Enerji Günlüğü - YEDAŞ, geliştirdiği Akıllı Ölçü Devreleri ve Alçak Gerilim Şebeke Sistemi (AGİS) ile Alçak Gerilim çıkışlarındaki şebekeleri de izleyerek arızaları önceden önleyebilecek veya önlenemeyen arızalara daha hızlı müdahale edebilecek.
Samsun, Ordu, Çorum, Amasya ve Sinop illerinde faaliyet gösteren Yeşilırmak Elektrik Dağıtım AŞ (YEDAŞ), 2020 yılına kadar dijitalleşme alanında yatırımlarını tamamlayarak şebeke izleme ve yönetimini akıllı sistemler üzerinden yürütme hedefi çerçevesinde Akıllı Ölçü Devreleri ve Alçak Gerilim Şebeke İzleme Sistemi (AGİS) geliştirdi. Sistemin esas hedefi evlere elektrik dağıtımındaki sorunları ortadan kaldırmak ve/veya sorunlara hızlı çözüm sağlamak ve böylece tedarik sürekliliği ve kalitesini artırmak. YEDAŞ Genel Müdürü Rıdvan Aktürk’ün ifadesiyle şebekenin atardamarlarının yanında kılcal damarlarını da takip etmek.
BİR YAZILIM ŞİRKETİ OLMAYA DOĞRU DA YOL ALIYORUZ
Dağıtım şirketi olarak bir kamu hizmeti yaptıklarını ve özel şirket mantığıyla kamu hizmetini en iyi nasıl yaparızın yanıtını her gün aradıklarını kaydeden Aktürk, 2011 yılından bu yana 400 milyon dolara yakın bir yatırım yaptıklarını ifade etti. Şebekelerinin 70li, 80li yıllarda yapıldığı için eski olduğunu ve hala daha çok yatırım yapmaları gerektiğini belirten Aktürk, “Artık bilgi teknolojileri dönemindeyiz ve bugün yaptıklarımız yeterli değil. Sadece OG tarafında değil AG tarafında da yatırım yapmak zorundayız. Aslında şebekenin atardamarlarını takip ederken bu sistem ile kılcal damarlarını da takip edebileceğiz. O kadar çok şebekeden veri elde ediliyor ki bu verilerin bilgiye dönüştürülmesi gerek. Ayrıca biz bir yazılım şirketi olmaya doğru da yol alıyoruz. 2011 yılından itibaren devraldığımız şirketi yatırımlarla her yıl iyileştirmeye devam ediyoruz. Bu zaman alacaktır. verilerin bilgiye dönüştürülüp müşteriye hizmet olarak sunulması zaman alacaktır. Tek amaç vatandaşlarımıza kesintisiz kaliteli elektriği sağlamak.” dedi.
KAYIP-KAÇAĞA BİREBİR ÇÖZÜM
Kesintisiz kaliteli elektrik hizmeti için şebekelerini her zaman emre amade tutmak durumunda olduklarına dikkat çeken Aktürk, yeni geliştirdikleri Akıllı Ölçü Devreleri ve Alçak Gerilim Şebeke Sistemi (AGİS) ile artık öncelikli hedeflerinin hane halkına sürekli ve kaliteli elektrik hizmetinde hiç sorun çıkmamasını sağlamak olduğunu, sorun çıktığında da müşterinin kendilerini aramasına gerek kalmadan sorunu görüp en kısa sürede çözmek olduğunu ifade etti. Aktürk ayrıca bu sistemin elektrikte kayıp kaçağa da birebir çözüm olduğuna dikkat çekerek, geliştirdikleri bu sistemi özellikle kayıp kaçak oranı yüksek olan yerlerin de hizmetine sunmak istediklerini belirtti.
Geliştirdikleri sisteminin şu anda 800 pilot noktada uygulanmakta olduğunu ve 2018 yılı itibariyle de AG şebekelerin tamamında uygulanacağını kaydetti.
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
Başarı Teknoloji tarafından geliştirilen AGİS, mevcut Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) ile bir bütün haline getirilerek, 12.500 dağıtım trafosu ve çıkış kollarında, yaklaşık 150.000 noktada anlık enerji durumunu takip edebiliyor. Bu sayede Alçak Gerilim çıkışlarındaki şebekenin akım, gerilim ve güç parametreleri gerçek zamanlı izlenerek arızanın yer tespiti ve arızaya müdahale süreleri kısaltılacak ve tedarik sürekliliğinin sağlanmasına dönük önemli iyileşme sağlanacak. Aynı zamanda sistemden alınan veriler ile daha verimli bakım ve yatırım planlamaları yapılabilecek. Olası arıza ve doğa olaylarını izleyerek oluşabilecek arıza ve kesintilerin önüne geçilebilecek. İş sağlığı güvenliğini tehdit eden unsurlarla ilgili bilgilerin sistemden görülebilmesi sayesinde tehdit unsurları önceden giderilebilecek.
UZAKTAN KUMANDALI AYDINLATMA SİSTEMİ
Ayrıca YEDAŞ, Astronomik Zaman Saati ile çalışan Aydınlatma Sistemi’ni, akıllı ekipmanlardan oluşan, mevsimsel ve bölgesel etkilere göre uzaktan programlanabilen aydınlatma sistemine dönüştürdü. 5 ilde 13.500 noktadan oluşan aydınlatma tesisleri ana izleme merkezinden yönetilecek. Zamanından önce veya sonra devreye giren ve çıkan aydınlatma sistemlerinin uzaktan yönetilmesiyle; müşteri memnuniyeti, kamu kaynaklarında tasarruf; tüketim değerlerinin uzaktan takibi ile lokal aydınlatma arızalarının uzaktan tespit edilmesini hedefliyor.
HAVA DURUMU VERİLERİ İZLENECEK
YEDAŞ tüm bunlara ek olarak proje kapsamında 3.500 noktada kurduğu telemetri sistemi ile faaliyet bölgesinde sıcaklık, nem gibi hava durumuna ilişkin verileri gerçek zamanlı izleyerek sahadan alınan elektriksel bilgilerle ilişkilendirebilecek. Bu sayede yapacağı analizlerle daha etkin talep tahmini yapacak ve ayrıca düzenli bakım planları gerçekleştirebilecek. Ayrıca arıza tahminleri ile arıza oluşmaması için önleyici tedbirler alabilecek. Dağıtım trafosu bazında tüketim değerleri analiz edilerek kısa ve uzun dönemde kayıplar daha sağlıklı takip edilebilecek ve şebeke ihtiyaçları belirlenebilecek.
Sabiha KÖTEK - Samsun