Enerji Günlüğü - Türkiye'de 2013 yılında petrol tüketimi yüzde 5.7 ile hem dünya hem de gelişen ekonomiler ortalamasının üzerinde bir artış gösterdi. Türkiye 33.1 milyon ton ile dünya petrol tüketiminin yüzde 0.8'ini gerçekleştirdi.
2014 BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu yayınlandı. Moskova'da düzenlenen Dünya Petrol Kongresi'nde kamuoyu ile paylaşılan rapora göre küresel enerji talebi 2013 yılında artış gösterse de büyümenin yüzde 2.3 ile yüzde 2.5'lik son 10 yıllık ortalamanın biraz altında kaldı. Bu durum, küresel ekonomideki durgunluğa bağlanıyor.
ARTIŞI GELİŞEN EKONOMİLER SIRTLADI
Yükselen ekonomilerdeki tüketim artışı yüzde 3,1 ile ortalamanın altında kalmasına rağmen, bu ülkeler, enerji tüketimindeki küresel artışın yüzde 80'ini temsil etti. OECD ülkelerindeki tüketim ise yüzde 1,2 ile ortalamanın üzerinde arttı.
YENİLENEBİLİR ENERJİNİN PAYI ARTTI
Rapora göre, yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam küresel enerji tüketimindeki oranı yüzde 2.7'lik bir artış gösterdi. Petrolün küresel enerji tüketimindeki payı gerilese de, bu emtia yüzde 32.9'luk payı ile dünyanın önde gelen yakıtı olmayı sürdürdü.
TÜRKİYE'NİN PETROL TÜKETİMİNDEKİ PAYI
2014 BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu'na göre Türkiye'de 2013 yılında 33,1 milyon ton petrol tüketildi. Bu rakam 2012 yılına göre yüzde 5.7'lik bir artış anlamına geliyor. Türkiye'nin dünya petrol tüketimindeki payı ise yüzde 0.8 oldu.
GAZ TÜKETİMİNDE TR'NİN PAYI YÜZDE 1.4
2013 yılında Türkiye'de doğalgaz tüketimi yüzde 1.1'lik artışla 45.6 milyar metreküpe ulaştı. Buna göre Türkiye'nin dünya doğalgaz tüketimindeki payı yüzde 1.4 seviyesinde gerçekleşti.
TÜRKİYE'NİN KÖMÜR TÜKETİMİ AZALDI
Dünya kömür rezervinin yüzde 1'ine sahip olan Türkiye, 2013 yılında dünya kömür üretiminin yüzde 0.3'ünü gerçekleştirdi. Türkiye'nin 2013 yılında kömür tüketiminde ise yüzde 7.5'luk bir azalma görüldü.
Dünyadaki hidroelektrik enerji tüketiminin yüzde 1.6'sını gerçekleştiren Türkiye'de hidroelektrik enerji tüketimi 2012 yılına göre yüzde 2.7 oranında artış gösterdi. Türkiye, 2012 yılına oranla yüzde 30,2'lik artışla küresel yenilenebilir enerjinin yüzde 0.8'lik kısmını üretmiş oldu. Dünya çapında yenilenebilir enerji tüketiminde 2013'de yüzde 16.3'lük bir büyüme yaşandı.
2014 BP DÜNYA ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU'NDAN NOTLAR
DÜNYADA ENERJİ TÜKETİMİ
- 2013 yılında yüzde 2.3 artan küresel primer enerji tüketimi 2012 yılının üzerinde (+ yüzde 1,8) bir büyüme sergilemekle birlikte, yüzde 2,5'lik 10 yıllık ortalamanın altında kaldı.
- Nükleer enerji dışında tüm yakıt çeşitlerinde hem üretim hem de tüketim arttı. Kuzey Amerika dışındaki tüm bölgelerdeki büyüme, ortalamaların altında kaldı.
- Petrol, küresel enerji tüketimininin yüzde 32,9'u ile dünyanın önde gelen yakıtı olmayı sürdürmesine rağmen, ardı ardına 14 yıldır pazar kaybetti ve petrolün mevcut pazar payı bir defa daha veri setindeki en düşük noktaya indi.
- Yükselen ekonomilerdeki büyüme yüzde 3,1 ile ortalamanın altında kalmasına rağmen, bu ülkeler enerji tüketimindeki küresel artışın yüzde 80'ini temsil etti. OECD'deki tüketim ise yüzde 1,2 ile ortalamanın üzerinde arttı.
