Enerji Günlüğü - Türkiye'ye petrol ihracatını yeniden başlatma konusunda federal hükümetle anlaşmaya varan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), Türkiye'ye günlük 400 bin varil petrol ihraç edebilecek.
Irak Merkezi Hükümeti ile Kürt Bölgesel Yönetimi arasında uzun zamandır devam eden Türkiye’ye petrol ihracatı anlaşmazlığında geçen hafta açıklanan tahkim kararı ardından yeni bir uzlaşı sağlandı. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), Türkiye'ye petrol ihracatını yeniden başlatma konusunda federal hükümetle anlaşmaya vardı. Ön anlaşmaya göre Kuzey Irak'ta çıkarılan petrollerin ihracatı Irak'ın devlet satış şirketi SOMO ve Kuzey Irak Doğal Kaynaklar Bakanlığı tarafından ortaklaşa gerçekleştirilecek. Anlaşmaya göre IKBY, Irak Parlamentosu'nda petrol ve gazla alakalı kanun onaylanana kadar Türkiye'ye günlük 400 bin varil petrol ihraç edebilecek.
Öte yandan Reuters'e konuşan Kuzey Iraklı bir yetkili petrol akışının devamını talep eden bir mektubun bu hafta Bağdat'tan Ankara'ya gönderileceğini belirtti. Irak'a 1,4 milyar dolar ödemeye mahkum edilen Türkiye'nin bu konuda Irak yönetimiyle anlaşmaya varmaya çalıştığı kaydedilmişti.
Kaynak: Irak, Türkiye’ye açtığı Kürt petrolü tahkimini kazandı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı konuya ilişkin yaptığı açıklamada tahkim kurulunun Irak’ın 5 talebinden 4’ünü reddettiği, tazminat talebini ise kabul ettiği belirtilmişti. Türkiye’nin taleplerinin büyük bölümünün kabul edildiğine ve Irak’ın da tazminat ödemeye mahkum edildiğine dikkat çekilen açıklamada, Türkiye’nin hukukun gereklerini yerine getirmeye ve kalıcı çözüm için katkı sağlamaya hazır olduğu bildirilmişti.
DAVANIN GEÇMİŞİ
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY), 2007 tarihli gaz ve petrol yasası kapsamında Bağdat’tan bağımsız olarak geliştirmiş, uluslararası petrol şirketleriyle milyarlarca dolar değerinde anlaşmalar imzaladı. Ancak 2022 yılı Şubat ayında Irak Federal Yüksek Mahkemesi, bu yasanın anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. Bu karar, IKBY’nin Türkiye’yle imzaladığı kritik enerji anlaşmalarını da doğrudan etkiledi. Türkiye’nin Akdeniz’deki Ceyhan limanı üzerinden Kürt ham petrolünü ihraç edebilmesi için özel olarak inşa edilen boru hattı 2014 yılında devreye girmişti. Bunun üzerine Bağdat, Türkiye'nin Bağdat'ın izni olmadan Irak'ın Kürt bölgesinden ham petrol ihracatına izin vererek 1973'teki bir boru hattı geçiş anlaşmasını ihlal ettiği gerekçesiyle Türkiye’ye karşı tahkim davası açtı. Dokuzuncu yılına giren davada Türkiye, Irak hükümetine 24 milyar dolar tazminat ödeme riskiyle karşı karşıya kalmıştı.