Fransa ve AB Nijer’in uranyum ihracatı yasağını tartışıyor

Fransa ve AB, Nijer’deki darbe hükümetinin uranyum ihracatını yasaklama kararından endişeli.

Enerji Günlüğü - Fransa ve AB, ihtiyacının yüzde 15’ini karşılayan Nijer’deki darbe hükümetinin uranyum ihracatını yasaklama kararından endişeli. 

Batı Afrika ülkelerinden Nijer’de gerçekleşen askeri darbe sonrasında Nijer hükümetinin Fransa’ya uranyum ve altın ihracatını yasaklamasının yankıları devam ediyor. 

Fransa'nın uranyum ihtiyacının yüzde 15'ini ve Avrupa Birliği’nin (AB) uranyum ithalatının beşte birini sağlayan Nijer’de 26 Temmuz 2023 günü gerçekleşen askeri darbe sonrasında, özellikle Fransa'da, nükleer santrallere güç sağlamak için kullanılan uranyum ithalatıyla ilgili endişeler yarattı. 

Fransa'da nükleer yakıt üreticisi kamu kuruluşu Orano, darbe sonrası yaptığı açıklamada Nijer'deki uranyum çıkarma faaliyetlerinin sürdüğünü; durumu izlediklerini ve önceliklerinin ülkedeki çalışanların güvenliğini sağlamak olduğunu bildirdi. Uzmanlar Fransa’nın Nijer’den uranyum ithalatı aniden dursa bile mevcut stokların 2 yıl yetecek düzeyde olduğunu kaydediyor. 

3 BÜYÜK TEDARİKÇİ: NİJER RUSYA VE KAZAKİSTAN 

Öte yandan AB ülkelerinin uranyum konusundaki büyük tedarikçilerinden ikisi de Rusya Federasyonu ve Kazakistan. Uluslararası ticarette, küresel siyasi kamplaşma doğrultusundaki gerilim devam ederse; uzun vadede Avrupa’daki nükleer kaynaklı elektrik üretimi olumsuz etkilenebilir. 

Uranyum, henüz Batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik yaptırımları kapsamında değil ancak gelecekte ele alınmak üzere, yaptırım programında yer alıyor. Nijer'in ihracat yasağı devam edecek olursa, Rus uranyumuna yönelik yaptırımların kısa vadede onaylanmasını zorlaştırabilir.

Batı Afrika ülkelerinden biri olan Nijer; Çad, Libya,Cezayir, Mali, Burkina Faso, Benin ve Nijerya'ya komşu. Zengin yeraltı kaynaklarına sahip olan ülkede büyük çoğunluğu batılı şirketler tarafından işletilen elmas, altın, uranyum gibi değerli madenler bulunuyor. Darbe sonrasında aralarında Cezayir, Mali, Burkina Faso'nun da bulunduğu bazı ülkeler darbe hükümetini desteklediklerini açıklamış; darbe hükümetinin yönetimi ele geçirmesinin ardından ülke kamuoyunda Rusya yanlısı gösteriler yapılmıştı.