Enerji Günlüğü - Hazar Forumu’nda bölgenin, Doğu-Batı arasındaki ticari ilişkiler için tekrar bir merkez haline geleceğine olan inanç ifade edildi ve bunun için ulaştırma ve transit altyapısının geliştirilmesi konuları ele alındı.
Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) tarafından 4-5 Aralık’ta İstanbul Çırağan Sarayında gerçekleştirilen üçüncü Hazar Forumu’nun sonuç bildirisi yayınlandı.
Ulaştırma ve transit altyapısının geliştirilmesi ile birlikte bölgenin, Doğu-Batı arasındaki ticari ilişkiler için tekrar bir merkez haline geleceğine olan inancın ifade edildiği bildiride, bölgede ekonomik çeşitliliğe katkıda bulunulmasına, ticaret ve yatırımı destekleyecek bir transit güzergah oluşturmak için Hazar Transit Koridoru’nun önemine vurgu yapıldı.
HAZAR TRANSİT KORİDORU ÖNEMLİ
Bölgede ekonomik çeşitliliğe katkıda bulunmak ve Çin’den İngiltere’ye kadar uzanan, Doğu Asya, Orta Asya, Kafkasya ve Avrupa’yı içine alan bu geniş coğrafyada ticaret ve yatırımı destekleyecek bir transit güzergah oluşturmak için Hazar Transit Koridoru’nun önemli olduğunu vurgulayan bildiride, “ Asya Kalkınma Bankası’nın verilerine göre, Hazar Transit Koridoru’nun hayata geçirilmesi bölge genelinde GSYH’yi en az %16-17 oranında arttıracak ve 2020 yılına kadarki 7 yıllık sürede bu oranı %50’ye çıkaracaktır. Guangzhou’dan Şangay’a uzanan geleneksel deniz ticareti güzergahlarına kıyasla, Avrupa’ya ulaşan demiryolu hattı sayesinde, konteyner gemileriyle 36 gün süren seyahat süresi yük trenleriyle 13 güne inecektir, birim başına maliyet ise yaklaşık %30-35 oranında düşecektir” denildi.
BAKÜ - TİFLİS - KARS DEMİRYOLU HATTI
Bakü - Tiflis - Kars (BTK) demiryolu hattının, Hazar Transit Koridoru’nu hayata geçirecek en önemli bağlantılardan birini oluşturduğu vurgulanan bildiri metninde “BTK’nın toplam uzunluğu 826 km olacak ve ilk aşamada 1 milyon yolcu ile 6,5 milyon ton yük taşıma kapasitesine sahip olacak. Bu kapasite daha sonra 3 milyon yolcuya ve 20 milyon tonun üzerinde yüke ulaşacak. Projenin 2014 yılında tamamlanması, demiryolu ile yük taşımacılığı hacmini %30 artırması, Azerbaycan-Gürcistan ve Türkiye arasında üçlü ticareti büyük ölçüde artırarak yılda 10 milyar dolara çıkarması bekleniyor. Marmaray projesi, Bakü - Tiflis - Kars demiryolu hattının optimum kullanımına stratejik katkıda bulunacak, Çin’den İngiltere’ye kadar uzanan demiryolu sistemlerini entegre edecek” ifadeleri yer aldı.
YENİ PERSPEKTİFİN BEL KEMİĞİ GÜNEY GAZ KORİDORU
Enerjinin, ekonomik bağımsızlık sağlayacak kaynaklardan biri olmanın yanı sıra, istikrar ve refah amacı çerçevesinde bölgeyi birbirine bağlayacak bir araç olduğu belirtilen bildiride, “ Hazar Forumu, Güney Gaz Koridoru’nu bu yeni perspektifin bel kemiği olarak ele almaktadır. Forum, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı projesini (TANAP) Avrasya’nın “enerji tarihinde bir devrim” olarak nitelemektedir. Proje, Avrupa ve Türkiye’nin halihazırda yüksek olan ve artmaya devam eden enerji taleplerini bir ölçüde karşılayacak, bölge içi barış ve işbirliğine katkıda bulunacak Güney Gaz Koridoru’nun hayata geçirilmesinde bir dönüm noktasıdır. TANAP ve TAP, 7 ülkenin ve 13 enerji devi şirketin kararlı adımlarıyla, Hazar’dan Avrupa’ya uzanan ve 50 milyar dolar yatırım değerine sahip olması beklenen stratejik bir girişimdir. Enerji sektöründe elde edilen katma değerin yanı sıra, sunduğu 30 bin yeni istihdam fırsatı sunan Koridor, bölgedeki diğer sektörlere de büyük katkı sağlayacaktır. Hazar Forumu, Güney Gaz Koridoru’nun Avrasya enerji haritasını yeniden çizen enerji jeopolitiğine yeni bir boyut kazandırdığının altını çizmektedir. Koridor, yalnızca Hazar gazının değil aynı zamanda Doğu Akdeniz, Türkmen ve Kuzey Irak gazının iletilmesi için başlıca güzergah haline gelme potansiyeline sahiptir” denildi.
ENERJİ VE ULAŞTIRMA İKİ TEMEL SÜTUN
Forum, enerji ve ulaştırma konularını Hazar’ın yeniden tanımlanmasında iki temel sütun olarak değerlendirmektedir. Bölge üzerine çalışmalar yürüten üst düzey yetkililer, bölgenin enerji kaynaklarını, ekonomik çeşitliliği, ulaştırma projelerini ve güvenlik konularını incelemiştir. Barış ve refahın hedeflendiği ortak bir gelecek için ülkeleri, şehirleri ve halkları enerji ağı ve ulaşım koridorları ile birbirine bağlamanın gerekli olduğu görüşü paylaşılmaktadır.
ANLAMLI VE YAPICI BAĞLANTILARIN KURULMASI
İçinde bulunduğumuz çağda eksik olan boyut, küresel karmaşa çağında var olan ve gelecekte de var olacak zorluklarla başa çıkmak için anlamlı ve yapıcı bağlantıların kurulması ve entegrasyondur. Bölgesel işbirliği, bölgeler arası ticaret ve pozitif karşılıklı bağımlılık; barış, istikrar ve ortak refah için birlikte hareket etmeye yönelik sağlam bir zemin oluşturacaktır. Hazar’ın tanımlanması için bu tür bir gelecek ve vizyon odaklı bir yaklaşım hem bölgedeki hem de bölge dışındaki ülkeler için faydalı olacaktır.