Enerji Günlüğü - Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani’nin dün Türkiye’ye gelmesiyle imzalanması beklenen Kuzey Irak petrolünün Türkiye üzerinden dünya ile buluşturulmasına yönelik anlaşma Irak hükümeti ile yapılacak temaslardan sonraya kaldı.
Başbakan Erdoğan ile Neçirvan Barzani’nin üç saatlik görüşmesi ardından, kamuoyunun merakla beklediği anlaşma imzalanmadı. Erdoğan ile Barzani’nin, Kürt petrolünün Türkiye üzerinden taşınması konusunda hemen her konuda anlaştığı ancak merkezi Irak hükümetinin üzerinde durduğu iki nokta nedeniyle imzaların Irak hükümeti ile yapılacak görüşmeler ve varılacak anlaşmalar sonrasına kaldığı öğrenildi.
ANLAŞILAMAYAN İKİ NOKTA
Irak hükümetinin, petrol gelirlerinin toplandıktan sonra Irak hükümetine aktarılmasını istediği, Türkiye ile Kuzey Irak yönetiminin ise Türkiye’deki bankalardan Irak ve Kuzey Irak yönetimlerinin hisseleri kadar parayı çekmesini önerdiği öğrenildi. İkinci pürüzün ise ABD’nin parayı kendi bankalarındatutmak istemesinden kaynaklandığı bildirildi. Bu pürüzlerin Irak ile yapılacak görüşmelerde çözülmesi ve imzaların atılması bekleniyor.Buna göre Barzani, Türkiye temaslarının ardından Irak hükümeti ile görüşecek. Erdoğan’ın da görüşmede, Irak’a yapacağı resmi ziyaretkapsamında Erbil’e gelmeyi de istediğini aktardığı öğrenildi.
IRAK MERKEZİ HÜKÜMETİ İKNA EDİLMEYE ÇALIŞILACAK
Önümüzdeki süreçte, petrol ve doğalgaz konusunda resmi sözleşmenin imzalanması için Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak Merkezi Hükümeti ve Türkiye arasında üçlü anlaşmanın sağlanması amaçlanacak. Merkezi hükümet, Türkiye ile Kürt yönetimi arasındaki mutabakat konusunda ikna edilmeye çalışılacak.
Tavke ve Taq Taq’tan çıkarak, Zaho üzerinden Türkiye sınırına kadar gelecek ve Silopiyakınlarından Kerkük-Yumurtalık boru hattına bağlanacak olan Kürt petrolü, Türkiye tarafındaki istasyonlarda ölçülecek. Petrol gelirleri ABD’nin gözetiminde Irak merkezi hükümeti ile Kuzey Irak federasyonu arasında paylaştırılacak. İlk aşamada günde 400 bin varil petrol akması planlanan hattan 2015’te günde 1 milyon varil, 2019’da ise günde 2 milyon varil petrol akacak.
IRAK BAŞBAKANI NURİ EL MALİKİ AĞIRLANACAK
Erdoğan, görüşmede, Irak’ta ayrım gözetmeksizin tüm kesimlerle ilişkileri geliştirmeye özen gösterdiğini vurguladı. Bu çerçevede, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in Irak’a yaptığı ziyaretlere değinen Erdoğan, önümüzdeki dönemde de bu tür ziyaretlerin bakan düzeyinde devam etmesini planladıklarını ifade etti. Erdoğan, ayrıca yakın bir zamanda Irak Başbakanı Nuri El Maliki’yi Türkiye’de ağırlamayı tasarladıklarını, Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ikinci toplantısını da düzenleyeceklerini kaydetti.
MİKTARIN BELİRLENMESİ IRAK HÜKÜMETİNİN HAKKI
Toplantıda hazır bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız NTV’ye bir açıklama yaparak “Bağdat’ın iki önemli başlığı var. Biri hangi miktarda buradan petrol akacak. Bu miktarın belirlenmesi Irak hükümetinin hakkı. Biz diyoruz ki buradan geçecek petrolün Türkiye’ye girdiğinde ölçülmesi şart. Bu ölçüm yapılırken merkezi Irak hükümeti yetkilileri olacak. Bunu kabul ediyorlar. Biz şeffaflığın gücünü kullanmak istiyoruz bu sözleşmelerde. İkinci hassasiyet de; diyelim 100 varil petrol geçiyor. 1000 dolara. Yüzde 83’ü merkezi hükümetin, yüzde 17’si bölgesel yönetimin. Türkiye’deki bankada bloke edilen paradan kendi kısımlarını alacaklar. Her gün dekontlar merkezi Irak hükümeti tarafından da izlenecek” dedi.