Enerji Günlüğü - Türkiye, 2022 yılında 400 milyon ton karbon emisyonu ile küresel olarak en çok emisyona sebep olan ülkeler sıralamasında 15. olarak yer alıyor.
Küresel Karbon Projesi, küresel karbon döngüsünün yıllık bilimsel değerlendirmesi olan ve 120'den fazla bilim insanından oluşan uluslararası bir ekip tarafından hazırlanan 2023 karbon bütçesini bugün açıkladı. Veriler, ekonomiyi karbonsuzlaştırmaya yönelik küresel çabalarda gerekli hızlanma olmazsa, fosil yakıt kaynaklı CO2 emisyonlarının bu yıl tarihi bir zirveye ulaşmasının beklendiğini gösteriyor.
Yayılan CO2'in yaklaşık yarısı kara ve okyanus "yutakları" tarafından emilmeye devam ediyor, geri kalanı ise atmosferde kalarak iklim değişikliğine neden oluyor.
FOSİL KARBON EMİSYONLARI TÜM YAKIT TÜRLERİNDE YÜKSELECEK
2023 yılında fosil karbon emisyonlarının 2022 yılına göre %1,1 artacağı (36,8 milyar ton CO2'ye) öngörülüyor. Kömür (%1,1), petrol (%1,5) ve gazdan (%0,5) kaynaklanan küresel emisyonların tamamının artacağı öngörülüyor.
CO2 emisyonlarındaki artış küresel olarak yavaşlasa ve son on yılda bazı ülkelerde emisyonlar azalmış olsa da, bu durum tehlikeli iklim değişikliğini önleyecek kadar hızlı gerçekleşmiyor.
TÜRKİYE KARA LİSTEDE 15. SIRADA
Rapora göre, Türkiye, 2022 yılında 400 milyon ton karbon emisyonu ile küresel olarak en çok emisyona sebep olan ülkeler sıralamasında 15. olarak yer alıyor. Türkiye’nin emisyonlarında kömür başı çekerken (167,2 milyon ton CO2), onu sırasıyla petrol, gaz ve çimento sektörleri takip ediyor.
ÇİN, ABD VE HİNDİSTAN BAŞI ÇEKİYOR
Küresel emisyonlarda Çin, ABD ve Hindistan başı çekerken, bölgesel eğilimler önemli ölçüde farklılık gösteriyor. Emisyonların 2023 yılında Hindistan (%8,2) ve Çin'de (%4) artması, AB (-%7,4), ABD (-%3) ve dünyanın geri kalanında (-%0,4) azalması öngörülüyor.
KÜRESEL ISINMANIN 1,5°C’Yİ AŞMASINA NE KADAR KALDI?
Bu çalışma aynı zamanda 1,5°C hedefi aşılmadan önce kalan karbon bütçesini sadece tek bir yıl için değil, birden fazla yıl için tutarlı bir şekilde tahmin ediyor.
Küresel Karbon Bütçesi ekibi, mevcut emisyon seviyesinde küresel ısınmanın yaklaşık yedi yıl içinde sürekli olarak 1,5°C'yi aşma ihtimalinin %50 olduğunu tahmin ediyor.
Bu tahmin, özellikle mevcut ısınma seviyesine yaklaşan 1,5°C hedefleri için, CO2 dışı etkenlerden kaynaklanan ek ısınmaya ilişkin belirsizlik nedeniyle büyük belirsizliklere tabi.
Ancak, kalan karbon bütçesinin - ve dolayısıyla 1,5°C hedefine ulaşmak ve iklim değişikliğinin daha kötü etkilerinden kaçınmak için kalan sürenin - hızla tükenmekte olduğu açık.