Enerji Günlüğü – Yargıtay, elektrik faturalarına yansıtılan kayıp-kaçak bedeli ve sayaç okuma bedelinin hukuk devleti ve adalet düşünceleriyle bağdaşmadığına hükmetti.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, kendisine gelen faturada yer alan kayıp kaçak bedeline itiraz eden Sivas’ta iş yapan bir özel firmanın açtığı davada, “Elektrik enerjisinin nakil esnasında meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından hırsızlanmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin (kaçak) kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmek, hukuk devleti ve adalet düşünceleriyle bağdaşmamaktadır” değerlendirmesi yaptı.
YEREL MAHKEME DAVAYI REDDETTİ
Sivas’ta iş yapan bir özel firma, ÇEDAŞ’ın kendisine gönderdiği elektrik faturalarına yansıtılan haksız ve hukuka aykırı olarak yer alan “kayıp- kaçak bedeli” ve “sayaç okuma” bedelinin iptali için Sivas 1. Asliye Hukuk Mahkemesine dava açtı. Yerel mahkeme, faturalara yansıtılan bedelin yasal düzenlenmelere aykırı bir yönü bulunmadığına işaret ederek, açılan davayı reddetti.
Bunun üzerine firma yerel mahkeme kararına itiraz ederek temyize gönderdi. Davanın temyiz incelemesini yapan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, yerel mahkemenin kararını bozarak, şu değerlendirmelerde bulundu: “Davacı kurum tarafından elektrik enerjisinin üretiminden, tüketicilere ulaştırılıncaya kadar oluşan elektrik eksikliği kayıp bedeli olarak, enerji nakil hatlarından çeşitli sebeplerle sayaçtan geçirilmeksizin, herhangi bir bedel ödemeden kullanılan elektrik bedeli de kaçak bedeli olarak diğer kullanıcı aboneler yansıtılmaktadır.Elektrik enerjisinin nakli esnasında meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından hırsızlanmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin (kaçak) kurallarauyan abonelerden tahsili yoluna gitmek hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmamaktadır. Hem bu hal, parasını herhalükarda tahsil eden davalı kurumun çağın teknik gelişmesine ayak uydurmasına engel olur, yani davalı kendi teknik alt ve üst yapısını yenileme ihtiyacını duymayacağı gibi, elektrik hırsızlanmak suretiyle kullanan kişilere karşı önlem alma ve takip etmek için gerekli girişimlerde de bulunmasını engeller. Oysa ki elektrik kaybının önleme ve hırsızlıkları engelleme veya hırsızı takip edip, bedeli ondan tahsil etme görevi de bizzat enerjinin sahibi bulunan davalıya aittir. Hal böyle olunca davalının kayıp –kaçak okuma bedeli tahakkuku uygulanmasınınyerinde olmadığı, nazara alınarak davanın kabulüne karar verilmesi gerekir.”
KARAR EMSAL TEŞKİL EDEBİLİR
Yargıtay’ın bu kararının emsal teşkil etmesi bekleniyor. Vatandaşlar bu davayı emsal göstererek faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedelinin iadesini isteyebilirler.
Kayıp-kaçak oranları şu anda Türkiye’de yüzde 14-15’ler civarında. Ancak bölgelere göre oranlar değişiyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yüzde 70’lere kadar çıkıyor. Kayıp-kaçağın Türkiye faturasının yıllık 2.7 milyar lira civarında olduğu tahmin ediliyor.