Enerji Günlüğü - Doç. Dr. Sohbet Karbuz, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de sismik faaliyetlere devam etmesi ve sondaj çalışmalarında Karadeniz’de faaliyetlerini arttırması gerektiğini söyledi.
OME Petrol ve Gaz Direktörü Doç. Dr. Sohbet Karbuz, “21. yy' da Doğal Gazın Rolü ve Türkiye için Yeni Kazanımlar” başlıklı toplantıda yaptığı konuşmada Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de attığı adımların çok doğru olduğu görüşünü dile getirdi. Türkiye’nin doğalgaz ve petrol arama ve üretme çalışmaları konusunda dışarıya açılması için uygun bir zaman olduğunu belirten Karbuz, “Türkiye’nin attığı adımları biliyorsunuz, çok iyi kararlar verdi. İki tane sondaj gemisi üç tane sismik gemisi almıştı. Ve yakında yeni bir haber bekliyoruz Karadeniz’deki rezerv miktarı konusunda. Yani Dünyada herkes arama faaliyetlerini azaltırken Türkiye’nin sahip oldUğu gemiler nedeniyle aramalara devam etmesi bence önemli bir şey. Çünkü bu bir fırsattır. Bazıları için kötüdür" dedi.
BELKİ BİR SONDAJ GEMİSİ DAHA ALMAK LAZIM
Uzağı görmek, uzağı düşünmek, uzun vadeli düşünmek gerektiğini vurgulayan Sohbet Karbuz şöyle devam etti: "Şahsi görüşüm Türkiye’nin en azından sismik sondajlar konusunda Doğu Akdeniz’deki çalışmalarına devam etmesi gerekir. Ama sondaj konusuna geldiği zaman özellikle Karadeniz’de faaliyetlerin arttırılması gerekir. Belki bir tane daha sondaj gemisi almak lazım. Dünya piyasalarında servis şirketleri kan ağlıyor. Belki TP bazı servis şirketlerini satın alma yoluyla gücüne güç katabilir. Ve belki dış pazarlarda mesela özellikle Somali’de ve başka yerlerde arama ihalelerine giderek ayağını dış piyasalara sokması gerekir diye düşünüyorum.”
“DOĞU AKDENİZ’DE ÇOK FAZLA GAZ VAR ALICI PEK YOK”
Doğu Akdeniz’de korona pandemisi ve fiyatların düşmesi nedeniyle arama çalışmalarına bazı ülkelerde ara verildiğini, bazılarında ise ertelendiğini belirten Karbuz, “Bölge olarak baktığımızda şu var: çok fazla gaz var alıcı pek yok. Çünkü İsrail gazı hem Ürdün’e satılıyor hem Mısır’a satılıyor. Fakat İsrail’de çok daha büyük kapasite var. Tamar ve Leviathan sahalarında bir sonraki faza geçilemiyor çünkü satacak yer yok. Daha uzak piyasalara satsanız, ihracat altyapısı yok. Yine LNG fiyatlarının ne olacağı belli değil, şu anda kimseyle kontrat yapamıyorsunuz. Dolayısıyla yakın pazarda talebin olmaması üretime de bir şekilde baskı yapıyor. Bu birincisi. Etrafta satacak çok fazla gaz var fakat satacak pazar yok” dedi.
ABDLİ CHEVRON İYİ İZLENMELİ
İkinci olarak Doğu Akdeniz’de politik açıdan önemli gelişmeler olduğuna dikkat çeken Karbuz, “Türkiye ile bölge ülkeleri arasındaki çatışma ve Türkiye’nin faaliyetlerinin Avrupa ve diğer bölgelerde uyandırdığı tepki dışında israil ile Lübnan arasında deniz yetki alanlarının sınırlandırılması konusunda şu sıralarda önemli gelişmeler duyuyoruz Amerika’nın aracılığıyla. Diğer taraftan Mısır’ın diğer bölge ülkeleriyle, yani Arap ülkeleriyle olan ilişkilerinin gelişmesi baya dengeleri değiştirebilecek gibi. Ama teknik açıdan baktığımız zaman bölgedeki en önemli gelişme bence geçen senenin başında Exxon’un, geçen senenin sonuna doğru da Chevron’un Mısır piyasasına girmesi. Geçen sen Chevron Mısır’a girdikten sonra bu sene bir atak daha yaptı ve Noble Energy’yi satın aldı. Bununla hem doğalgaz rezervini arttırmış oldu hem de İsrail’de en önemli aktör oldu, Güney Kıbrıs’ta önemli aktör oldu, Mısır’da da çok önemli bir aktör olacak. Dolayısıyla Chevron’un Doğu Akdeniz’de izleyeceği politikayı çok yakından takip etmek gerekir. Bu büyük bir ABD şirketi Exxon ile beraber. Yani ABDnin gözü de şu anda Mısır’da. Onlar ne yapacaklar bir şekilde politik ve teknik açıdan izleyecekleri yol Doğu Akdeniz’de önümüzdeki dönemde dinamiklerin nasıl şekilleneceğini bize gösterecek” değerlendirmesinde bulundu.
Sabiha KÖTEK - Enerji Günlüğü