Enerji Günlüğü - Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Doğal Kaynaklar Bakanı Ashti Hawrami, Irak Anayasası'nın kendilerine petrol ihracat hakkı tanıdığını, kimsenin iznine ihtiyaçları olmadığını söyledi.
Ashti Hawrami, Atlantik Konseyi Enerji ve Ekonomi Zirvesi kapsamında düzenlenen "Kuzey Irak'ta fırsatlar ve Kuzey Irak Bölgesi" başlıklı oturumda konuştu. Bölgeden günde 1 milyon varil petrol ihracatı hedefine ulaşmak için büyük potansiyelleri bulunduğunu belirten Hawrami, "Günde 2 milyon varil gündemimizde ama bunun için yüksek teknolojiye ihtiyacımız var. Yatay sondaj yapılabilmesi gerekiyor ve uluslararası deneyime de ihtiyacımız olacaktır" dedi. Gelecek aylarda Irak'ın tamamında yatırımı olan şirketlerin yatırımlarının geri dönüşüne şahit olacağına inandığını belirten Hawrami, ülkenin sadece enerji altyapısına değil hizmet sektöründe de ciddi yatırımlara ihtiyacı olduğunu vurguladı.
"PETROL İHRAÇ ETMEK İÇİN KİMSENİN İZNİNE İHTİYACIMIZ YOK”
Petrol ve doğalgaz kaynaklarının ihracının Kuzey Irak'ın temel bir hakkı olduğunu ifade eden Hawrami, "Petrol ihraç etmek için kimsenin iznine ihtiyacımız yok. Anayasamız bize bu izni veriyor. Bizde bütün gelirlerin toplanması şeffaflık üzerine kurulu. Biz şeffaf bir şekilde satış yapacağız. BOTAŞ'ın temsilcisini de davet ediyoruz. Bizim neyi nasıl yaptığımız görsünler. Onay almak için değil, metraj olarak, işlem şekilleri olarak bunları göstermek isteriz" şeklinde konuştu.
Hawrami, "Türkiye'de ödemeleri alacak bir hesabımız olacak. İşte burada hesap verebilirlik var. Bizler sözleşmeye göre taşeron olarak transit ücreti ödüyoruz, geri kalan da Irak'ın geri kalanına kalacak. Bütün bunlar gelir paylaşımı sistemine göre olacak. Bu da Irak anayasası çerçevesinde olacak. Aslında herkes Irak'ın gelirlerine el uzatmak isteyecektir ama bunu hiçbir zaman yapamayacaklar. Çünkü biz metrajın ve hacimlerin doğru olduğunu göstermek zorundayız. İlave gelirlerin bir kuruşuna bile dokunulamaz.
İhracattaki gelir paylaşımı tamamlandıktan sonra gelirlerimiz Irak anayasasına göre paylaşılacaktır. Irak'ın yapması gereken bir gelir paylaşım yasasının kabul edilmesidir. Hacimler günde 300 bin varil aştığı taktirde Bağdat'ta hiç kimse buna itiraz etmeyecektir. Bu herkes için faydalı olacaktır. Bağdat'ın onayına ihtiyacım yok. Hiç kimsenin ham petrolü pazarlama konusunda bir tekeli yok. Bu bölgesel olabilir, federal olabilir. Herşey şeffaf bir şekilde yürütülmekte. Gerçekten de 50-60 firmayı bizim bölgemize yatırım yapması konusunda ikna edebildik."
BİZİMLE TÜRKİYE ARASINDAKİ KULLANIMA İLİŞKİN OLARAK BİR TAKIM TESTLER YAPILACAK"
Hawrami hali hazırda Kuzey Irak petrolünü uluslararası piyasalara ulaştırmak için hazırlıkları devam eden boru hattı ile ilgili olarak da şunları söyledi, "Petrol ihracatının yapılması konusunda çalışmalar devam ediyor. Kuzey Irak toprakları üzerinde boru hattı inşa ediliyor. Bağlantı noktaları, pompalar, ayarlamalar gibi sistemin uyumlu çalışabilmesi için bir takım teknik çalışmalar yapılıyor. Bizimle Türkiye arasında kullanıma ilişkin sistemin uyumlu çalışması için bir takım çalışmalar yapılıyor. Bizimle Türkiye arasındaki kullanıma ilişkin olarak bir takım testler yapılacak. Bu da devam ediyor. Bu sorunlar çözüldüğü zaman ihracat başlayacak.
Yeni sorunların ortaya çıkmayacağını varsayarsak Noel'den önce bile olabilir ama yeni bir takım düzenlemeler gerekirse birinci çeyreğin sonunu da bulabilir. Ben doğrusu o kadar geç bitmesini istemiyorum ama ihracat Noel ile önümüzdeki yılın birinci çeyreği arasında olabilir. Keşke Noel'den önce olsa ama 1 Ocak'ta olabilir. Şu anda gündemimizde. Biz şu anda sistemin bütünlük testlerini gerçekleştiriyoruz. Düğmeye basıldı, inişe doğru ilerliyoruz. Ne kadar erken olursa bizim için o kadar iyi tabi."
"BİZ IRAK'IN PETROL GELİRLERİNİN YÜZDE 17'SİNİ TALEP EDİYORUZ"
Tüm taraflara maksimum faydanın sağlanabilmesi için şeffaflığın esas olarak kabul edildiğini belirten Hawrami, "Süreç sadece BOTAŞ yada taşıyıcı kimse onun tarafından takip edilmeyecek. Başka petrol firmalarını temsilcilerinden oluşan bir komite olabilir. Onlar da bu sürecin içinde yer alacaklar. Yani petrol nasıl satılıyor, nasıl sevk ediliyor, bununla ilgili süreci takip edecekler. Ulaştırma maliyetleri, müteahitlerin ödemeleri yapıldıktan sonra daha önceden de söylediğim gibi net gelire dokunmayı düşünmüyoruz" şeklinde konuştu.
Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ve merkezi Irak hükümeti arasındaki gelir paylaşımına ilişkin bilgiler veren Hawrami, "Biz Irak'ın bütün petrollerinin yüzde 17'sini talep ediyoruz. Yani bütün gelir konsolide edilecek. Bu mekanizma yoluyla Irak'ın bütündeki petrolün yüzde 17'sini alacağız. Net gelir sadece Kuzey'e değil bütün Irak'a ait olacak. Biz Irak'ın bütünü için çalışıyoruz. İstikrarlı bir Irak istiyoruz" dedi.