Enerji Günlüğü - Lisanssız tesislerde üretilen enerjinin kullanım kapsamı ile lisanssızlardaki lisans alma ve şirket kurma muafiyetinin kapsamı genişletildi.
Son günlerde yoğun şekilde tartışılan ve tüketimi karşılama amaçlı lisanssız elektrik üretim tesislerinde üretilen satışa konu ihtiyaç fazlası elektriğin şebekeye bedelsiz verilmesiyle ilgili düzenlemeyi içeren Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayımlanarak yürürlük kazandı.
Yönetmelik değişikliği ile lisanssız tesis sahiplerinin elektrik ihtiyaçlarını sahibi oldukları, tüketim noktasına en yakın tesisten alarak karşılama mecburiyeti ortadan kalktı. Bundan böyle lisanssız tesis sahipleri, tüketim noktasına olan mesafe gözetilmeksizin kendilerine ait herhangi bir tesisten elektrik alabilecekler.
Yeni düzenleme özel trafolu müşteriler için tek terimli tarife sınıfına tabi olan kullanıcılar ile çift terimli tarife sınıfına tabi kullanıcıların bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünü birbirinden ayıracak tanımlar getirdi. Buna göre bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü; tek terimli tarifeye tabi kullanıcılar için kurulu gücün 0,60 katı, cos φ=1 alınarak hesaplanacak. Çift terimli tarifeye tabi kullanıcılar içinse talep edilen güç veya iletim sistemi için bağlantı anlaşmasında yer alan güç değeri, bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü olarak dikkate alınacak.
SULAMA BİRLİKLERİ MUAFİYETTEN YARARLANACAK
Yönetmelik değişikliğiyle beraber, önlisans/lisans almadan ve şirket kurmadan lisanssız elektrik üretim tesisi kurabilecek kurum ve kuruluşların kapsamı genişletildi ve bazı kuruluşların sözleşme gücü sınırı arttırıldı. Buna göre sulama birliklerine ait tarımsal sulama amaçlı tesislerin elektrik ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulan üretim tesisleri de Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünden izin almak kaydıyla, önlisans/lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf olacaklar.
SANAYİCİ SÖZLEŞME GÜCÜNÜN 2 KATINA KADAR LİSANSSIZ KURABİLECEK
Ayrıca belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sanayi tesisleri ve tarımsal sulama amaçlı tesislerin kuracağı lisanssız üretim tesisleri, bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün iki katıyla sınırlı olmak kaydıyla önlisans/lisans almadan ve şirket kurmadan tüketim tesisi ile aynı ya da farklı ölçüm noktasında; yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurabilecekler. Diğer tüm kişiler ise bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla, aynı şartlarla kurulum yapabilecekler.
DAĞITIM BÖLGESİ DIŞINDA TESİS KURULUMU
Bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla, tüketim tesisinin bulunduğu dağıtım lisansı bölgesi dışında da yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurulabilecek.
TİP PROJE KURULU GÜÇ SINIRI 25kW’A ÇIKARILDI
Mahsuplaşma işlemleri Yönetmelik uyarınca yürütülen ve bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan veya kabul işlemleri tamamlanan üretim tesisleriyle ilişkilendirilen mevcut tüketim tesisleri sabit kalmak kaydıyla, farklı ölçüm noktasında yer alan tüketim tesisleri ilişkilendirilerek önlisans/lisans alma ve şirket kurma muafiyetinden yararlanabilecekler.
Bu tesisler arasında tip projeye tabi olan ve kurulu gücü tip projeyle sınırlandırılanların kurulu güç sınırı, 10kW’tan 25kW (25kW dahil) seviyesine çıkarıldı. Ayrıca bu durumdaki tesislere kurulu güç artış talebinde bulunma hakkı tanındı.
Ancak bu kapsamdaki kuruluşların pirolitik yağ ve pirolitik gazın yakıt olarak kullanılması planlanan lisanssız üretim başvurularında, söz konusu yakıtın ilgili elektrik üretim tesisinde üretilmesi mecburi olacak ve tesiste bu kaynaklar dışında başka kaynak kullanılamayacak.
