Enerji Günlüğü - Kömür madenlerindeki iş kazalarına ek tedbirler getiren Yönetmelik resmen yürürlüğe girdi.
Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, bir türlü önlenemeyen maden kazalarını önlemek ve kaza durumunda çalışanların can güvenliğini sağlamak için çalışanların giriş çıkışlarının yerüstünden izlenmesi, oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları kurulması vb. ek tedbirler içeren Yönetmelik değişikliği bugünden itibaren yürürlüğe girdi.
Geçtiğimiz Temmuz ayında Başbakanlığa gönderilen Yönetmelik değişikliğinin yürürlüğe girmesiyle yeni uygulamalar şöyle olacak:
OKSİJENLİ FERDİ KURTARICI DEĞİŞİM VE DOLUM İSTASYONLARI KURULACAK
sondajla maden çıkarılan işlerin yapıldığı işyerleri ile yeraltı ve yerüstü maden işlerinin yapıldığı işyerlerinde uygulanacak asgari genel hükümleri düzenleyen Ek1 maddesinde değişiklik yapıldı. Değişiklik ile, yeraltı kömür madenlerinde faaliyet alanının herhangi bir yerinde iş sağlığı ve güvenliğini etkileyecek olayın (göçük, gaz ve toz patlaması, zehirli veya boğucu gaz intişarı ve benzeri) meydana gelmesi durumunda tüm çalışanların acil durum planında belirtilen kaçış güzergâhlarına uygun olarak sağlıklı ve güvenli bir şekilde yer üstüne intikalini sağlamak için işveren, faaliyet alanları ile yeryüzüne çıkış ağzı arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları kurmak zorunda olacak.
Bu iki nokta arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonu kurulup kurulmayacağına, kurulacaksa hangi mesafeler arasında olacağına, kaçış hızı şartları çerçevesinde tercih edilen oksijenli ferdi kurtarıcıların özellikleri dikkate alınarak karar verilecek. Oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları yeraltında yaşanan göçük, su baskını, patlama, yangın gibi acil durumlardan etkilenmeyecek şekilde kurulacak.
İşveren, Yeraltı kömür madenleri için bu kaçış hız ve sürelerini belirlerken; kaçış yolundaki engeller, galeri yüksekliği ve eğimi, madenin jeolojik yapısı ile kaçış yolunu aynı anda kullanacak kişi sayısı gibi hususları göz önünde bulunduracak.
Kirli hava akımının bulunduğu nefeslik ve benzeri yollarda çalışanların seçilecek oksijenli ferdi kurtarıcı ile sağlıklı ve güvenli bir şekilde yeryüzüne ulaşamayacak mesafede bulunmaları durumunda, seçilecek oksijenli ferdi kurtarıcının özelliği ve nefeslik yollarının şartları dikkate alınarak uygun yerlerde değişim istasyonu kurulacak.
Lağımlarda 30 metrede bir, taban yollarında 20 metrede bir ve başyukarılarda 10 metrede bir basınçlı hava teneffüs istasyonu kurulacak ve acil durum planlarında gösterilecek.
İşveren, istasyonlarda bulunacak donanım sayısı ve ekipmanını, acil durumlarda o istasyondan yararlanması beklenen çalışan sayısının en az %10 fazlası olacak şekilde belirleyecek.
Bu madde kapsamında alınacak önlemlerin, gerek işletme ruhsatı başvurusunda düzenlenen maden işletme projesinde gerekse de maden işletme projelerinin revize edilmesinde projede bulunması ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünce onaylanması sağlanacak.
İŞÇİ KAYITLARI İZLENECEK
Yeraltına giren-çıkan işçi kayıtlarının tutulması dışında ayrıca, yeraltı maden ocaklarında, yeraltında çalışacakların giriş-çıkışlarının ve bulundukları yerlerin her an doğru bir şekilde yerüstünde takip edilebileceği bir sistem kurulacak. Bu sistemde kullanılan ekipmanlar, kablolar ve tamamlayıcı unsurların yeraltında yaşanan göçük, su baskını, patlama, yangın gibi acil hallere karşı korumalı olması ve bu hallerde de çalışabilir durumda olması sağlanacak. Sistem tarafından tutulan kayıtlar en az bir yıl süreyle saklanacak.
