Enerji Günlüğü - EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, 1 Haziran’da VEP ve YEK-G sisteminin devreye alınmasıyla elektrik piyasasında çok şeyin değişeceğini ve Türkiye’nin enerji ticaret merkezi olma yolunda önemli bir eşiği geçeceğini söyledi.
1 Haziran’da EPİAŞ tarafından devreye alınacak Vadeli Elektrik Piyasası (VEP) ve Yeşil Sertifika (YEK-G) Sistemi ile ilgili değerlendirmelerde bulunan EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, 1 Haziran’dan sonra elektrik piyasasında çok şeyin değişeceğini ve Türkiye’nin enerji ticaret merkezi olma yolunda önemli bir eşiği geçeceğini vurguladı.
Çok mesai harcayarak Vadeli Elektrik Piyasası’nı ve YEK-G Sistemini ortaya koyduklarını belirten Yılmaz, “Özellikle VEP ile fiyat belirsizliğinden kaynaklanan riskler ortadan kaldırılırken piyasanın öngörülebilirliğini arttıracağız. EPİAŞ garantör rolü ile piyasaya olan güveni daha da arttıracak. YEK- G sistemi ile ihracatçılarımız üretim süreçlerinde yenilenebilir enerji kullandıklarını şeffaf bir şekilde kanıtlayabilecek. Sistem AB’nin de gündeminde olan karbon sınırı vergileri açısından da ihracatçılarımızın elini güçlendirecek. Ayrıca, bu piyasa sayesinde yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten yatırımcılar için ilave bir gelir kalemi oluşacak ve yenilenebilir enerjiye yatırım çok daha cazip hale gelecek” dedi.
VEP İLE TÜKETİCİ FİYAT DEĞİŞİMLERİNDEN KORUNACAK
VEP, sürekli ticaret yöntemine göre işleyen bir piyasa. Bu piyasa; katılımcısına gelecekte yapmayı planladığı ticaretin hacmini bizzat kendisi tarafından belirleme imkanını sunacak.
Bu çerçevede AVM’ler, OSB’ler, sanayiciler gibi büyük tüketiciler gelecek dönemlerin (çeyrek dönem, yıllık vs.) elektriğini bugünden alarak fiyat değişimlerinden kendilerini koruyacak. Üreticiler de elektriğini önceden satarak fiyat değişimlerinden etkilenmemiş olacak böylece gelir öngörülebilirliğini de artırmış olacak. Bu durumun maliyetleri azaltması ve istihdama olumlu katkı yapması bekleniyor.
Bu süreçte EPİAŞ’ın da garantör rolü sistemin risk yönetimi için hayati önem taşıyor. EPİAŞ herhangi bir temerrüt riskinde alıcıya karşı satıcı, satıcıya karşı da alıcı rolünü üstlenecek.
YEK-G SİSTEMİ İLE YENİLENEBİLİR ELEKTRİĞİ SERTİFİKALANDIRILACAK
1 Haziran’da EPİAŞ tarafından devreye alınacak YEK-G sistemi ile yenilenebilir enerji alanında büyük bir dönüşüm başlayacak.
Bu piyasada, tüketicilerin kullandığı elektriğin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiği sertifikayla garanti edilecek. Tasarlanan sistem ile yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen her megavatsaat elektrik de sertifikalandırılacak. EPİAŞ, oluşturacağı piyasa üzerinden talep eden üreticiler adına elektronik YEK-G belgesi düzenleyecek ve piyasada bu belgelerin ticareti yapılarak fiyatlar serbestçe belirlenebilecek.
EPİAŞ'ın kuracağı piyasanın arz tarafında lisans sahibi yenilenebilir enerji santralleri yer alırken, talep tarafında elektrik tedarikçileri olacak. Elektrik tedarikçileri YEK-G sertifikalarını organize piyasadan veya ikili anlaşmalar yoluyla alabilecek. Bu piyasa sayesinde yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten yatırımcılar için yeni bir ürün ve gelir kalemi oluşturulacak.