Yerine AVM yapılan santral kazanı fabrikası hikayesi

Haluk DİRESKENELİ

Amerika firmamızdan gelen uzmanlarla beraber 1997 yılında Kazakhstan Tenghiz Chevron (TCO) tesislerinde durum raporu (due diligence) çalışması yaptık, arkasından dört adet 80 ton/ saat kapasiteli dört adet B&W paket tipi buhar kazanı sattık. Satışı TCO adına çalışan BEJV ortak girişimin Bechtel ana ortağının Londra merkezinde yaptık. 10 milyon ABD doları karşılığı ihaleyi aldık.

1998 yılı başında Bechtel firmasından bize bir davet geldi. Bir önceki yıl kendilerine mal ekipman makina servis satmış olan firmaların temsilcilerini Houston Texas merkezlerinde açılacak satıcı fuarına bekliyorlardı. Amerikan B&W ortağımız katılıyordu, ancak ihaleyi biz kazandığımızdan JV ortak girişim şirketini de davet etmişlerdi.

Ankara, Frankfurt Dallas Houston Lufthansa uçağına bilet aldık. Seyahat masraflarımız karşı taraftan ödenecekti. B&W zaten tüm personelini business class gönderiyordu. Benim bilet te business alındı. Uzun bir Frankfurt - Dallas uçuşu yaptım, herhalde 15 saat nonstop kesintisiz sürdü. Dallas havalimanında uçakta bekledik.

Sonunda Houston havalimanına vardık. Araba kiraladım, bavulum zaten dağıtacağım şirket katalogları ile doluydu. Otele vardım. Ankara ile aramızda 10 saat fark vardı. Yattım uyudum. Ertesi sabah kahvaltıdan sonra dışarı çıkıp yürüyeyim istedim, dışarda hava korkunç sıcaktı. Kendimi tekrar otel iç mekanına attım.

9 Haziran 1998 günü öğleden sonra B&W Ohio merkezinden iki satış elemanı geldi, tanıştık, akşam yemeğinde lafladık. Bir gün sonra sabah arabalarımıza binip Bechtel merkezine gittik. Arabanın içi soğuk dışı sıcak olduğundan buğu dışarda idi. Soğuk havalandırmayı devamlı çalıştırmak gerekiyordu.

Bechtel merkez binasında otoparktan ana binaya kadar yine çok sıcak havadan dolayı zorlandım. Dış mekan +15C sıcaklığa ayarlanmıştı, dışarıya kıyasla çok soğuktu. Alt giriş sergi holünde bize bir masa verdiler. B&W Ohio'dan gelen arkadaşlar hemen seyyar tanıtım panolarını kurdular, şirket kataloglarını hazırladılar. Bizden başka dünyanın dört bir tarafından şirketler kendilerini tanıtmak için gelmişlerdi.

Saat 10'dan sonra tüm binadaki ilgili birimlerden teknik çalışanlar sergi salonuna geldiler, gün boyu çok sayıda ilgili alıcı teknik personele kendimizi anlattık, Bechtel merkezinde çalışan çok sayıda Türk personel vardı. Bir Türk firmasının onlara dört adet B&W tasarımı paket buhar kazanı satmasına inanamadılar. Onlar için bu olacak iş değildi. Türk firmaları şantiyelerde angarya işleri yaparlardı. En fazla basit , kolay tasarımlı çelik konstrüksiyon imalatı üretirlerdi.

1998 yılında bizler Ankara fabrikamızda dünyanın en büyük ve gelişmiş teknolojisine sahip Amerikan B&W buhar kazanı firmasının yüksek verimli buhar kazanlarının imalatını çok rekabetçi fiyatla yapıyor ve bunları, Amerikan Bechtel firmasının zor satınalma standartlarını karşılayarak onlara satabiliyorduk.

İhalesini aldığımız dört adet buhar kazanını bir yıl içinde imal ettik, Kazakhstan Tenghiz petrol üretim tesislerine taşıdık, süpervizörlerimiz gözetiminde yerinde kurduk, testlerini yaptık, kati kabulünü yaptık.

Houston'da iken B&W gurubunun o zamanki sahibi Offshore platformları müteahhiti ve işletmecisi firması McDermott firmasında çalışan Türk mühendislerini aradım. Azerbaijan ve Kazakhstan projelerinde çalışmış ODTÜ Makina mezunu bir arkadaşımı buldum, beraber akşam yemeğine çıktık, lafladık. Aradan zaman geçti, hala email ile haberleşiyoruz.

Dönüşte Virginia'da yerleşik rahmetli biraderim Haldun'a uğradım. Norfolk için bir aktarma yaptım. 2-3 gün kalıp, business class NewYork aktarmalı olarak yurda döndüm.

Aradan çok zaman geçti. O buhar kazanı üretimi yapan fabrika satıldı, makinalar kapışıldı, Eski yerine bir AVM yapıldı, Covid-19 döneminde şimdi bu AVM boş duruyor, yol üstü yerleşim yerlerine uzak olduğu için kimse gitmiyor.