Enerji Günlüğü - Türkiye, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'ne ortak üyelik için imzalanan anlaşmayı imzaladığı takdirde, yapacağı maddi katkı oranında bu Merkez'in düzenlediği ihalelerden pay alabilecek.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türkiye ile Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) arasında ortak üyelik anlaşması imzalanmasının ardından CERN yetkililerinden bilgi aldı. Bakan Yıldız, Merkez'de yer alan ve maddeye kütlesini verdiği düşünülen, Higgs Bozonu adı verilen atom altı parçacığına ilişkin deneylerin yapıldığı CMS dedektörünün başında gazetecilere bazı değerlendirmelerde bulundu.
TÜRKİYE CERN'E ORTAK ÜYE OLUYOR
CERN'e üyelik sürecinin, anlaşmanın TBMM tarafından onaylanmasıyla başlayacağını belirten Yıldız, şöyle devam etti:
"Şu anda bir dedektörün başındayız ve yüz milyar protonun hızlandırıcıyla beraber çarpıştığı yerde bulunuyoruz. O yüzden mühendisliğin son derece tepe yaptığı bir noktadayız. Gelişen Türkiye'nin zayıflayan mühendisliği olmaz. Gelişen Türkiye'nin buralarda da iş yapabilecek mühendisliği olur."
CERN'de çalışan, doktorasını yapan, staj yapan Türk mühendislerle bir araya geldiğini ve bu toplantıda farklı bir heyecan hissettiğini belirten Yıldız, dünyanın dört bir yanından gelen mühendislerle beraber Türk mühendislerin de artık bu çalışmaların içine girmesi gerektiğini kaydetti.
TÜRKİYE İHALEDEN PAY ALACAK, TÜRKLER KADROLU ÇALIŞABİLECEK
CERN'le yapılan anlaşmanın iki yıl içinde TBMM’de onaylanması gerekiyor. Anlaşma, onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek. Anlaşmayla Türkiye, CERN’e yapacağı maddi katkı oranında kurum ihalelerinden pay alabilecek. Ayrıca kurumda daimi personel istihdam edebilecek ve Türk bilim insanları CERN’de kadrolu çalışabilecek.
İsviçre-Fransa sınırında ve 27 kilometre çapında olan CERN kampüsünde dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarları bulunuyor. CERN, 2012 yılında, maddeye kütlesini verdiği düşünülen ve "Higgs Bozonu" adı verilen atom altı parçacığına ilişkin deneylerde bu bozona benzeyen bir parçacık tespit etmişti. Bu gelişme üzerine "Higgs Bozonu" ile ilgili ilk çalışmaları yapan Belçikalı fizikçi François Englert ile İngiliz bilim adamı Peter W. Higgs'e 2013 yılında Nobel Fizik Ödülü verildi.
CERN, genişleme stratejisi kapsamında, 2010 yılında ortak üyelik statüsünü oluşturmuştu. Buna göre ortak üyeler, tam üye olmak için en az iki yıl beklemek zorunda. Türkiye, 21 tam üyesi olan kurumda şu ana kadar gözlemci üye statüsündeydi.