Gözü yaşlı lodos ve zemheri - Serkan ADALIOĞLU

Dr. Serkan ADALIOĞLU

SERKAN ADALIOĞLU 

Merhabalar, 

Eskilerin deyimiyle Zemheri ya da Erbain denilen ve miladi takvime göre 21 Aralık gece yarısı başlayıp 31 Ocak’ta son bulan kırk günlük döneme girmemize birkaç gün kaldı. Lodoslu ve mevsim normallerinin üzerinde hava sıcaklıkları hüküm sürüyor. 

“Gözü yaşlı” denilen Lodos’un gözünün ne denli yaşlı olduğunu Batı bölgelerimizden itibaren yeniden görmeye başlıyoruz. Bununla birlikte Zemheriyi de takvimine uygun olarak lodos ve yağışın hemen ardından hissetmeye başlayacağımızı söylemek yanlış olmayacak.

Önümüzdeki günler için yurdun büyük bölümünü kapsayacak nitelikteki hava tahminimizi aşağıdaki şekilde paylaşmak isterim.

Ülkemiz Batı bölgeleri önceki geceden itibaren Yunanistan üzerinden gelen Alçak Basınç (AB) ve buna bağlı cephe sisteminin etkisi altına girdi. Yurdumuzu çok kısa aralıklarla etkisi altına almasını beklediğimiz AB’lerin ilki Yunanistan üzerinden giriş yaptıktan sonra Marmara üzerinden Batı Karadeniz ve Kırım istikametinden yurdu terk edecek. Yağışların özellikle Trakya, Marmara, Kıyı ve Batı Akdeniz ile zamanla İç Ege, Batı Karadeniz ve İç Anadolu’nun kuzey ve batısında etkili olmasını bekliyoruz. Sıcaklıkların yağış ile birlikte kuzeybatı kesimlerden başlamak üzere ilk etapta 6-10 derece civarında azalış göstererek mevsim normallerine yaklaşacağı öngörülüyor.

 

Kaynak: http://www.meteociel.fr/modeles/gfse_cartes.php?&ech=6&mode=0&carte=5 

Lodos ve yağış devamında Alçak Basınç’ın kuzey doğuya doğru hareketi ile rüzgarlar Trakya’dan başlamak üzere Karayele dönecektir. Ege üzerinde oluşması muhtemel ikinci bir AB rüzgarların yönlerinde saat yönünde bir değişime yol açtıktan sonra 20 Aralık günü Batı Karadeniz, Marmara ve Ege’de hakim rüzgar Yıldız  haline gelecek. 19 Aralık Salı günü denizcilerimizin Batı Akdeniz, Ege ve Batı Karadeniz açıklarındaki fırtınaya karşı tedbirli olmaları gerekiyor.

Dev metropol İstanbul’da önceki gece başlayan yağışlar aralıklarla devam ediyor. Yağışlı havanın Salı (19 Aralık) günü ilk saatlerde yeniden etkisini artırmasını ve özellikle İstanbul’un kuzey ilçelerinde daha etkili olmasını bekliyoruz. Şiddetli sağanak yer yer nohut büyüklüğünü geçmeyecek şekilde dolu yağışına da ara ara dönüşebilir. Ancak dolunun geçtiğimiz Temmuz ayında başımıza gelen felaket gibi  bir tehlike oluşturmayacağını söyleyebiliriz. 

20 Aralık Çarşamba yağışlar Doğu Bölgelerimizi de etkisi altına alacak. Yağışların Karadeniz kıyılarında ve Güneydoğu Anadolu’da yağmur diğer yerlerde özellikle yükseklerde  karla karışık yağmur ve kar şeklinde olacaktır.

Yılbaşına kadarki süreçte soğuk açısından kısmen belirsizlik hakim olsa da yağış açısından ülkemizin geneline yakınını yağışlı bir period bekliyor. Söz konusu yağışlı dönem, gerek içme suyu sağlayan gerekse de Hidroelektrik santrallerimizin üzerine kurulu olduğu barajlardaki doluluk oranlarını mevcut seviyelerinden yılsonuna kadar ki süreçte ülke genelinde ortalama yüzde 30-40 arttıracağını öngörüyoruz. 

 

Kaynak: http://www.meteociel.fr/modeles/gfse_cartes.php?mode=16&ech=6&carte=5 

Yukarıdaki kar haritası 25 Aralık tarihine kadar öngörülen cm cinsinden yerdeki kar birikimini gösteriyor. Haritadan da anlaşılacağı üzere Marmara’nın bir bölümü dışında, Ege Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu bölgesinin henüz arzu edilen kar yağışlarına  kavuşamayacağı anlaşılıyor. Hava tahmin modellerinde, 24-25 Aralık tarihlerinde yurdumuzun özellikle kuzey ve kuzeybatı bölgelerini etkilemesi muhtemel bir soğuk hava sistemi bir süreden beri kendisini gösteriyor. Ukrayna-Romanya üzerinden girmesi muhtemel soğuk havanın İstanbul için yılın ilk ciddi karlı sistemi olması muhtemel. Bununla birlikte sistemin bu etkiyi gösterip gösteremeyeceği birkaç gün içinde belli olacak.

Mevsimine uygun ve yağışı bol bir kış geçirmek dileğiyle,

Saygılarımla,

Serkan ADALIOĞLU, PhD.c