Enerji Günlüğü - Geçtiğimiz günlerde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın, ithal hücreyle imal edilmiş yerli panellerin teşvik kapsamından çıkarılmasına ilişkin yayınladığı tebliğiyle güneş enerjisi sektöründe teşvik konusu tekrar tartışılmaya başlandı. ‘Türkiye’de güneşte her yıl en az 3 GW kurulu güç’ misyonuyla yola çıkan düşünce kuruluşu Solar3GW’nin Yönetim Kurulu Başkanı Turhan, yerli üretimin farklı yöntemlerle teşvik edilmesi gerektiğine dikkat çekti.
İthal hücreyle üretilmiş yerli güneş panellerinin teşvik kapsamından çıkarılmasına dikkat çeken Turhan, “Güneş santrali kurulumlarının hızlanması için ithalatta korumacı tedbirler yerine YEKDEM Cetvel-2 mekanizması kullanılmalı” dedi.
Turhan, ilk yatırım maliyetlerinin hafifletilmesini, desteklerin maliyetinin ise elektriği kullanan tüketicilere eşit şekilde paylaştırılmasını önerdiklerini belirterek, “Rüzgar ve hidroelektrik santralları bu yolla önemli bir büyüme alanı kazandı. Bu sistemde siz yerli ürün kullandığınızda satış fiyatınızın üzerine bir ek destek alıyorsunuz, ve bu destek de Hazine’den gelmiyor, bütün elektrik tüketicilerine, elektriği tükettikleri oranda bölünüyor. Dolayısıyla YEKDEM Cetvel-2 bu sektörün gelişmesi için çok işlevsel bir araç olarak kullanılabilir. Aksi halde yatırımcılar aldıkları panellere yüzde 60 daha fazla para vermek zorunda kalıyor ve GES kurulumları yavaşlıyor.”
“ÖNCELİKLE HÜCRE ÜRETİMİNE ODAKLANILMALI”
Yerli panel üretimi için öncelikle hücre üretimine odaklanılması gerektiğini kaydeden Turhan, “İthalatı gözetim ve anti-dampingle kısıtlamayı en başından beri doğru bulmuyoruz; diğer yandan ülkemizdeki panel üreticilerinin büyük bir kısmı sadece montaj yapıyor. Dolayısıyla teşvik, ar-ge çalışmaları yerine daha çok bu tür yatırımlara verilmiş oldu. Dört-beş olan panel üreticisi sayısı 90’ı buldu. Çin’de dahi bu kadar panel üretim hattı kurulmamıştı. Genellikle çoğu malzemenin ithal edilerek montajının yapıldığı bir montaj sanayisi ortaya çıktı. Devletin teşviki verirken amacı, buradan bir artı değer yaratılması ve hücre yatırımı yapılmasıydı ama istenilen sonuca ulaşılamadı” diye konuştu.
Turhan, mevcut tesislerdeki istihdam ve know-how’a dikkat çekerek, bunların farklı sektörlere kayabileceğini vurguladı.
“GEÇİŞ SÜRECİ OLMALI”
Turhan, tebliğin hemen yürürlüğe girdiğine dikkat çekerek bir geçiş süreci olması gerektiğine işaret etti. Yumuşak geçişle tesislerin yeni tebligata uygun gelebileceğini bu süreçte de hücre üretimi yapılabileceğini ifade eden Turhan, “Sektör bu tür sancılı süreçleri çok yaşadı. Artık planlı, STK’larla işbirliği içinde süreçler olmalı. Yenilenebilir enerji sektörü, ülke için stratejik bir sektör” vurgusunu yaptı.