YETERLİ BECERİ VE UZMANLIĞA SAHİP KİŞİLER ÇALIŞACAK
Her işyerinde işveren tarafından atanmış, çalışmanın devam ettiği sürece görev yapacak, yeterli beceri ve uzmanlığa sahip yetkili kişi veya kişiler bulunacak.
YANGIN ÖNLEMLERİ
Bant konveyörler antistatik ve alev yürütmez özellikte olacak; ısınmayı veya tutuşmayı tespit etmek üzere sensörler ve ortaya çıkabilecek herhangi bir yangının ilerlemesini durduracak sıklıkta soğutma/söndürme sistemi ile donatılacak.
Kendiliğinden yanmaya elverişli madenlerde, bekleme barajları dahil olmak üzere gerekli tedbirler alınacak. Yangın veya sızdırmazlık bekleme barajları üretimi biten panoların ya da herhangi bir yangın riskine karşı asgari olarak her üretim panosunun alt taban ve üst taban yollarında kurulacak, bunlar dışında kurulacak bölgeler sağlık ve güvenlik dokümanında belirlenecek. Ocağın ana hava giriş ve çıkışında bir yangın tehlikesine karşı, ocağın giriş ve çıkışını tamamen kapatabilecek miktarda malzeme bulundurulacak. Üretimi biten eski imalat ve panolardaki kalıcı bekleme barajları hava sızdırmaz, basınca dayanıklı ve tahrip olmayacak şekilde kurulacak ve ocak gazları yönünden sürekli kontrol altında bulundurulacak.Bu barajlar, baraj arkalarında oluşabilecek gaz basıncı ve su baskınına karşı dayanımı hesaplanarak kurularak sağlık ve güvenlik dokümanında belirtilecek. Barajların arkasında bulunan oksijen, metan, karbonmonoksit, hidrojensülfür vb. ocak gazları ile sıcaklık ölçümleri 10 günde bir, değişiklik tespit edilmesi halinde sürekli yapılacak ve kayıt altına alınacak. Barajların açılmasında gerekli güvenlik tedbirleri alınacak. Bu barajlar hazırlanacak olan yeraltı çalışma planlarında gösterilecek.
ÇALIŞANLAR EĞİTİLECEK
çalışanlar herhangi bir acil durumda nasıl davranmaları gerektiği konusunda eğitilecekler ve arama, kurtarma ve tahliye konusunda yeterli sayıda destek elemanı görevlendirilecek. Görevlendirilen destek elemanı sayısının 10’dan az olduğu ocaklarda en az 10 çalışanın konu ile ilgili eğitim alması sağlanacak. Çalışan sayısının 10’dan az olduğu durumlarda bu eğitimi her çalışanın alacak.
ACİL DURUM PLANLARINA VE TATBİKATA ALTI AY ŞARTI
İşyerlerinde altı ayda bir acil durum planları yenilenecek, tatbikatlar en geç altı ayda bir yapılacak ve uygun ekipmanlar vasıtasıyla tatbikatların görüntüsü kaydedilerek gerekli tutanaklar düzenlenecek.
EĞİM DÜZENLEMESİ
İnsan naklinin yapıldığı eğimli galerilerde; eğim 18 dereceyi geçemeyecek. Bu durumun sağlanamadığı eğimli ana yollarda insanların taşınması uygun fren sistemi ve koruyucularla donatılmış mekanik vasıtalarla yapılacak.
HAVA ÖLÇÜM İSTASYONLARI
Ocakta yeterli sayıda kalibre edilmiş seyyar gaz ölçüm cihazları bulundurulacak, birbirinden ayrı noktalarda çalışan her ekipte en az bir adet cihaz bulunacak. Bu cihazlar metan, karbonmonoksit, oksijen ve hidrojensülfür gazlarını ölçecek özellikte olacak. Bu cihazlarla; sağlık ve güvenlik dokümanında belirtilen sıklıkta ocağın çalışan bulunan bölgelerinde, baraj önlerinde, hava istasyonlarında ve su ceplerinde ölçümler yapılarak, bu ölçümler havalandırma defterine kaydedilecek. Herhangi bir cihazın arızalanması halinde kullanıma hazır yeterli sayıda yedek cihaz bulundurulacak.
Havalandırma sistemi acil hallerde ve ihtiyaç halinde kullanılabilmesi için hava yönünü ters çevirebilecek özellikte olacak.