzgâr enerjisinde olduğu gibi bir darboğaza girilir. Bu da yatırımların zarar etmesi demek” diye konuştu.
KERVAN YOLDA DÜZÜLMÜŞ, YATIRIMCI DA ÜZÜLMÜŞ
Yönetmeliğin amacının öz tüketimi cesaretlendirmek olduğu savunulurken Çalıştaya damgayı vuran eleştirilerden biri EMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Tuncay Lamci’den geldi. 2019’dan beri uygulanan yönetmelikte bugüne kadar 127 değişiklik yapılmasını “kervan yolda düzülmüş” sözleriyle eleştiren Lamci, yatırımcıların mağduriyetine dikkat çekti. Lamci, “Bu değişiklik hâlihazırda eski yönetmeliğe uygun üretim yapan tesislerin kurucularını fırsatçı, hatta ve hatta Medeni Kanun’un 2. maddesine göre ‘yasal haklarını kullanırken dürüstlük kurallarına uymamakla’ suçlamıştır” dedi.
DİLEK: VİCDANLARI YARALADI
GÜNEŞDER Başkanı avukat Çiğdem Dilek ise genel olarak olumlu bulduğu düzenlemenin geçmişe dönük şekilde işletilmesini eleştirdi. Düzenlemenin uygulamadaki haliyle kanunların tarafları mağdur edecek şekilde geriye yürümezliği ilkesiyle çeliştiğini savunan Dilek, “Yatırımcıların geriye yürür bir şekilde aynı kefeye konulması vicdanları yaraladı” dedi.
DEVLET LİSANSSIZ GES’LERLE BARIŞSIN
EPDK Başkan Yardımcısı Hacı Ali Ulutaş’ın “Yönetmelik topyekûn değiştirilemez ama geliştirilebilir” sözlerine GÜNEŞDER Başkanı Çiğdem Dilek “Ya devlet arazi tipi, çatı üstü lisanssız enerji üretimi ile barışsın ya da orta yol bulunsun” karşılığını verdi.
Enerji Günlüğü / ANKARA