Enerji Günlüğü - Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü GÜNDER, geçtiğimiz hafta yürürlüğe giren ve lisanssız üretilen elektrik için satış kısıtlaması getiren EPDK kararına ilişkin uzun bir açıklama yayınladı. Açıklamada küresel enerji krizinin de etkisiyle serbest piyasada elektrik fiyatlarının sürekli yukarı yönlü bir hareket içinde bulunduğuna değinilirken, bu durum enerji talebinin arzı geride bırakmasına bağlandı.
Türkiye’de halen toplam 7000 MW’nin üzerinde kurulu güce sahip lisanssız elektrik tesisinin devrede olduğuna değinilen GÜNDER açıklamasında “Tüm bu projelerin hayata geçmesindeki en büyük etken 12 Mayıs 2019 tarihli yönetmelik ve yönetmeliğin ana dayanağı olan 1044 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararıdır” denilirken, karardaki “Güneş Enerjisinde üretilen üretim fazlası elektriğe EPDK tarafından yayınlanan abone grubuna ait perakende tek zamanlı aktif enerji bedeli uygulanır ve YEKDEM kapsamında değerlendirilmek üzere 10 yıl süreyle satın alınır” ifadesinin de altı çizildi.
EPDK’YA ELEŞTİRİ: HABERİMİZ OLMADI
Cumhurbaşkanlığı kararı ve ilgili yönetmelik sonrasında 3000’in üzerinde farklı lisanssız tesis başvurusu yapıldığı ve bu tesislerin büyük bir bölümünün de hayata geçirilip işletmeye alındığı bilgisine yer verilen GÜNDER açıklamasında EPDK’ya hazırlıkları süren yönetmelik değişikliğini sektörden sakladığı yönünde eleştiriler de yeni aldı:
“Geçtiğimiz birkaç haftadır sürekli duyumlarını aldığımız, doğruluğunu ise teyit etmek için birçok farklı girişimlerde bulunduğumuz ve yayınlandığında ancak öğrenebildiğimiz yeni yönetmelik değişikliği ise bahse konu Cumhurbaşkanlığı Kararının içeriği ile uyumlu bir hal göstermemektedir.”
LİSANSSIZ ELEKTRİK SATIŞINA LİMİT
Yapılan yönetmelik değişikliği ile daha önce Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 10 yıl süre ile satın alınacağı belirtilen lisanssız elektriğin satışına EPDK Kurul Kararı ile limit getirildiğine değinilen GÜNDER açıklamasında “Satışa esas fazla elektriğin bir önceki yıl tüketiminden fazla olması durumunda, bu elektriğin YEKDEM kapsamında bedelsiz alınacağı kararlaştırıldığı görülmektedir” denildi. Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği’yle tüketicinin kendi ihtiyaç duyduğu elektriği üretebilmesinin hedeflendiğinin vurgulandığı GÜNDER açıklamasında şöyle denildi:
“Yeni yapılan düzenlemenin de kanun koyucunun amacı ile örtüşmekte olduğu görülmektedir. Yapılan yeni yönetmelik değişikliği ile ayrıca farklı dağıtım bölgelerinde lisanssız santral kurabilmek hakkı, farklı mahsuplaşma alternatifleri getirilmesi gibi sektörce çok olumlu görülen değişiklikler de mevcuttur.”
"GERİYE YÜRÜMEZLİK İLKESİ ÇİĞNENDİ"
EPDK’nın Lisanssız Elektrik Yönetmeliği’nin son halinde yer alan ve “12/05/2019 tarihinden itibaren çağrı mektubu alanlar” diye başlayan maddenin, değişikliğin geriye doğru işletilmesi anlamına geldiği görüşüne yer verilen GÜNDER açıklamasında “Hukuk güvenliği ilkesi yönünden “Kanunların Geriye Yürümezliği Prensibi ele alındığında, yapılan düzenleme ile getirilen mevzuattaki bu uygulamanın 2019 yılından itibaren başlatılmış olması, yönetmeliğin kanunlara ve anayasaya uygunluğu yönünden hukuken oldukça tartışılır bir ortam yaratmıştır” denildi.
İŞLETMELERİN GELİR DENGESİ BOZULACAK
GÜNDER, Lisanssız Elektrik Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle ihtiyaç fazlası elektriğin alımından vazgeçilmesinin önceki mevzuata güvenerek yatırım yapmış işletmelerin gelir dengesini bozaracağına dikkat çekti. Bu durumun geriye dönülemez sorunlara yol açıp yatırımcıyı zarara uğratabile eğine değinen GÜNDER açıklamasında “Cumhurbaşkanlığı Kararında öngörülen güvence koşullarının hukuka uygun bir şekilde ve geriye dönük olmadan devamlılığının sağlanmasının; muhtemel tartışmaların, finansör kuruluşlardan oluşabilecek sektörel güvensizliklerin ve potansiyel hukuki problemlerin önüne geçerek sonlandıracağı yorumlanmaktadır” ifadelerine yer verildi.
GÜVEN VE YATIRIM ORTAMI
GÜNDER’in Türkiye’de GES yatırımlarının artmasını hedeflediğine değinilen açıklamada şu değerlendirmelere ye verildi: “Bugün ülkemiz bir güneş paneli ve hücresi üretim üssü olma noktasında oldukça güçlü adımlarla ilerlemektedir. Önce panel fabrikaları, sonrasında hücre fabrikaları ve güneş enerjisi yan sanayi fabrikaları gibi birçok alanda yapılan yatırımlar mevzuata duyulan güven ve doğru yatırım ortamının sağlanması sayesinde bu noktaya gelmiştir. Bu durumun devamı için yatırımcılar ve finansörler tarafından mevzuata güvenin en üst seviyelerde olması büyük önem arz etmektedir.”
KONU YENİDEN DEĞERLENDİRİLSİN
GÜNDER yönetimi, açıklamasını şöyle noktaladı:
“Yapılan yönetmelik değişikliğinin bundan sonra yapılacak tesisler için öz tüketim amacına uygun olduğunu, yeni maddeler ile alternatif birçok farklı alanda yatırımın önünün açıldığını değerlendiriyoruz. Bununla birlikte sunmuş olduğumuz gerekçeler de dikkate alınarak ve bahsettiğimiz gibi kanunun geriye doğru çalıştırılmasının yeniden değerlendirilmesi gerektiğine de inanıyoruz. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar yayınlandığında Derneğimiz tarafından yeniden değerlendirme yapılacaktır.”