Enerji Günlüğü - Türkiye’de iç pazardaki talebin çok üzerinde bir güneş paneli üretim kapasitesi mevcut. Onlarca şirket faaliyet gösteriyor, üretim bandını devreye almaya hazır oyuncular da var, bu alana girmeyi kafasına koymuş başkaları da. Halka açık güneş paneli üreticilerinden Smart Güneş, CW Enerji ve Alfa Solar, piyasa değerini milyar dolar sınırının üzerine çıkarmış oyuncular. Smart Güneş Teknolojileri Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Borga Karagülle, sektördeki durumu ve şirketin faaliyetlerine dair sorularımızı cevapladı.
Smart Güneş Teknoloji’lerinin gündeminde ne var?
Biz üretim tarafımızı biraz daha geliştiriyoruz. Aliağa’da bir tane hücre tesisimiz var, yılın sonunda devreye girecek. Aynı zamanda Amerika’da iki tane fabrika kurulumumuz olacak, bununla ilgili çalışmaları da ilerletiyoruz. Yine aynı şekilde Avrupa’da ciddi anlamda bir yer arayışı içerisindeyiz. Avrupa’da da bir panel üretim tesisi kuracağız. Ayrıca Avrupa’nın farklı ülkelerinde proje geliştirme faaliyetlerimiz ve anahtar teslimi kurulum faaliyetlerimiz yoğun bir şekilde devam ediyor.
Türkiye’de iç pazarın çok üzerinde bir güneş paneli üretim kapasitesi var ama siz Avrupa ve Amerika’da panel fabrikası kuracağız diyorsunuz, bu durumda Türkiye’deki tesisler atıl mı kalacak?
Kesinlikle atıl kalmayacak. Türkiye’de önümüzdeki dönemde ciddi anlamda yeni bir atılım bekliyoruz güneş enerjisi tarafında. Herkesin önünde 2023, 2025 ve sonrasında 2030 hedefleri var. Buralarda hem Avrupalı ülkeler hem de Türkiye mutlaka ve mutlaka ciddi anlamda yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak zorunda. Biz Türkiye’de önümüzdeki dönemde pazarın çok daha fazla büyüyeceğini öngörüyoruz. O yüzden buna hazırlıklıyız. Aynı zamanda biz Türkiye’deki hücre tesisimizden ciddi anlamda Amerika’ya bir ihracat imkanı olduğunu biliyoruz ve Türkiye’deki tesislerimiz tabii ki de atıl kalmayacak. İhracat tarafında Türkiye’deki tesislerimiz yine aynı şekilde hücre sonrasında Avrupa ve Amerika’ya çalışmaya ve ürün sağlamaya devam ediyor olacak.
Önümüzdeki dönemde biraz daha fazla YEKA (yenilenebilir enerji kaynak alanı) projelerinin açıklanacağını düşünüyoruz. Yani YEKA yarışmaları devam edecektir. Aynı şekilde 5.1.h (öztüketim amaçlı üretim için farklı dağıtım bölgelerinde güneş santrali kurma imkânı) kapsamındaki yatırımlar da şu anda ciddi anlamda bir pazar oluşturuyor. Yine son dönemde yavaş yavaş açıklanan depolamalı lisansları ciddi bir pazara dönüşecektir bir iki sene içerisinde. Tabii ki bunun sonunda gideceği yer, ticari ve evsel çatılar. Yavaş yavaş oraya doğru yoğunlaşmaya başlayacak pazar önümüzdeki dönemde.
Güneş santrali yatırımcı adaylarına öneriniz nedir?
Yatırımcı adaylarına önerim bir an önce yatırımlarını yapmaları. Çünkü bu iş öyle bir noktaya geldi ki işin açıkçası ne kadar çabuk yaparsanız bu işin meyvelerini o kadar çabuk yiyebiliyorsunuz. O yüzden biz hiçbir yatırımcıya beklememelerini tavsiye ediyoruz.
Bu kadar aceleye ne gerek var?
Diyelim ki iki tane fabrika aynı ürünü üretiyor. Bir tanesi bugün güneş enerjisine yatırım yaptı. Bu sayede enerji maliyetlerini düşürüp rekabet gücünü yükseltiyor ve bir anda pazar payını arttırıyor. Siz aynı yatırımı iki yıl sonra yapsanız bile ilk firmayı yakalayıp Pazar payınızı büyütmeniz zor olacaktır. Ayrıca özellikle ihracatçı firmalarımız önümüzdeki dönemde sınırda karbon vergisine karşı karbon ayak izi sertifikalarına ciddi anlamda ihtiyaç duyacaklar. O yüzden de bu durumdaki firmaların mutlaka ve mutlaka bir an önce yeşil enerjiye yatırım yapmalarını tavsiye diyoruz.
Spot elektrik fiyatları son dönemde çok düştü, buna rağmen mi bu öneriyi yapıyorsunuz?
Aynen, buna rağmen. Çünkü pazarın durumuna göre elektrik fiyatları tekrar yükselebilir, tekrar düşebilir, tekrar yükselebilir, tekrar düşebilir. Burada önemli olan şu: Siz eğer bugünkü yatırımınızdan sonra eğer üretimin en önemli girdilerinden bir tanesi olan enerji maliyetlerinizi beş sene sonra sıfıra indirebiliyorsanız artık kendinize çok rahatlıkla ileriye yönelik bir strateji belirleyebilirsiniz. Niye? Artık elektriğin düşmesi ya da yükselmesi siz çok da ilgilendirmez, o yüzdende rahatlıkla kendinize daha sağlıklı bir strateji belirlemede bunun çok faydasını görürsünüz.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü