Enerji Günlüğü - Sinop’a yapılacak nükleer santral için ‘Japonya-Fransa’ girişimiyle yarışan Çin, Türkiye’yle nükleer teknolojisini paylaşmayı teklif etti. Milliyet’in haberine göre Çin tarafı, “Bu ticari bir teklif olmanın da ötesinde, bir kader ortaklığı çağrısıdır” açıklamasını yaptı
Sinop’a yapılacak nükleer santral ihalesini almak için yarışan Çin, 8 reaktör kurulumunu kapsayan 9600 MW’lık, büyüklüğü 40 milyar doları bulacak projenin tamamına yakınını Çinli finans kuruluşlarının kredilendireceğini ve Türkiye’den elektrik alım garantisi istemeyeceklerini açıkladı. Çin Guangdong Nükleer Enerji Holding’in Uluslararası Nükleer Projeler Genel Müdür Vekili Mao Chun Yang tarafından yapılan açıklamada, “Bu ticari bir teklif olmanın da ötesinde, Türkiye ve Çin için çok uzun vadeli bir işbirliği, bir kader ortaklığı çağrısıdır” denildi. Sinop’taki santral için Japon - Fransız ortaklığının önde olduğu, hatta mayıs başında projede imzaların atılacağı belirtiliyor. Bu ortaklığın 4 reaktör için 22 milyar dolara yakın teklifle geldiği ve 5600 MW’lık santral kurulumu için görüştüğü belirtiliyor.
Mao Chun Yang ayrıca projeyle ilgili şu bilgileri verdi: “Yerli yatırımcıların, Çinli imalatçılarla birlikte Türkiye’de üretim yapmaya teşvik edilmesi halinde yerlilik payının 8. reaktörde yüzde 80’in üzerine çıkması hedeflenmekte. Bu sayede Türkiye gelecekte kendi nükleer teknolojisini yönlendirip, geliştirebilecek, yabancı katılım olmadan yeni santraller kurabilecektir. Yerli imalat doğrultusunda gelişen bir nükleer sanayi, üretimde 60 - 100 bin kişiye de sürekli iş imkanı sağlayacak. Çin ve Türkiye’nin inşa edeceği ilk reaktör, 2023’te işletmeye alınacak, takip eden her yıl yeni bir ünite daha üretime başlayacaktır.”
YÜZDE 20 UCUZ ELEKTRİK ÜRETECEK
Çin’in işletmedeki 18 ve inşaatı devam eden 28 üniteyle nükleer enerji alanında dünyada en hızlı gelişen ülke olduğu belirtilirken, 2020’de bu rakamın toplam 80’e ve 2030’da 200’e ulaşmasının planlandığı kaydedildi. Bu tecrübeyi Türkiye’yle daha ileriye taşımak istediklerini belirten Mao Chun Yang açıklamada şunları kaydetti: “Bu amaçla, Çin Halk Cumhuriyeti, bugüne değin yurtdışında yapmış olacağı en büyük yatırımı Türkiye’yle birlikte gerçekleştirmeyi teklif ediyor. Türkiye’de 2 etap halinde, her biri 1.200 MW gücünde, en son teknoloji 3. nesil, 8 adet ACPR 1000+ nükleer reaktör ünitesi kurmayı öneriyoruz. Üstelik Hazine garantisi istenmeden, tamamına yakını Çin finans kuruluşları tarafından kredilendirilecek olan bu projenin 8 ünite için bedelinin 40 milyar doları bulacağını öngörüyoruz. Bu finansman imkânlarını, bizimle aynı koşullar altında projeye Türkiye’den katılacak ortaklarımızla paylaşmaya hazırız.”
Yapılan açıklamada, ilk 15 yıllık süre zarfında sadece yatırım ve işletme giderlerinin hesap edildiğinin altı çizildi. Mao Chun Yang, “Nükleer santralde her yıl üretilecek 65 milyar kWh elektrik, bakanlığa sunulan teklif mektubumuzda belirtilen koşullar çerçevesinde Türkiye’de geliştirilen benzer projelerden en az yüzde 20 daha ucuza kullanıma sunulabilecek” dedi.
AKKUYU’DAKİ İLK PROJENİN ŞARTLARI NEYDİ?
* Türkiye, Mersin Akkuyu’daki ilk santral için 2010 yılında Ruslarla anlaştı. 7 yıl içinde ilk ünite devreye girecek.
* 22 milyar dolarlık anlaşmada Hazine garantisi yok, finansmanı Ruslar üstlendi.
* Projede devlet kurumu TETAŞ 15 yıl süreyle yüzde 50 alım garantisi veriyor. Kilovatsaati 12.35 cent fiyattan (KDV hariç) elektriği alacak.
* 15 yılın sonunda, Türk tarafı 45 yıl boyunca Rusların elde edeceği karın yüzde 20’sini alacak. (Bununla ilgili madde Çin’in teklifinde bulunmuyor.)
* 4 reaktör kurulacak ve 4.800 MW kurulu güç kapasitesi olacak.
* Yıllık 40 milyar kWh elektrik üretilecek. (Yıllık 3.6 milyar dolar daha az gaz ithalatı anlamına geliyor)