Ukrayna savaşı, Türkiye’nin enerji politikalarını ve Rusya ile enerji ilişkilerini önemli ölçüde etkilemiştir. Türkiye, yıllık yaklaşık 56 milyar metreküp doğal gaz tüketiminin %40’ını Rusya’dan ithal etmektedir. Bu yüksek oran, Türkiye’nin enerji güvenliğini doğrudan etkileyen ekonomik ve siyasi riskler taşımaktadır. 2024 yılı itibarıyla Rus doğal gazının 1000 metreküp fiyatı 527 dolar seviyesindedir.
Karşılaştırmalı olarak, ABD iç piyasasında doğal gaz fiyatı 3 dolar/MMBtu, yani 1000 metreküp için yaklaşık 105 dolar seviyesindedir. Bu durum, Türkiye’nin doğal gaz ithalatında daha yüksek maliyetlere katlandığını göstermektedir. Türkiye’nin Rusya’dan aldığı doğal gaz için yıllık yaklaşık 11 milyar dolar ödeme yapması gerekmektedir. Ancak, Ukrayna savaşı ve buna bağlı olarak uygulanan ABD ve Avrupa ambargoları, bu ödemelerde aksamalar yaşanmasına neden olmuştur.
Bu gelişmeler, Türkiye’nin enerji güvenliği açısından alternatif tedarik yolları ve ödeme modelleri geliştirmesini zorunlu hale getirmiştir. Macaristan’ın, Rusya’dan aldığı doğal gaz karşılığında tarım ve endüstriyel ürünler ihraç ederek barter ticaretine yönelmesi, dikkate değer bir örnek sunmaktadır. Türkiye’nin de benzer bir modelle doğal gaz ödemelerini çeşitlendirmesi mümkündür. Örneğin, tarım ürünleri, beyaz eşya ve otomobil gibi yüksek katma değerli ürünlerin ihracatıyla barter sistemine dayalı bir çözüm geliştirilmesi hem ekonomik bağımsızlık hem de enerji güvenliği açısından faydalı olacaktır.
Buna ek olarak, Türkiye’nin Rusya ile müteahhitlik hizmetleri alanındaki iş birliğini artırması da değerlendirilebilir. Bu tür hizmetler, Türkiye’nin ekonomik kazançlarını artırırken, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin daha dengeli bir yapıya kavuşmasına da katkı sağlayabilir.
enerji politikalarında çeşitlilik, yenilenebilir kaynaklara yönelim ve yerli üretime öncelik verilmesi, Türkiye’nin bu tür küresel krizlere karşı daha dayanıklı bir enerji altyapısına sahip olmasını sağlayacaktır.
Büyükada 13 Aralık 2024 Kadıyoran