- ABD'deki güçlü büyüme (+yüzde 2,9), OECD'deki net artışın tamamından sorumlu olurken, tüketim AB'de yüzde 0,3, Japonya'da ise yüzde 0,6 azaldı.
PETROLDEKİ GELİŞMELER
Brent petrolünün varil başına ortalama fiyatı, 2013 yılında bir önceki yıla oranla 3.01 ABD doları düşerek 108,66 ABD doları oldu. Küresel petrol tüketimi günde 1,4 milyon varil ile bir önceki yıla göre yüzde 1,4 oranında arttı. 2014 BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu'na göre OECD dışındaki ülkeler halen küresel petrol tüketiminin yüzde 51'inioluştururken bir defa daha küresel tüketimdeki net büyümenin tamamını sağlamış oldular. OECD'deki tüketim yüzde 0,4 azalarak son sekiz yıl içinde yedinci defa düşmüş oldu.
ABD'NİN PETROL TÜKETİMİ ÇİN'DEN HIZLI BÜYÜDÜ
ABD, 2013 yılında küresel petrol tüketiminde en yüksek artışı kaydederek (+400.000 v/g), 1999 yılından bu yana ilk defa Çin'deki büyümenin (+390,000 v/g) üzerinde bir performans sergiledi. Küresel petrol üretimi, küresel tüketimdeki büyümeye ayak uyduramayarak sadece yüzde 0,6 arttı. ABD (+1,1 milyon v/g) dünyadaki en yüksek büyümeyi ve ardı ardına ikinci yıl ülke tarihin en yüksek yıllık artışını kaydetti.
DOĞALGAZDAKİ GELİŞMELER
2013 yılında dünyadaki doğalgaz tüketimi yüzde 1,4 arttı ancak bu artış yüzde 2.6'lık tarihi ortalamanın altında kaldı. Tüketimdeki artış OECD ülkelerinde ortalamanın üzerinde olurken (+yüzde 1,8) OECD dışı ülkelerde ortalamanın altında kaldı (+yüzde 1,1). Dünya çapındaki en yüksek hacimsel düşüşü Hindistan (- yüzde 12,2) kaydederken AB'deki gaz tüketimi de 1999 yılından bu yana en düşük düzeyine geriledi.
Küresel doğalgaz üretimi yüzde 1,1 arttı. Ancak bu artış 10 yıllık ortalamanın altında kaldı. Avrupa ve Avrasya dışında üretimde büyüme ortalamanın altında. ABD, halen dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi konumunda bulunuyor.
KÖMÜRDEKİ GELİŞMELER
Kömür tüketimi 2013 yılında yüzde 3 ile yüzde 3,9 düzeyindeki 10 yıllık ortalamanın oldukça altında bir artış sergilemesine rağmen en hızlı büyüyen fosil yakıt olarak yerini korudu. Kömürün küresel primer enerji tüketimdeki payı yüzde 30,1 ile 1970 yılından bu yana en yüksek düzeyine ulaştı.
NÜKLEER ENERJİDE DURUM
Rapora göre küresel nükleer enerji, 2010 yılından bu yana ilk defa yükselerek yüzde 0,9 arttı ve küresel enerji tüketiminin yüzde 4,4'ünü sağlayarak 1984 yılından bu yana en düşük payı aldı.
HİDROELEKTRİKTE BÜYÜME DÜŞÜK
Küresel hidroelektrik enerji çıktısı yüzde 2,9 ile ortalamanın altında büyüme kaydederken küresel enerji tüketiminin yüzde 6,7'sini oluşturdu.
YENİLENEBİLİR ENERJİLER NE DURUMDA
On yıl önce küresel enerji tüketiminin yüzde 0,8'ini oluşturan taşımacılıkta ve enerji üretiminde kullanılan yenilenebilir enerji kaynakları büyümesini 2013 yılında da sürdürerek küresel enerji tüketiminin yüzde 2,7'si ile rekor düzeye ulaştı. Küresel olarak, rüzgar enerjisi (+yüzde 20,7) bir defa daha yenilenebilir enerji enerji üretiminin yarısından fazlasını sağlarken güneş enerjisi daha da yüksek artış (+yüzde 33) kaydetmesine rağmen, bu yükseliş daha düşük bir baz üzerinden gerçekleşti. Küresel biyoyakıt üretimi, dünyanın en büyük iki üreticisi olan Brezilya ve ABD'deki artışların verdiği güç ile yüzde 6,1 gibi (80.000 v/doe) ortalamanın altında bir artış kaydetti.