Enerji Günlüğü - Makina Mühendisleri Odası (MMO), meskenlerde tüketilen doğalgaz ve elektrik faturalarındaki yüzde 18 olarak uygulanan KDV’nin düşürülmesini önerdi.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu, Elektrik ve Doğal Gaz Fiyatları ve Zamları İnceleme Raporu Ekim 2018 başlıklı bir çalışma yayınladı.
Raporda 1 Ekim’de yapılan zam sonucu değişik tüketici gruplarına uygulanan elektrik tarifelerinin (vergi ve fonlar dâhil olmak üzere), bir önceki zammın uygulandığı Eylül 2018’e göre yüzde 9-18,5 oranlarında, 2018 yılı ilk on ayı itibarıyla da yüzde 45,0-72,3 oranlarında arttığı belirtildi. Rapora göre 1 Ekim 2018 itibarıyla 2017 Eylül ayına göre en yüksek oranda artış, yüzde 72 ile sanayi (orta gerilim) elektrik fiyatında yapıldı. Mesken elektrik fiyatı yüzde 44,2; Başkent Gaz abone satış fiyatı yüzde 38,6; BOTAŞ serbest tüketici satış fiyatı yüzde 29,5 oranında arttı. Yine 1 Ekim’de yapılan zam sonucu değişik tüketici gruplarına uygulanan doğalgaz tarifelerinin 2018 yılı içindeki artış oranları da yüzde 29,52–112,5 oldu.
ORTALAMA BİR EVİN ENERJİ GİDERİ 1766 TL
Asgari tüketim üzerinden yapılan hesaplamalara dayanarak 4 kişilik bir ailenin bir ayda en az 230 kilovat saat elektrik harcadığı varsayımından hareketle, fon ve vergi kesintileri dâhil aylık elektrik faturası en az 137,4 TL’ye çıktı. Bireysel (kombi) ısıtmanın yaygın olduğu Ankara’da, bir konutun Ekim 2018 için geçerli KDV dahil 1,6070 TL/m3 gaz satış fiyatı üzerinden yıllık doğalgaz faturası en az 1,6070 TL/m3 x 1.099 m3= 1.766 TL’ye ulaştı. Yani aylık ortalama doğalgaz faturası en az 147 TL’yi buluyor.
ASGARİ ÜCRETİN YÜZDE 18’İ ENERJİYE
Buna göre asgari yaşam standardındaki dört kişilik bir ailenin aylık doğalgaz ve elektrik faturası başkent Ankara’da en az 284 TL’ye ulaştı. Bu tutar, 1.603,12 TL olan asgari ücretin yüzde 17,7’sine karşılık geliyor.
ENFLASYON YÜZDE 30’U AŞABİLİR
Makina Mühendisleri Odası Raporu’nda, Merkez Bankası Eylül 2018 Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’na ışığında enerji zamlarının yaratacağı maliyet artışları nedeniyle mal ve hizmet fiyatlarında Kasım-Aralık aylarında gündeme gelecek fiyat artışlarının, fiyat denetimleri ve sınırlı sayıda üründeki küçük fiyat indirimlerine karşın yıllık enflasyonun yüzde 30’u aşabileceği değerlendirmesine yer verildi.
TOPLUM ÇIKARLARI GÖZETİLMELİ
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, konuya ilişkin açıklamasında genel olarak enerji, özel olarak da elektrik sektörünün toplum çıkarları ve kamusal planlama eksenlerinde yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirtti. Elektrik enerjisi faaliyetlerinin toplum çıkarlarının korunmasını esas alan bir kamu hizmeti olduğu görüşünü dile getiren Yunus Yener, “Sektörü piyasanın isteklerine bırakan anlayış ve uygulamalar son bulmalı; genelde enerji sektörü, özelde de elektrik üretim-iletim-dağıtımı, toplum çıkarlarını gözeten kamusal bir planlama anlayışı ve toplumcu bir bakış açısıyla yeniden düzenlenmelidir” dedi.
DIŞA BAĞIMLILIK CİDDİ BOYUTTA
Enerjideki dışa bağımlılığın Türkiye için ciddi boyutlara ulaştığına dikkat çeken MMO Başkanı Yener şöyle dedi:
“Bu nedenle bundan sonra izlenmesi gereken politikanın esası; önce enerji verimliliği için yatırım yapılması, bu yatırımlarla sağlanan tasarrufların yanı sıra talebin yönetilmesi, mevcut tesislerin verimliliğinin artırılması, elektrik dağıtım ve iletim şebekelerindeki teknik kayıpların azaltılması ve bütün bu uygulamalar yeterli olmaz ise ancak o zaman yenilenebilir kaynaklara dayalı enerji üretim tesisi yatırımı olmalı.”
YERNİLENEBİLİR KAYNAK, YERLİ EKİPMAN
Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, açıklamasında, enerji kullanımını azaltan, enerjiyi verimli kullanan, enerjiyi yerli ve yenilenebilir kaynaklardan, yurt içinde üretilen ekipmanlarla temin eden bir paradigmaya geçiş sağlanması önerisinde bulundu.
KONUT GAZI VE ELEKTRİĞİNE DÜŞÜK VERGİ ÖNERİSİ
Maaş artışlarının enflasyonun çok gerisinde kalması nedeniyle gerçek ücretlerin gerilediğine değinen Yunus Yener, ücretlilerin enerji faturası yükünün azaltılması gerektiğini vurguladı. Yener şöyle dedi: “Doğalgaz ve elektrikte mesken aboneleri için maliyet unsuru olan yüzde 18 KDV oranı düşürülmelidir. Elektrik fiyatlarını artıran, mesken abonelerinin sırtına yıkılan ve kamu yararına değil siyasi iktidarın yayın organı olarak çalışan TRT’ye zorunlu ödenen paylar kaldırılmalıdır. Yoksul ve yoksunlara enerji desteği verilmeli.”
YOKSUNLARA BEDELSİZ ELEKTRİK VE GAZ
MMO Başkanı Yunus Yener, düşük gelirli konut tüketicileri için doğalgaz satış fiyatlarında sübvansiyon sağlanmasını isterken, enerji yoksunlarına ise bedelsiz elektrik ve doğalgaz desteği verilmesi gerektiğini söyledi.