PİROLİTİK YAĞ/GAZ ŞARTLARI 2023 SONUNA KADAR YERİNE GETİRİLECEK
Kabulü tamamlanan lisanssız üretim tesislerinden, pirolitik yağ ile pirolitik gazı elektrik üretim tesislerinde üretilmeyen ve bu kaynaklar dışında başka kaynak kullanan üretim tesisleri 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ilgili yakıtları elektrik üretim tesisinde üretecek şekilde gerekli işlemleri yapacaklar ve varsa diğer kaynakların kullanımına son verecekler.
ÇED BAŞVURULARI EN GEÇ 30 GÜN İÇİNDE YAPILACAK
Bağlantı anlaşması başvuru yapan tesislerin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) başvuruları, bağlantı anlaşmasın çağrı mektubunun tebliğinden itibaren ilk 30 gün içinde yapılacak. Bu süre daha önce ilk 90 gün olarak belirlenmişti. ÇED olumlu raporu alması gereken tesislerden, ilk 30 gün içinde ÇED başvurusu yapmayanların başvuruları, geçersiz sayılacak.
AZAMİ KURULUM SÜRELERİ YENİDEN BELİRLENDİ
Yönetmelik hükümlerine göre şebekeye bağlanacak üretim tesislerinin kabul işlemlerinin, aşağıdaki süreler içinde tamamlanması zorunlu olacak.
- İlgili şebeke işletmecisine ait dağıtım trafosunu kullanan tüm üretim tesislerinde bir yıl.
- İlgili şebeke işletmecisine ait dağıtım trafosunu kullanmayan hidrolik kaynağa dayalı üretim tesislerinde üç yıl.
- Diğer kaynaklara dayalı üretim tesislerinde iki yıl.
- İletim şebekesine bağlanacak üretim tesislerinde Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği çerçevesinde aynı niteliklere sahip üretim tesisleri için öngörülen süre.
Yönetmelik değişikliğinin yürürlüğe girdiği 11 Ağustos 2022 tarihinden itibaren imzalanacak bağlantı anlaşmalarında bu sürelere de yer verilecek ve mücbir sebepler ve EPDK’nın uygun bulacağı haller dışında, bu süreler sonunda üretim tesisini tamamlamayanların bağlantı anlaşması, tahsis edilen kapasite, teknik etkileşim izni ile su kullanım haklarına ilişkin izin belgeleri kendiliğinden hükümsüz hale gelecek.
KOJENERASYONLU HİBRİTLERİN MAHSUPLAŞMASI YEKDEM FİYATIYLA
Belirlenen verimliliği sağlayan kojenerasyon tesisleri ve farklı ölçüm noktasında olmak kaydıyla, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerinin birlikte kurulması halinde, yapılacak saatlik mahsuplaşma sonrasında şebekeye verilen ihtiyaç fazlası enerji ilgili mevzuat uyarınca, YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde lisanssız üretim tesisleri için belirlenen fiyat üzerinden YEKDEM kapsamında değerlendirilecek.
OSB SAYAÇ İLİŞKİLENDİRMELERİ 2023 ŞUBAT SONUNA KADAR YAPILACAK
Yönetmeliğe organize sanayi bölgeleri (OSB) ile ilgili bir geçici madde de eklendi. Buna göre OSB Dağıtım Lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından kurulacak lisanssız tesisler bağlantı noktalarında yer alan sayaçlarla ilişkilendirilecek ve mahsuplaşma işlemleri bu sayaçlar üzerinden yürütülecek. Bu kapsamda olan ve henüz ilişkilendirme işlemleri yapılmamış olan üretim tesislerinin ilişkilendirme işlemleri, ilgisine göre TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketi tarafından en geç 28 Şubat 2023 tarihine kadar tamamlanacak.
Yönetmelik kapsamındaki üretim tesislerine emreamade kapasite bedeli tahakkuk ettirilmeyecek. Daha önce sadece, kurulu gücü 5 MW’a kadar olan tesislere kapasite bedeli tahakkuk ettirilmiyordu.