Son yıllarda yeni doğalgaz keşifleri ile gündeme gelen İsrail'de,kanıtlanan doğalgaz rezervi beklentilerin altında çıktı.
Leviathan ve Tamar gibi büyük parsellerde yapılan sondajlarda kuyular ya boş çıktı ya da keşfedilen rezerv miktarları daha sonra revize edildi.
Daha önce 1.2 trilyon kübik feet olarak açıklanan Tanin kuyusunun rezervi 1.1 trilyon kübik feet olarak revize edilirken, Dolphin kuyusundaki rezerv 0.55 trilyon kübik feet'ten 0.08 trilyon kübik feet'e geri çekildi.
İsrail'de en büyük hayal kırıklığı ise Shimson sahasında yaşandı. 2.3 trilyon kübik feet olarak gerçekleşen tahmin, rezerv yapılan sondajlardan sonra sadece 0.55 trilyon kübik feet olduğu ortaya çıktı. Bu revizyonlar İsrail'in küresel çapta bir doğalgaz oyuncusu olma hevesini söndürecek. Ayrıca İsrail'in ihracat politikalarını da büyük ölçüde etkileyecek.
Akdeniz Ülkeleri Enerji Şirketleri Birliği'nden (OME) Dr. Sohbet Karbuz "İsrail kanıtlanan rezervlerle ancak bölgesel oyuncu olabilir" diyor. İsrail medyasında yer alan haberlerle kamuoyunun gaz konusunda büyük ümitlere kapıldığını belirten Karbuz, kağıt üzerindeki doğalgazın bir değeri olmadığını söyledi.
SOHBET KARBUZ: İSRAİL MISIR'A GAZ SATSIN
Bu arada Akdeniz bölgesinde doğalgaz tablosunu değiştirecek önemli bir gelişme yaşandı. Mısır iç talebini karşılamak amacıyla LNG ihracatını durdurdu. Çünkü iç piyasada gaz açığı var. Talep üretimden daha hızlı arttığı için Mısır Dani Etla merkezinden LNG ihracatına şimdilik son verildi.
Israil Akdeniz dogalgaz haritası
Öte yandan İsrail, Akdeniz kıyılarından çıkan doğalgazı satacak yer arıyor. İsrail doğalgazı ihrac etmek için LNG tesisini "Kıbrıs'a mı, anakaraya mı yapalım" ikileminde. Telaviv ve bölgede faaliyet gösteren şirketler karar vermekte zorlanırken OME'den Dr. Sohbet Karbuz'un ilginç bir önerisi var: İsrail Akdeniz'den çıkardığı gazı Mısır'a satsın!
Karbuz "Arap baharından önce Mısır İsrail'e uygun fiyata gaz satıyordu. 2011 de yapılan bu gaz satışı durdu. Mısır'ın daha önce İsrail'e yapmış olduğu jeste karşılık olarak şimdi İsrail'in Mısıra jest yapması gerekir. İsrail yıllar önce aldığı fiyattan Mısır'a gaz satması gerekir" dedi.
Arap Baharından sonra İsrail'e çok ucuz fiyattan gaz sattığı iddiaları nedeniyle Mübarek dönemi Mısır petrol şirketi başkanı ve petrol bakanıı hapse atılmıştı..
Öte yandan geçtiğimiz ay Güney KıbrısEni ve Total'e doğalgaz arama lisansı vermişti. Bazı kaynaklara göre bu kararda Avrupa Birliği etkili oldu. Sohbet Karbuz ise bu çerçevede Türkiye'nin Güney Kıbrıs ile dengeli bir doğalgaz politikası izlemesi gerektiğini söylüyor. Karbuz, "Türkiye Akdeniz'deki aramalar konusunda sert tavır takınmamalı. Bölgedeki ülkelerin 'reset' düğmesine basıp ilişkilerini geliştirmeleri gerekir. Çünkü gerginlik politikası bölgeye refah yerine daha fazla kargaşa getirir" diyor.
Mustafa SALİH