Yeniköy-Kemerköy, Çatalağzı, Yatağan...
Bu üç santralin özelleştirme ihaleleri daha önce yapılmıştı. Yeniköy-Kemerköy`e Çelikler, Çatalağzı`na Zonguldaklı yerel kömür işletmelerini temsilen Demir Madencilik, Yatağan`a da Elsan Elektrik tarafından en yüksek teklifl er verilmişti. Bu tesislerin, devir süreci işlemeye devam ediyor.

Şimdi de sırada Tunçbilek var. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Tunçbilek Termik Santrali`nin özelleştirme kapsamına alındığını, konunun Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) onayına sunulduğunu açıkladı.

Kütahya`nın Tavşanlı ilçesi Tunçbilek mevkiindeki bu santralde bugüne kadar toplam 430 MW`lik kurulu güç var. Ancak bunun sadece bir bölümü aktif, kullanılabilir durumda. Zaten Bakan Yıldız da, Tunçbilek`in özelleştirme kapsamını açıklarken "356 MW`lik bir santral daha" ifadelerini kullandı.

Biz termik santral uzmanı değiliz. Ayrıntılara da girmelim. Ancak konunun uzmanı, Enerji Günlüğü yazarı Haluk Direskeneli, son yazısında, gayet yakından tanıdığı Tunçbilek`i ele aldı. İsteyen şu adresten ayrıntıları (http://enerjigunlugu. net/tuncbilek-santrali-alinir- mi?_9606.html) okuyabilir.

Direskeneli`nin verdiği bilgilere göre 1956 yılında kurulan ilk iki ünite tamamen devre dışı. 1966 yılında kurulan üçüncü ünitenin emre amadeliği çok de düşük, yani o da neredeyse hiç çalışmıyor. Tunçbilek`te aktif iki ünite var ve onlar da 1978-1979 yıllarında tamamlanan 4 ve 5`inci üniteler. İşin özeti, elektrik üretimi penceresinde bakıldığında bu tesisler, kayıt üzerinde görülen kurulu güçten beklenecek kadar elektrik üretme imkanına sahip değil.

Oysa bölgede termik santrali uzun süre çalıştıracak miktarda kömür rezervi var. Tabii bu rezervin üretime dönüşmesi için yeni yatırımlar gerektiğini belirtelim. O halde, bu varlığı alacak isteklinin santrali mutlaka yenilemesi, yani sıfırdan ve yeni teknolojiyle kurması gerekiyor. Hem yeni, hem de bölgedeki kömürü en iyi şekilde değerlendirecek bir teknolojiyle...

Aksi halde, görünen kurulu güçle elektrik üretip para kazanmak için fazla hevesli çıkmaz. O halde Tunçbilek`in ihale şartnamesine bu yönde süre ve kurulum şartları koyulmasında yarar var. Ama bu durumda da devletin buradan tek seferlik yüksek özelleştirme geliri beklemek yerine, ülkedeki elektrik arz güvenliğine odaklanması gerekir. Arz güvenliğine hizmet edecek kömüre dayalı baz yük santral, bu işten elde edilebilecek en büyük fayda kabul edilmeli.

Bir şey daha var... Bu tesislerde Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından yürütülen önemli bir iş var. O da kömür gazlaştırma test çalışmaları. Tesislerin satılması halinde bu çalışmaların sona ermeyip devam etmesi sağlanmalı. Çünkü bu çalışma Türkiye`nin enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla yerli kaynaklarını kullanmasını sağlayacak ek bir seçeneği önümüze koyuyor. Sadece kömür çıkarıp yakarak elektrik üretimi için bu tesisleri almaya odaklanan yatırımcıların kafası da çok fazla karışmasın diye bu çalışmalar TKİ tarafından devam ettirilmeli.

Peki bu nasıl olacak? Bunu yapmak çok da zor görünmüyor. O da Tunçbilek`in nasıl ve hangi şartlarla satılması gerektiği sorusuna verilecek cevapta. Bir sonraki yazımızın konusu da bu olsun...