Enerji Günlüğü - Enerjisa Enerji CEO’su Kıvanç Zaimler, Avrupa’daki en düşük nihai enerji fiyatlarının Türkiye’de bulunduğunu söyledi. Ancak rekabetçi bir sanayi için ucuz emek ve ucuz enerjinin yetmeyeceğini belirten Zaimler, bunun marka ve teknolojiyle desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
Türkiye’nin önde gelen enerji oyuncusu Enerjisa’nın dağıtım ve perakende işlerini bünyesinde toplayan şirketi Enerjisa Enerji’nin CEO’su Kıvanç Zaimler, Türkiye enerji sektörünün ana karakteristiğini, uygulanan politikaları ve bunlara ilişkin yaklaşımını Enerji Günlüğü ile paylaştı.
Spor alanında yaygın şekilde kullanılan “futbol sadece futbol değildir” sözünü hatırlatan Kıvanç Zaimler, “Bu enerji için de geçerli. Enerji sadece enerji değildir. Bu sektörün regüle edilmeye ihtiyacı var. Enerji talebi her yıl yüzde 5 büyüyen bir piyasada da başkası yapılamaz. Böyle bir piyasa, ancak bilinçli ve kontrollü yönetilebilir. Bu kadar ülke gezdim, Türkiye bu anlamda, kendi şartları içinde doğruları yapıyor” dedi.
DÜZENLEMELER İHTİYACA GÖRE
Enerjisa’nın Alman ortağı E.ON’un Başkanına, Osmaniye’yi nispeten ufak şehirlerden biri olarak nitelediğini belirten Zaimler şöyle devam etti:
“Ama baktık ki Osmaniye son yıllarda çık hızlı büyümüş ve Düsseldorf’la aynı çıktı. Çünkü dinamiklerimiz farklı. Türkiye milli geliri en hızlı büyüyen Avrupa ülkesi. 2001-2016 arasında yüzde 5.7 ortalamayla büyümüş. Bunu destekleyecek bir Enerji Bakanlığı ve EPDK’ya ihtiyaç olduğu için, düzenlemeler bizim ihtiyaçlarımıza yönelik hazırlanıyor. Bu büyümenin daha da devam etmesi bekleniyor.”
ELEKTRİK TALEBİNDE ARTIŞ SÜRECEK
Kişi başı milli gelir artarken elektrik tüketiminin de ciddi şekilde artmasını kaçınılmaz gören Zaimler şöyle dedi:
“Türkiye’de bugüne kadar enerji tüketimi yüzde 5 ortalamayla büyümüş ve bu devam ediyor. Böyle bir sistemi yönetmek kolay değil. Tüketicinin en birincil ihtiyacı, enerjinin kendisine ulaştırılması. Bunun içinde hem iletim, hem dağıtım var. Bir müşterinin yıl içinde karşılaştığı enerji kesinti süresini biz Türkiye’de, saatlerle ölçerken, Almanya’daki arkadaşlarımız dakikalarla ölçüyor. Bugün Türkiye’de kayıp-kaçak gibi konularla uğraşıyoruz. Çünkü bu konudaki rakamlarımız Avrupa’nın çok üzerinde. Kaçakların ve kayıpların iyi yönetilmesi gereken bir ülkeyiz.”
SEKTÖRÜN FİNANSAL BORCU 50 MİLYAR DOLAR
Türkiye’nin enerji yatırımlarının çoğunu büyüme nedeniyle artan talebi karşılamaya harcadığının altını çizen Zaimler, “Hem doğalgaz hem elektrik alanında özel sektör 90 milyar doların üzerinde yatırım yapmış. Bu yatırımlar nedeniyle sektörün halen 50 milyar dolarlık kredi borcu var. Bütün bu yapının müşteri, yatırımcı ve ülke menfaatlerini dengede tutup yönetmeye çalışan ve benim başarılı gördüğüm bir enerji yönetimi söz konusu” diye konuştu.
EN DÜŞÜK ENERJİ FİYATI TÜRKİYE’DE
Türkiye’de enerji sorulunca hem sokaktaki vatandaşın hem de sanayicinin ilk söylediği kelimenin “pahalı” olduğunu ifade eden Enerjisa Enerji CEO’su Kıvanç Zaimler şunları söyledi: “Algımız böyle. Peki neye göre? Oysa Avrupa’daki en ucuz nihai tüketici enerji fiyatlarına sahibiz. Enerji ucuz ama mutlak değer olarak mı yoksa cari olarak mı? O ülkedeki kazançla bendeki kazanç aynı mı diye soracaksın. Harcanabilir geliri ile enerji fiyatları arasındaki dengeye baktığımızda, enerji fiyatları, harcanabilir gelir artışının yarısı düzeyinde artmış. Kişi başı GSMH ile bakabilirim, harcanabilir gelir miktarıyla ilgili bakabilirim. Nihai fiyatların en düşüklerde olduğunu görüp biliyoruz.”
REKABET GÜCÜ İÇİN UCUZ ENERJİ YETMEZ
Enerji maliyetlerinin rekabetçi bir sanayi için büyük önem taşıdığını vurgulayan Kıvanç Zaimler “Tamam sanayicim uluslararası piyasalarda rekabetçi olsun ama bu sadece ucuz işgücü ve ucuz enerji ile olmaz. Teknolojisiyle, markasıyla da bunu desteklesin. Yoksa biz içeride desteklenmiş enerji fiyatlarıyla bunu yapamayız. Verimliliği esas almalıyız. Enerjisini iyi yöneten bir sanayi yaratmalıyız. Bunun için, dağıtık üretimi ve talep tarafı yönetimini işin içine katabiliriz” ifadelerini kullandı.
MALİYETLER FİYATLARA YANSITILMALI
Enerjide fiyat oluşumunun önemine de değinen Zaimler şöyle konuştu:
“Gerçek maliyetlerin yansıtılabildiği, arz ve talebin ana belirleyici olduğu ve değer zincirinin her halkasında iyileştirme ve gelişmenin olduğu, doğru maliyetlerin yansıdığı bir piyasa yapısı kurulması lazım. Bu yönde ciddi adımlar atılıyor. Ama henüz gidilecek çok yol var. Çünkü Türkiye’de bu adımları atmak, başka bir ülkede atmaktan çok daha zor.”
Mehmet KARA